Żywienie, choroby żywieniowe, GMO

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Żywienie, choroby żywieniowe, GMO ŻYWNOŚĆ Bartosz Dzieński, gr II, WNM

Slide 2

Wpływ na zdrowie wg WHO styl życia 50-60 środowisko 20 czynniki genetyczne 20 opieka zdrowotna - 10

Slide 3

Żywienie Prawidłowe żywienie jest warunkiem właściwego wzrostu i rozwoju, utrzymania dobrego stanu zdrowia, sprawności umysłowej i fizycznej. Prawidłowe żywienie polega na: dostarczaniu org. pożywienia pokrywającego zapotrzebowanie na energię i wszystkie składniki odżywcze. Należy uwzględnić odpowiednią podaż wody Pożywienie powinno być wystarczające pod względem objętościowym, powodować uczucie sytości i prawidłowy ruch robaczkowy jelit

Slide 4

Normy żywienia Normy żywienia zawierają dane o wielkości zapotrzebowania organizmu na energię i składniki pokarmowe (białka, tłuszcze węglowodany, składniki mineralne, witaminy) wyrażone w przeliczeniu na kg masy ciaładobę lub na osobędobę), dla poszczególnych grup ludności, z uwzględnieniem specyficznych dla wyróżnionych grup różnic, które są zależne od wieku, płci, stanu fizjologicznego i aktywności fizycznej, a także związane są z warunkami bytowania i trybem życia.

Slide 5

Piramida zdrowego żywienia

Slide 6

DOBRY STAN ODŻYWIENIA ORGANIZMU Jest to stan, w którym możliwy jest prawidłowy przebieg procesów rozwojowych lub utrzymanie na stałym poziomie parametrów środowiska wewnętrznego. Zakłócenie dobrego stanu odżywienia organizmu może być spowodowane przez: Niedożywienie i niedobory specyficzne (witamin, składników mineralnych), Przekarmienie, Zaburzenie równowagi pokarmowej, Nieprawidłowy tryb spożywania posiłków.

Slide 7

OCENA STANU ODŻYWIENIA Badania antropometryczne Masa ciała. Aktualna masa ciała (m.c.) i nie zamierzony ubytek m.c. przekraczający 10 zwykłej masy ciała w ciągu 3 miesięcy przed przyjęciem do szpitala, stanowi bardzo dobry wskaźnik pozwalający przewidywać dalszy przebieg choroby. Ubytek m.c. wyrażamy w procentach normalnej (zwykłej) masy ciała pacjenta wg wzoru. aktualna m.c.(kg) normalna m.c. (kg) x 100 normalnej m.c. Biochemiczne i immunologiczne.

Slide 8

Niedożywienie

Slide 9

Niedożywienie Złożony stan kliniczny, na który składają się skutki długotrwałego niedoboru składników pokarmowych będących źródłem energii (głównie węglowodany i tłuszcze) lub też niedoboru składników jakościowych wchodzących w skład ważnych struktur Niedożywienie może mieć charakter: ilościowy (utrata masy tłuszczowej, masy ciała, wychudzenie) jakościowy (swoiste zespoły objawów niedoboru poszczególnych składników jakościowych).

Slide 10

Objawy niedożywienia Dolegliwości podmiotowe: znużenie, ogólne osłabienie, spowolnienie ruchowe i umysłowe, spadek emocjonalności, zaparcia, częste oddawanie moczu Objawy kliniczne: wychudzenie, bradykardia, niedociśnienie, obniżenie temperatury ciała, obrzęki utrata libido i potencji, brak miesiączki. Niedobór kalorii w pożywieniu powoduje zakłócenie procesów rozwojowych u dzieci: opóźnienie tempa wzrastania (niższa waga i wzrost), zmniejszona zdolność wysiłkowa, obniżona odporność immunologiczna. Niedożywienie ciężarnych hamuje rozwój płodu, wywołuje porody przedwczesne , jest powodem niskiej masy urodzeniowej noworodków.

Slide 11

Ciężkie postacie niedożywienia KWASKIORHOR Afryka tropikalna, główną przyczyną jest niedobór białka w pożywieniu, rozpoczyna się u dzieci po odstawieniu od piersi i zastąpieniu pokarmu białkowego węglowodanami. Najpoważniejsze zmiany chorobowe zachodzą w narządach o intensywnej przemianie białkowej Może dochodzić do inwazji pasożytniczych przewodu pokarmowego i zapalenia płuc. śmiertelność 50

Slide 12

Kwaskiorhor

Slide 13

Ciężkie postacie niedożywienia MARASMUS ogólne wyniszczenie organizmu, związane z niedoborem energetycznym pokarmu, występuje spadek masy ciała, zanik mięśni i tkanki podskórnej, skóra na twarzy jest pomarszczona, przypomina twarz starej osoby.

Slide 15

Niedożywienie szpitalne U 30 chorych prawidłowo odżywionych niedożywienie rozwija się po przyjęciu do szpitala. U 70 niedożywionych w momencie przyjęcia niedożywienie ulega dalszemu pogłębieniu w czasie hospitalizacji.

Slide 16

Otyłość

Slide 17

Otyłość Choroba ogólnoustrojowa, której najistotniejszą cechą jest nadmiar tkanki tłuszczowej (nadmierna ilość trójglicerydów w tkance tłuszczowej). Jest czynnikiem ryzyka wielu groźnych chorób metabolicznych i nadumieralności. Norma zawartości tkanki tłuszczowej wynosi: u młodych kobiet 20-25 u młodych mężczyzn 10-14 Nadwaga: powyżej 2530 u kobiet powyżej 1520 u mężczyzn

Slide 18

Otyłość Najważniejszą rolę w przyroście wagi odgrywają tłuszcze. Obniżenie spożycia tłuszczu można osiągnąć przez: unikanie dodawania do dań tłuszczu wybieranie produktów o obniżonej zawartości tłuszczu; przygotowywanie dań metodami nie wymagającymi dużych ilości tłuszczu. Wg badań epidemiologicznych Pol-MONICA - tłuszcz dostarcza 40,4 energii w dobowym pożywieniu u mężczyzn i 38,6 energii w dobowym pożywieniu u kobiet.

Slide 19

Rodzaje otyłości OTYŁOŚĆ GYNOIDALNA - tkanka tłuszczowa zgromadzona jest w okolicy bioder i pośladków OTYŁOŚĆ ANDROIDALNA - tkanka tłuszczowa zgromadzona jest w okolicy jamy brzusznej Większa zachorowalność na choroby układu krążenia i schorzenia metaboliczne dotyczy osób z otyłością brzuszną (androidalną)

Slide 20

Otyłość typu jabłko Otyłość typu gruszka

Slide 21

Otyłość i nadwaga w Polsce Norma (25 kgm2) - 48 Nadwaga ( 25 - 30 ) - 33 Otyłość (30 kgm2) - 19

Slide 22

NASTĘPSTWA CHOROBOWE OTYŁOŚCI Przyrost masy ciała o ponad 10 kg po ukończeniu 18 roku życia zwiększa ryzyko zgonu w wieku średnim. Do najważniejszych nieprawidłowości i chorób, które mogą być zapoczątkowane przez nadwagę lub otyłość należą: Insulinooporność, hiperinsulinizm, cukrzyca typu 280 chorych z cukrzycą typu II- to ludzie otyli ! Nadciśnienie tętnicze, zaburzenia gospodarki lipidowej, choroba wieńcowa, zawały serca, udary mózgu Nadciśnienie tętnicze występuje 3 razy częściej u osób otyłych w porównaniu z osobami z prawidłową masą ciała.

Slide 23

Hiperurykemia, Podwyższony poziom fibrynogenu, Kamica żółciowa, Zaburzenia miesiączkowania. Zaburzenia układu oddechowego (zaburzenia mechaniki oddychania, hipoksemia, hipowentylacja Zaburzenia rytmu serca z ryzykiem śmierci nagłej, Powikłania reumatologiczne (choroby narządu ruchu) degeneracja stawu kolanowego , biodrowego, U mężczyzn - martwica niedokrwienna głowy kości udowej, Kobiety po menopauzie - bóle pleców, bóle lędźwiowe (zaburzenia statyki kręgosłupa) ograniczenie możliwości ruchu, ćwiczeń

Slide 24

Otyłość a nowotwory Zwiększone zagrożenie zachorowaniem na nowotwory złośliwe: u mężczyzn (rak gruczołu krokowego, jelita grubego) u kobiet (rak trzonu macicy, dróg żółciowych, sutka, jajników)

Slide 25

Leczenie otyłości 1. Postępowanie dietetyczne, które ma na celu ograniczenie spożycia energii; 2. Zwiększenie aktywności fizycznej zwiększone wydatkowanie energii; 3. Farmakoterapia, która stanowi uzupełnienie leczenia dietetycznego; 4. Działania edukacyjne, które mają na celu nauczenie pacjenta zdrowych i właściwych wyborów w zakresie żywienia i stylu życia.

Slide 26

Otyłość u dzieci

Slide 27

Otyłość u dzieci Częstość występowania We wszystkich krajach rozwiniętych ekonomicznie, obserwuje się stały wzrost dzieci z nadwagą lub otyłością. Wśród uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych w Polsce nadwaga występuje u ok.6, a otyłość u ok. 4 Badania w Polsce wykazały zróżnicowanie regionalne częstości występowania tej choroby. Według badań krakowskich otyłość występuje u 4-5 7-latków, około 3 10-latków i 1,5-2,5 14-latków, a wg badań łódzkich u 12,5 14latków. Badania przeprowadzone w Poznaniu ustaliły częstość występowania otyłości u dzieci 3-18 lat na 8,7, z rozrzutem w zależności od płci i wieku na 6,1 dla dziewczynek w wieku 4 lat i 14,4 dla chłopców w wieku 6 lat.

Slide 30

Przyczyny i czynniki sprzyjające otyłości u dzieci: Genetyczne, Dodatni bilans energetyczny, Brak aktywności fizycznej, Nadmierny stan odżywienia u matki w okresie prenatalnym, Karmienie sztuczne zamiast karmienia piersią, Nieprawidłowa dieta (nadmierne spożycie tłuszczów i węglowodanów), Popularność wśród dzieci i młodzieży posiłków typu fast-food.

Slide 31

OTYŁOŚĆ U DZIECI NASTĘPSTWA OTYŁOŚCI Dyskryminacja przez rówieśników ilub dorosłych. Niska samoocena, Stany depresyjne Zaburzenia jedzenia bulimia lub jadłowstręt psychiczny Duże ryzyko wystąpienia otyłości w wieku dojrzałym

Slide 32

Inne problemy zdrowotne Zaburzenia pulmonologiczne (bezdechy w czasie snu, astma, ograniczona tolerancja wysiłku Powikłania ortopedyczne (płaskostopie, koślawość kolan, złamanie przedramienia, wady postawy) Powikłania endokrynologiczne (cukrzyca typu II do niedawna nierozpoznawana u młodzieży!) Przedwczesne dojrzewanie u dziewczynek Hipogonadyzm u chłopców, Hiperlipidemia (podwyższenie frakcji LDL cholesterolu i trójglicerydów, obniżenie frakcji HDL) Nadciśnienie Stłuszczenie wątroby i kamica żółciowa

Slide 33

Miażdżyca Miażdżyca (miażdżycowe stwardnienie tętnic) - choroba zwyrodnieniowa, występują charakterystyczne zmiany w obrębie ściany naczyń tętniczych zwane blaszkami miażdżycowymi. Główne czynniki ryzyka miażdżycy: Nadciśnienie tętnicze, Hyperlipidemie, Palenie tytoniu. Czynniki zagrożenia: Cukrzyca, Wiek, Siedzący tryb życia, Obciążenia dziedziczne, Płeć męska, Stresy, Nieprawidłowa dieta.

Slide 34

Rola diety w leczeniu hiperlipidemii Od wielu lat uznaną metodą profilaktyki miażdżycy jest właściwa dieta. Wysokie spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych i cholesterolu pokarmowego oraz brak równowagi między spożyciem energii a jej wydatkowaniem powoduje wzrost poziomu cholesterolu we krwi, Obniżenie poziomu cholesterolu o 1 zmniejsza ryzyko zawału serca o 2-3. Redukcja otyłości i normalizacja masy ciała, zmniejsza ryzyko zawału serca o 33-55.

Slide 35

Dieta a nowotwory Wpływ pożywienia na rozwój nowotworów: wprowadzenie do ustroju kancerogenów lub substancji, z których mogą się one wytwarzać in vivo. wpływ na przemianę tych związków oraz reakcję ustroju na ich obecność. Według badań epidemiologicznych: nadużywanie alkoholu sprzyja powstawaniu raka jamy ustnej , gardła , przełyku , górnej części krtani, wątroby i odbytu. istnieje dodatnia korelacja między rakiem przełyku , a wysokim spożyciem marynat, spożywaniem używek i posiłków o zbyt wysokiej temperaturze oraz żywności zepsutej, spleśniałej.

Slide 36

Dieta a nowotwory Powstawanie pierwotnego raka wątroby (występowanie endemiczne Kenia, Indie, Mozambik) związane jest ze spożywaniem żywności skażonej aflatoksynami Zapadalność na raka żołądka wiąże się ze spożywaniem żywności wędzonej i konserwowanej za pomocą soli W kawie , mocno palonej mogą znajdować się substancje smoliste o właściwościach mutagennych Rakotwórcze substancje tworzą się podczas pieczenia mięsa na ruszcie , smażenia , wędzenia , ryby i skorupiaki wydobyte z zanieczyszczonej wody mogą być skażone przez pochodne pestycydów, polichlorowanymi bifenylami i innymi zanieczyszczeniami organicznymi o charakterze mutagennym.

Slide 37

Dieta a nowotwory Wykazano zwiększony procent nowotworów u ludzi otyłych i ludzi odżywiających się wysokokalorycznie, szczególnie spożywających duże ilości tłuszczów Na rozwój nowotworów wpływają również niedobory pokarmowe, szczególnie niedobory witamin A i C , ryboflawiny , kwasu nikotynowego oraz niektórych składników mineralnych Istnieją silne dowody, że spożywanie dużych ilości owoców i warzyw chroni przed nowotworami złośliwymi , najsilniejszy związek znaleziono w przypadku nowotworów układu oddechowego i pokarmowego

Slide 38

Dieta a nowotwory Nowotwory żywieniowe czynniki ryzyka rak jelita grubego, gruczołów piersiowych, trzustki, gruczołu krokowego, jajników, endometrium dieta bogatotłuszczowa, posiłki smażone, mała podaż błonnika, warzyw i owoców, niskie spożycie herbaty rak żołądka marynaty, mała podaż warzyw i owoców, dieta wysokosolna niskie spożycie herbaty rak jamy ustnej, przełyku i trzustki alkohol i (palenie papierosów) wątroby alkohol, aflatoksyny

Slide 39

ŻYWNOŚĆ GENETYCZNIE MODYFIKOWANA (GMO) Produkty spożywcze, które składają się z organizmów genetycznie modyfikowanych lub ich części, zawierające ich białka w ilości powyżej 1. Za pomocą inżynierii genetycznej wprowadza się do komórek organizmu nową informację, mającą na celu zmianę niepożądanej cechy: Najczęściej uprawiane rośliny transgeniczne: soja -50, kukurydza 15, rzepak10, bawełna- 10 , pozostałe - 5 Na Świecie GMO uprawia się na obszarze 81 mln hektarów!!! Stany Zjednoczone - 43,7 mln hektarów W Europie GMO uprawia się na obszarze - 30-50 tys hektarów. (Hiszpania, Francja, Portugalia, Rumunia, Ukraina)

Slide 41

Aspekty prawne GMO w ustawodawstwie europejskim, polskim i międzynarodowym

Slide 42

Prawne aspekty stosowania GMO w Europie Najważniejsze uregulowania prawne dotyczące GMO: dyrektywy 90219EWG z dnia 23 kwietnia 1990 r. w sprawie ograniczonego stosowania mikroorganizmów zmodyfikowanych genetycznie (Dz.Urz. WE L 117 z 08.05.1990), dyrektywy 9881WE z dnia 26 października 1998 r. zmieniającej dyrektywę 90219EWG w sprawie ograniczonego stosowania mikroorganizmów zmodyfikowanych genetycznie (Dz.Urz. WE L 330 z 05.12.1998), dyrektywy 200118WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie i uchylenia dyrektywy 90220EWG (Dz.Urz.WE L 106 z 17.04.2001).

Slide 43

Prawo UE nakazuje: Podjęcie odpowiednich działań zabezpieczających, Odpowiednie oznakowanie i opakowanie produktów GMO, Uzyskanie zezwolenia (aby wypuścić produkt na rynek),

Slide 44

Produkt dopuszczony do obrotu na terenie jednego państwa dopuszczony do obrotu w pozostałych państwach członkowskich 172 regiony UE ogłosiło się jako wolne od GMO, 4500 przedstawicieli władz lokalnych podjęło decyzję zaprzestania obrotu produktami transgenicznymi, Uprawa roślin modyfikowanych genetycznie jest zakazana w 7 krajach Wspólnoty.

Slide 45

Oznakowanie produktów GMO Wszystkie produkty GMO muszą być oznakowane, Produkty żywnościowe oznakowane muszą być te, które zawierają powyżej 1 GMO.

Slide 46

Prawne aspekty stosowania GMO w Polsce Wprowadzenie kontroli nad GMO do ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska (obowiązkowe uzyskanie zezwolenia na wypuszczenie GMO do środowiska) Ustawa o GMO obowiązek oznakowania produktów GMO

Slide 47

Rząd polski miewa obawy związane z GMO 17 maja 2006r. prezydent Lech Kaczyński podpisał ustawę zakazującą wysiewu zmutowanych roślin 2 sierpnia 2006r. prezydent Lech Kaczyński popisał ustawę o paszach: Zakaz: Wytwarzania, Wprowadzania do obrotu, Stosowania w żywieniu zwierząt pasz genetycznie zmodyfikowanych i organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego

Slide 48

Prawne aspekty stosowania GMO na świecie Konwencja o Różnorodności Biologicznej z 1992r. Protokół z Kartaginy o Bezpieczeństwie Biologicznym z 2000r. Cel protokołu: Określenie odpowiedniej procedury w sprawie bezpiecznego przemieszczania, przekazywania i wykorzystania wszystkich organizmów zmodyfikowanych genetycznie

Slide 49

GMO a SPOŁECZEŃSTWO

Slide 50

WIEDZA SPOŁECZEŃSTWA O - JEST NIEWIELKA GMO -Nie trudno spotkac się z reakcja ludzi na wspomnienie o GMO typu: Co to jest GMO? Również wielu ludzi z wykształceniem wyższym nie wie co to jest GMO a tym bardziej jaki są jego faktyczne zagrożenia i szanse

Slide 51

Inżynieria genetyczna - GMO Inżynieria genetyczna jest dziedziną niezwykle młodą ale bardzo zaawansowaną. Terminologia tej dziedziny jest bardzo trudna a badania prowadzone są niezrozumiale dla przeciętnego człowieka co jest przyczyną niewiedzy i słabego rozeznania zwykłych ludzi w sprawie szkodliwości GMO

Slide 52

Co sądzi społeczeństwo Polski o GMO

Slide 53

Co sądzi społeczeństwo Polski o GMO

Slide 54

Co sądzi społeczeństwo Polski o GMO

Slide 55

Co sądzi społeczeństwo Polski o GMO

Slide 56

Polityka ANTY GMO Greenpeace Polski rząd Kościół Nowy grzech śmiertelny: Manipulacje genetyczne

Slide 57

? ? ? ? ? ? ? ? ? ?

Slide 58

Wady i zalety organizmów GMO potencjalne zagrożenie dla ludzkiego zdrowia i życia, bezpieczeństwo środowiska naturalnego, uregulowania prawne i społeczne zaangażowanie, socjo-ekonomiczne uwarunkowania, i etyczne

Slide 59

GMO! Nadchodzi apokalipsa Zaburzenia ekosystemu, Występują nowe rodzaje protein, a także koncentracja endoksyn BT Szkodliwość zmodyfikowanych roślin, które wytwarzają substancje owadobójcze, dla pożytecznych i nieszkodliwych gatunków owadów, Rozpylanie się w sposób niekontrolowany pyłków roślin zmodyfikowanych na inne uprawy, które w ten sposób zostają zmienione genetycznie, może to stanowić zagrożenie dla upraw ekologicznych, GMO powoduje nieodwracalne zmiany w organizmach, Uwalnianie się do środowiska zmodyfikowanych genetycznie substancji, Kontrowersyjność GMO w sferze etyki.

Slide 60

O czym milczy Greenpeace Zalety GMO Wzrost odporności Organizmów na niepożądane działania środowiskowe, Szybszy wzrost organizmów, Poprawa składu chemicznego i fizycznego roślin i zwierząt.

Slide 61

Diety lecznicze Żywienie człowieka chorego jest istotnym czynnikiem w terapii. Żywienie dietetyczne opiera się na zasadach żywienia człowieka zdrowego, a dokonane zmiany powinny mieć charakter niezbędny w skali uwarunkowanej stanem patologicznym. Żywienie dietetyczne ma m.in. na celu: zmianę masy ciała pacjenta (dieta wysoko- lub niskokaloryczna) wyrównanie niedoborów pokarmowych powstałych w wyniku choroby ( np. dieta wysokobiałkowa większość chorób przebiega z mniej lub bardziej nasiloną utratą białka tkankowego) oszczędzanie chorego narządu (np. dieta lekkostrawna w chorobach przewodu pokarmowego)

Slide 62

Diety lecznicze

Slide 63

Rodzaje diet Do diet najczęściej stosowanych w lecznictwie należy : Dieta lekkostrawna podstawowa Jest to dieta fizjologiczna, zawierająca wszystkie składniki pokarmowe w ilościach zalecanych w normach żywieniowych zdrowego człowieka. Wyłącza się jedynie potrawy wzdymające, używki , ostre przyprawy Zastosowanie choroby gorączkowe, schorzenia przewodu pokarmowego, wyrównane choroby nerek i dróg moczowych, podeszły wiek.

Slide 64

Rodzaje diet Dieta wysokobiałkowa Zastosowanie wyrównana marskość wątroby, cukrzyca, nadczynność tarczycy, gruźlica, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, ogólne wyniszczenie organizmu, u rekonwalescentów. Dieta niskobiałkowa Zastosowanie zaawansowana niewydolność nerek i wątroby oraz silne biegunki ( gnilne) Dieta niskowęglowodanowa Zastosowanie cukrzyca Po Prostu Na Surowo - Cofanie Cukrzycy w 30 Dni

Slide 65

Dziękuję za uwagę.