Mikołaj Kopernik - to bez wątpienia jeden z największych astronomów w historii, nie tylko Polski, ale i całego świata. Zmienił on całkowicie światopogląd ludzkości na sprawy świata, jego postrzegania, otworzył ludziom horyzonty, choć nie przyszło mu to łatwo. Z naszej perspektywy wydaje się, że dokonanie czegoś takiego było łatwe, wystarczyło wyciągnąć logiczne wnioski. Coś co dla nas jest oczywiste, ludziom kilkaset lat temu spędzało sen z powiek. Zapraszam do bliższego zapoznania się z prawdziwym geniuszem, człowieka odważnym, który nie bał się wygłaszać niepopularnych w owym czasie teorii. Zapraszam do zapoznania się z człowiekiem, który zatrzymał Słońce, a wprawił w ruch Ziemię.

Gdy urodził się w Toruniu w 1473 r., świat trwał jeszcze w przejętym od starożytnych przekonaniu, że Ziemia jest płaską tarczą osadzoną w centrum wszechświata, a wokół niej krążą Księżyc, Słońce i planety. Gdy umarł w 1543 r., pozostawił w swym dziele De revolutionibus orbitum coelestium (O obrotach ciał niebieskich) podstawy systemu, który nie tylko odrzucał błędy nauki ptolemejskiej, ale też stał się punktem wyjścia wszystkich znanych dziś odkryć dotyczących budowy wszechświata i rządzących nim sił. W 1491r. podjął studia humanistyczne, matematyczne i astronomiczne na uniwersytecie w Krakowie, które kontynuował w latach 1496-1500 w Bolonii. W roku 1503 uzyskał tytuł doktora prawa kościelnego. Od 1512 r. Kopernik mieszkał we Fromborku, skąd udał się do Olsztyna, aby być tam do 1521r. administratorem dóbr katedralnych. W 1523r. Powołano go na generalnego zarządcę diecezji. Studiując dawne pisma odkrył, że już w III w. p.n.e. greccy filozofowie przypuszczali iż Ziemia mogła być kulista i obracać się wokół własnej osi. Ich poglądy nie znalazły uznania, zwłaszcza że były sprzeczne z nauką Arystotelesa, którego tezy przez całe średniowiecze uchodziły za bezwzględnie słuszne. Jeszcze większe znaczenie miał jednak fakt, że Biblia określała jednoznacznie położenie Ziemi w środku kosmosu, ustanawiając dogmat, którego kościół nie pozwalał podważać. Kopernik wiedział, z jakim sprzeciwem współczesnych mogą spotkać się jego odkrycia. Mimo że nowy obraz wszechświata był już w jego zapiskach ukształtowany na początku XVI w., zwlekał z ogłoszeniem owych tez i dopiero na krótko przed śmiercią uległ naciskom przyjaciół i zgodził się wydrukować oraz rozpowszechnić swe dzieło. Śmierć była jednak szybsza i autor nie doczekał się jego wydania.

Mikołaj Kopernik, mimo licznych zainteresowań, nadal dogłębnie zajmował się teorią budowy świata. Wykazał między innymi pewne braki w dotychczas obowiązującej teorii geocentrycznej, tłumaczącej budowę świata. Uważał, że upoważnia go to do stworzenia nowej teorii, opartej na następujących założeniach: Nie istnieje jeden środek wszystkich kół niebieskich lub sfer Środek Ziemi nie jest środkiem Wszechświata , lecz tylko środkiem ciężkości i środkiem sfery księżyca . Wszystkie sfery obiegają Słońce jako swój środek i dlatego Słońce jest środkiem całego Wszechświata .

Stosunek odległości Ziemi od Słońca do wysokości firmamentu jest znacznie mniejszy od stosunku promienia Ziemi do odległości jej od Słońca , a zatem odległość Ziemi od Słońca jest znikomo mała w porównaniu z wysokością firmamentu. Jakikolwiek ruch jest dostrzegany na firmamencie , to nie pochodzi z jakiegoś ruchu firmamentu , lecz z ruchu Ziemi . Ziemia wraz z okalającymi ją żywiołami wykonuje pełny obrót dzienny dokoła swych niezmiennych biegunów, podczas gdy firmament i najwyższe niebo pozostają nieruchome. To , co nam się przedstawia jako ruch Słońca , pochodzi nie z jego ruchu, lecz z ruchu Ziemi i naszej sfery , wraz z którą krążymy dokoła Słońca, podobnie jak jakakolwiek inna planeta . Ziemia ma przeto więcej niż jeden ruch. Poziomy ruch prosty i wsteczny planet pochodzi nie z ich ruchu , lecz z ruchu Ziemi.

De revolutionibus orbium coelestium (O obrotach sfer niebieskich) - dzieło życia Mikołaja Kopernika, które zawiera wykład heliocentrycznej budowy świata. Na owe czasy stanowiło przewrót w nauce i ówczesnym światopoglądzie. Ukazało się drukiem w Norymberdze w 1543 roku. Strona tytułowa O obrotach sfer niebieskich

De Revolutionibus. Księga I. Rozdział X. Pierwszą i najważniejszą ze wszystkich jest sfera gwiazd stałych, obejmująca samą siebie oraz cały świat (...). Z kolei idzie pierwsza z planet, Saturn, który obiegu swego dopełnia w ciągu trzydziestu lat. Za nim Jowisz, dokonujący obiegu w dwunastu latach. Następnie Mars, który odbywa obieg w ciągu dwu lat. Czwarte miejsce w tym szeregu zajmuje sfera o rocznym obiegu, w której, jak powiedzieliśmy, mieści się Ziemia ze sferą Księżyca jakby małym epicyklem. Na piątym miejscu Wenus powraca do pierwotnego położenia co dziewięć miesięcy. Szóste wreszcie miejsce zajmuje Merkury, odbywający obieg w ciągu osiemdziesięciu dni. A w środku wszystkich ma swą siedzibę Słońce. Czyż bowiem w tej najpiękniejszej świątyni moglibyśmy umieścić ten znicz w innym albo lepszym miejscu niż w tym, z którego on może wszystko równocześnie oświetlać?

1514 - początek spisywania Księgi I De revolutionibus orbium coelestium. W 1533 roku poglądy Mikołaja Kopernika wyłożone w rękopisie jego dzieła De Revolutionibus zreferowano papieżowi Klemensowi VII. Teolog norymberski, Andrzej Osiander, namówił Mikołaja Kopernika, aby w przedmowie do swego dzieła przedstawił je jako hipotezę, łagodząc w ten sposób zbyt śmiałą jego wymowę. W roku 1542 pierwsze dwa arkusze De revolutionibus wyszły spod prasy drukarskiej. Mikołaj Kopernik wysłał do Norymbergi napisaną przez siebie przedmowę dedykowaną papieżowi Pawłowi III. Rozdziały 13 i 14 Księgi I ukazały się drukiem w Wittenberdze pod postacią osobnej książki De lateribus et angulis triangulorum... (O bokach i kątach trójkątów), z przedmową Retyka.

Rysunek orbit planet Układu Słonecznego (wraz ze sferą gwiazd stałych) z dzieła Kopernika De Revolutionibus Orbium Coelestium.

Kwadrant (rekonstrukcja) Triquetrum (rekonstrukcja) Astrolabium (rekonstrukcja)

Twierdzenie Kopernika mówi, że jeśli wewnątrz dużego okręgu toczy się bez poślizgu okrąg o promieniu dwa razy mniejszym, to dowolny, lecz ustalony punkt małego okręgu porusza się po średnicy dużego. Twierdzenie Kopernika mówi, że jeśli wewnątrz dużego okręgu toczy się bez poślizgu okrąg o promieniu dwa razy mniejszym, to dowolny, lecz ustalony punkt małego okręgu porusza się po średnicy dużego.

Mikołaj Kopernik na Księżycu nie był, choć na pewno wiele czasu poświęcił na jego obserwacje. Jednak jego imieniem nazwano jeden z kraterów na Księżycu. Jest to olbrzymi krater znajdujący się na wielkiej równinie. Jeśli pojedziesz palcem od środka Księżyca w lewo mniej niż połowę promienia i troszeczkę do góry to trafisz na Krater Kopernika. Zdjęcie krateru Kopernika

Prawo Kopernika-Greshama to zasada mówiąca, że jeśli jednocześnie istnieją dwa rodzaje pieniądza, pod względem prawnym równowartościowe, ale jeden z nich jest postrzegany jako lepszy, ten lepszy pieniądz będzie gromadzony, a w obiegu pozostanie głównie ten gorszy. Krótko mówiąc, gorszy pieniądz wypiera lepszy.

Nie jest sprawą małej wagi uczynić jasnym to, co z racji swych właściwości pozostaje zasłonięte grubą mgłą niewiedzy. Co innego jest złośliwie Próżnowaniem krytykować i zaczepiać, a co poniża się dary innego poprawiać i błędy prostować, podobnie jak pochwały natury. różnią się od pochlebstw. Cóż piękniejszego nad niebo, które przecież ogarnia wszystko co piękne. Więź duchowa jest o wiele cenniejsza od bliskości fizycznej.

duży krater na Księżycu (107 km średnicy) duży krater na Marsie (292 km średnicy) planetoida nr 1322 (orbita 1.86 - 2.99 j.a., okres obiegu 3.77 lat) OAO-3 Copernicus (1972-065A) - amerykański satelita do obserwacji w promieniach nadfioletowych i rentgenowskich, działał w latach 1972-1980 Kopernik 500 (Interkosmos 9; 1973-022A) - satelita radziecko-polski do badania promieniowania Słońca i jonosfery, działał w roku 1973 Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk (CAMK) w Toruniu znajduje się Dom Kopernika będący muzeum poświęconym astronomowi.

Portret z epitafium w bazylice św. Jana w Toruniu z ok. 1580r. Astronom Kopernik czyli rozmowa z Bogiem Jan Matejko 1872 Portret z 1597r. Teodor de Bry, miedzioryt

Mikołaj Kopernik - 2000 zł. Stop AU 900 (inaczej mówiąc złoto), nakład 5000 szt., rok wyd. 1979 Moneta bita stemplem lustrzanym. 10 zł MIKOŁAJ KOPERNIK 1968 r. Moneta ta bita była w latach: 1959, 1965, 1967, 1968 i 1969. Łączny nakład to około 40 mln sztuk. Była to bardzo powszechna bilonówka. Moneta ta ma jednak różną wartość numizmatyczną w poszczególnych latach. Największą wartość mają monety z 1965r, gdyż nakład wynosił wtedy tylko 3 000 000 szt. Banknot 1000 zł przed laty powszechny w użyciu.

skrzynka Karta 9 verso okładka górna Karta 16 recto Karta 1 verso Karta 1 recto Karta 11 recto wyklejka

Tak właśnie podpisywał się nasz wielki astronom. Prezentacje wykonała: Milena Kowalewska kl.III h