Romantyzm

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

ROMANTYZM

Slide 2

ROMANTYZM EPOKA HISTORYCZNO- LITERACKA ROMANTYZM: w Polsce rozpoczął się od wydania w 1822 roku cyklu Adama Mickiewicza pt. Ballady i romanse; upłynął w naszym kraju pod hasłem walki o odzyskanie niepodległości; ballada Adama Mickiewicza pt. Romantyczności była manifestem programowym pokolenia; poeta staje po stronie dziewczyny z ludu przeciw bezgranicznie ufającemu w potęgę nauki mędrcowi; opowiada się za istnieniem zjawisk, których nie można poznać rozumem, lecz jedynie sercem; epoka, w której to, co idealne, duchowe jest ważniejsze niż, to, co ziemskie, materialne.

Slide 3

BÓG, NARÓD I POETA

Slide 4

ZIEMIE POLSKIE POD ZABORAMI

Slide 5

POWSTANIE LISTOPADOWE (1830- 1831) Nocą 29 listopada 1830 roku w Warszawie kilkunastu podchorążych, należących do tajnego związku Piotra Wysockiego, zaatakowało Rosjan. Dyktatorem powstaniaczłowiekiem mającym nieograniczoną władzę- był Józef Chłopicki. Naród żądał pełnej niepodległości. Najważniejsze bitwy powstania to bitwy pod Stoczkiem, Wawrem i Grochowem, Iganiami. Politycy liczyli na porozumienie z Rosją i nie umieli wykorzystać zwycięstw w walkach. Po krwawych bojach wojska rosyjskie zajęły Warszawę. Upadek stolicy przesądził o zaprzestaniu walk.

Slide 6

POWSTANIE LISTOPADOWE Powstanie listopadowe otworzyło nowy rozdział w dziejach polskiego romantyzmu. Wraz z kilkoma tysiącami uchodźców na emigracji znaleźli się najwybitniejsi poeci: Mickiewicz i Słowacki. Tam narodziły się ich największe dzieła.

Slide 7

WIELKA EMIGRACJA Po stłumieniu powstania listopadowego Rosjanie rozpoczęli prześladowanie jego uczestników. Tysiące Polaków uwięziono, car skonfiskował co dziesiąty majątek i odebrał Królestwu Polskiemu resztki samodzielności. Z obawy przed represjami kraj opuściło 11 tysięcy patriotów, w tym prawie wszyscy wybitni politycy i intelektualiści. Emigranci osiedlili się głównie we Francji, Anglii, Stanach Zjednoczonych. Z inicjatywy Joachima Lelewela powołano w Paryżu Komitet Narodowy Polski, mający jednoczyć emigrację. Emigranci wysyłali do kraju emisariuszy mających przygotować powszechne powstanie. Ich nawoływania nie spotkały się jednak z poparciem rodaków.

Slide 8

Mesjanizm- to koncepcja zbiorowej ofiary na wzór Chrystusa. Poeci przypisali sobie rolę wieszczów, którzy doprowadzą ciemiężony naród do zbawienia.

Slide 9

KULT NAPOLEONA

Slide 10

WIELKA TRÓJKA CZWÓRKA Adam Mickiewicz Juliusz Słowacki Zygmunt Krasiński Cyprian Kamil Norwid

Slide 11

NAJWAŻNIEJSZE UTWORY POLSKIEGO ROMANTYZMU Adam Mickiewicz Pan Tadeusz Adam Mickiewicz Dziady cz. II, III, IV Adam Mickiewicz Ballady i romanse Adam Mickiewicz Konrad Wallenrod Adam Mickiewicz Sonety krymskie Juliusz Słowacki Kordian Zygmunt Krasiński Nie-boska komedia Cyprian Kamil Norwid Moja piosnka II, Fortepian Chopina, Bema pamięci żałobny rapsod, Coś ty Atenom zrobił Sokratesie

Slide 12

ROMANTYZMEPOKA DZIWÓW I TAJEMNIC

Slide 13

BALLADY I ROMANSE: Autorem Ballad i romansów jest Adam Mickiewicz. opowiedziane w balladach niezwykłe, zaczerpnięte z ludowych podań historie rozgrywały się w miejscach realnych, które można znaleźć na mapie: w okolicach Nowogródka, nad jeziorem Świteź. ten dobrze znany świat odsłonił jednak groźne, niepokojące oblicze: dziewice zamieniają się w kwiaty, jeziora otwierają swe głębie, umarli wstają z grobów; natura znajduje się w ciągłym ruchu, nieustannie przekształca się.

Slide 14

NAJPOPULARNIEJSZE BALLADY TO: Romantyczność Świteź Świtezianka Liljie Pani Twardowska Rybka

Slide 15

DRAMAT ROMANTYCZNY

Slide 16

DZIADY CZ. II

Slide 17

DZIADY CZ. II: w II części Dziadów Mickiewicz wprowadził świat pozaziemski; Dziady- białoruski obrzęd dziadów poświęcony był pamięci zmarłych przodków; podczas obchodzonej dwa razy w roku uroczystości- w Dzień Zaduszny i koło Wielkanocy- wzywano duchy, które częstowano jedzeniem i wspomagano modlitwą; Mickiewicz zamierzał stworzyć dramat narodowy, wywodzący się z pradawnych obrzędów i stawiający pytania o rzeczy najważniejsze: naturę świata i naturę człowieka.

Slide 18

SĄ DZIWY NA NIEBIE I ZIEMI, O KTÓRYCH ANI ŚNIŁO SIĘ WASZYM FILOZOFOM HAMLET

Slide 19

ADAM MICKIWICZ PAN TADEUSZ CZYLI OSTATNI ZAJAZD NA LITWIE HISTORIA SZLACHECKA Z R. 1811 I 1812, WE DWUNASTU KSIĘGACH WIERSZEM POLSKA EPOPEJA NARODOWA

Slide 21

EPOPEJA NARODOWA Epos narodowy, epopeja narodowa - to utwór literacki (epos) o istotnym znaczeniu dla danego narodu. Określenie to przyznawane jest zwykle jednemu dziełu literatury narodowej, które według materiałów historycznych czy tradycji, ma najwierniej oddawać charakterystyczne dla epoki rysy narodu lub jego warstwy, osiągając jednocześnie wysoki stopień artyzmu. Za pierwsze eposy narodowe uznano Iliadę oraz Odyseję spisane przez Homera. Przedstawiają one historie herosów walczących z przeciwnościami losu. Polskim przykładem eposu jest Pan Tadeusz autorstwa Adama Mickiewicza, gdzie mamy do czynienia z historią okupowanego narodu, który widzi nadzieję na niepodległość w nadchodzących wojskach Napoleona.

Slide 23

NA PARYSKIM BRUKU

Slide 25

INWOKACJA Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie. Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie. Panno Święta, co jasnej bronisz Częstochowy I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem! Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem (Gdy od płaczącej matki pod Twoją opiekę Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu Iść za wrócone życie podziękować Bogu), Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono. Tymczasem przenoś moję duszę utęsknioną Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych, Szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych; Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem, Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem; Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała, Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała, A wszystko przepasane, jakby wstęgą, miedzą Zieloną, na niej z rzadka ciche grusze siedzą. Adam Mickiewicz Pan Tadeusz Księga I Gospodarstwo

Slide 27

Inwokacja - rozległa apostrofa otwierająca poemat liryczny, w której autor zwraca się do muzy, bóstwa lub duchowego patrona z prośbą o natchnienie, pomoc w tworzeniu dzieła; np. epopei narodowej Adama Mickiewicza Pan Tadeusz- Litwo, Ojczyzno moja - zwrot do państwa, a raczej krainy historycznej. Apostrofa bezpośredni, patetyczny zwrot do osoby, bardzo często do bóstwa, np. Litwo, Ojczyzno moja Czego chcesz od nas, Panie, za twe hojne dary?. (Jan Kochanowski) Bogurodzica dziewica, Bogiem sławiena Maryja. (Bogurodzica). Wojenko, wojenko, cóżeś ty za pani.

Slide 28

KRAJ LAT DZIECINNYCH

Slide 29

Mickiewicz tworzył Polskę ze słów. Próbował utrwalić w poezji zanikające już szlacheckie obyczaje, które stały się dla niego symbolem szczęśliwego, harmonijnego życia. Właśnie siła tradycji, umiłowanie dawności sprawiają, że świat przedstawiony w poemacie Pan Tadeusz jest swojski, bezpieczny i odporny na działanie czasu.

Slide 30

Pana Tadeusza poemat- wspomnienie i poemat-marzenie o utraconej ojczyźnie - napisał Mickiewicz wiatach 1832-1834, gdy w pełni doświadczył goryczy emigranckiego losu. Dziś dla nas, w świecie nieproszonych gości, W całej przeszłości i w całej przyszłości Jedna już tylko jest kraina taka, W której jest trochę szczęścia dla Polaka: Kraj lat dziecinnych! On zawsze zostanie Święty i czysty jak pierwsze kochanie.

Slide 31

Utwór ten jest poetyckim podsumowaniem staropolskiej literatury ziemiańskiej, sławiącej uroki wiejskiego życia. Mickiewicz uważał je za kwintesencję polskości i przeciwstawiał cywilizacji zachodniej. W Panu Tadeuszu niewielka, ograniczona przestrzeń soplicowskiego dworu tworzy swoisty mikrokosmos, w którym ludzie i przyroda pozostają w bliskich, przyjaznych związkach, żyją tym samym rytmem.

Slide 32

Nie jest to groźna i nieokiełznana natura z Ballad czy Sonetów krymskich, ale niemal rajski ogród, nie podlegający prawu przemijania. Nawet historia, która wraz z wojskami napoleońskimi wkracza do Soplicowa, niczego nie burzy, nie niszczy. Klęskę (odwrót spod Moskwy) poeta usunął poza czasowe ramy poematu, by nie zmącić jego arkadyjskiej atmosfery. W porządku tego bardzo realnego i jednocześnie idealnego świata mieszczą się nawet naznaczone piętnem tragizmu dzieje Jacka Soplicy. Przemiana opętanego pychą zabójcy w pokornego księdza Robaka ma swój głęboko optymistyczny sens -jest to droga od romantycznego, buntowniczego indywidualizmu do bezimiennej ofiary na rzecz narodowej wspólnoty.

Slide 33

Andrzej Wajda Pan Tadeusz

Slide 37

BOHATEROWIE

Slide 38

TADEUSZ

Slide 39

ZOSIA

Slide 40

SĘDZIA SOPLICA

Slide 41

KSIĄDZ ROBAK JACEK SOPLICA

Slide 42

GERWAZY

Slide 43

HRABIA (OSTATNI Z RODU HORESZKÓW)

Slide 44

TELIMENA

Slide 45

JANKIEL

Slide 46

MACIEK DOBRZAŃSKI

Slide 47

POWRÓT TADEUSZA

Slide 53

KOLACJA W RUINACH ZAMKU HORESZKÓW

Slide 57

W SOPLICOWIE

Slide 69

ZAŚCIANEK DOBRZYŃSKICH

Slide 71

OSTATNI ZAJAZD NA LITWIE

Slide 77

EMIGRACJA

Slide 80

POWRÓT Z WOJSKAMI NAPOLEONA