Rodzina

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

RODZINA

Slide 2

RODZINA W OPINII POWSZECHNEJ stanowi podstawową komórkę społeczną, fundamentalny, konstytutywny element każdego społeczeństwa. RODZINA W OPINII tworzy najtrwalszy i najstarszy element organizacji SOCJOLOGICZNEJ społecznej . mała grupa społeczna. uniwersalna instytucja społeczna. grupa pierwotna.

Slide 3

TYPY RODZIN rodzina nuklearna(nuclear family), rodzina mała. rodzina rozszerzona( extended family), rodzina wielka. rodzina matrylinearna, męskie potomstwo dziedziczy po matce, a najważniejszym mężczyzną w rodzinie z punktu widzenia dziecka, jest brat matki, pełniący rolę opiekuna. rodzina patrylinearna, potomstwo dziedziczy po ojcu i pozostaje pod jego

Slide 4

FUNKCJE RODZINY prokreacyjna, podtrzymuje biologiczną ciągłość społeczeństwa i przyczynia się do podtrzymania trwałości innych, szerszych od niej ludzkich zbiorowości. wychowawczo-socjalizacyjna, zapewnia ciągłość kultury jest pierwszym miejscem, w którym jednostka przyswaja sobie kulturowe dziedzictwo społeczeństwa, język, wartosci, normy, obyczaje, standardy moralności. opiekuńcza, zapewnia bezpieczeństwo dzieciom oraz innym swoim członkom, jeżeli nie radzą sobie z przeciwnościami losu lub nie maja mozliwosci zaspokojenia potrzeb.

Slide 5

emocjonalno-seksualna, reguluje stosunki seksualne rodziców, dostarcza emocjonalnego wsparcia, zaspokaja potrzebę miłości. ekonomiczna(gospodarcza), zapewnia swoim członkom dobra materialne, wyznacza odpowiedni zakres działań gospodarczych. ratyfikacyjna(alokacyjna), wyznacza status społeczny członków, przyczynia się do utrwalania systemu stratyfikacyjnego. integracyjno-kontrolna, kontroluje działania członków, organizując ich życie w myśl ustalonych w ramach danego społeczeństwa. rekreacyjno-towarzyska(autoekspresyjna), zagospodarowuje członkom czas wolny , organizując rozrywki i wypoczynek.

Slide 6

ALTERNATYWNE MODELE RODZINY rodzina homoseksualna, związek między osobami tej samej płci, oparty na tzw., partnerstwie domowym , zazwyczaj nie różni się wiele od normalnych małżeństw; problemem jest niechęć kultury dominującej do gejów i lesbijek. kółko przyjacielskie, tworzą osoby, które nie mają wobec siebie zobowiązań, regularnie się spotykają dzielące ze sobą triumfy i porażki; casus ,,Friends- grono przyjaciół prowadzące wspólne gospodarstwo domowe.

Slide 7

rodzina układanka(patchwork family), miano określające rozwodników połączonych ze sobą nadal specyficzną więzią społeczną z powodu wychowywania wspólnych dzieci. ludzie samotni i samotni rodzice, gospodarstwa domowe prowadzone samotnie przez kobiety lub mężczyzn albo wspólnie z osobami niespokrewnionymi; samotnicy z wyboru, samotne matki i ojcowie. DINKS (double income no kids, podwójny dochód, żadnych dzieci), majętni, zajęci własnymi karierami zawodowymi małżonkowie nie chcą mieć dzieci i zawierają ze sobą w tej kwestii nieformalną umowę.

Slide 8

rodzina nomadyczna, najczęściej bezdzietna oparta na tzw. małżeństwie na odległość (małżeństwo wizytowe) rodzina dwustopniowa: małżeństwo intymne(pierwszy stopień), mężczyzna i kobieta, którzy na razie nie chcą mieć dzieci zawierają małżeństwo umownie i nieformalnie, bez udziału osób trzecich. małżeństwo rodzinne(drugi stopień), zawierane , kiedy już pojawią się dzieci, wyłącznie dla ich dobra. kohabitacja bez małżeństwa (konkubinat), wspólne zamieszkiwanie z osobą płci przeciwnej , z którą utrzymuje sie kontakty seksualne oraz więź emocjonalną, wychowywanie razem dzieci.

Slide 9

RODZINA A ZDROWIE

Slide 10

ZWIĄZKI MIĘDZY RODZINĄ, A ZDROWIEM NAJCZĘŚCIEJ SĄ ROZPATRYWANE W KATEGORIACH: znaczenia rodziny dla zdrowia jej członków znaczenia rodziny w sytuacji choroby któregoś z jej członków znaczenia choroby któregoś z członków rodziny dla jej funkcjonowania

Slide 11

RODZINA WPŁYWA NA ZDROWIE POPRZEZ: kształtowanie postawy wobec zdrowia zdrowie jako wartość realizowanie wzorców zachowań istotnych dla zdrowia przestrzeganie norm związanych ze zdrowiem przekazywanie wiedzy na temat zdrowia i choroby warunki materialne kształt struktury rodziny realizację funkcji

Slide 12

RODZINA SOCJALIZUJE I REALIZUJE NASTĘPUJĄCE ZACHOWANIA WAŻNE DLA ZDROWIA: zachowania higieniczne zachowania związane z higieną psychiczną zachowania związane ze sposobem odżywiania zachowania związane z wzorami spędzania czasu wolnego stosowanie używek zachowania w chorobie zachowania związane z korzystaniem z usług oficjalnej medycyny

Slide 13

RODZINA JAKO INSTYTUCJA Jednym z podstawowych zadań instytucjonalnych rodziny jest zapewnienie bytu i opieki tym członkom rodziny, którzy ze względu na wiek lub stan zdrowia nie są w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb.

Slide 14

W RAZIE CHOROBY RODZINA STANOWI PODSTAWOWE ŚRODOWISKO, W KTÓRYM PRZEBYWA CHORY: tworzy fizyczną przestrzeń i warunki odpowiednie dla chorego i jego sytuacji kontroluje przebieg choroby, obserwuje objawy, stawia pierwszą diagnozę, wykonuje czynności pielęgnacyjno-lecznicze, nadzoruje zachowanie chorego, realizuje zalecenia profesjonalistów jest łącznikiem między chorym, a światem zewnętrznym daje wsparcie socjalne i emocjonalne stanowi podstawowe środowisko wparcia społecznego i psychicznego.

Slide 15

AKTYWNE UCZESTNICTWO RODZINY W PROCESIE LECZENIA: - stawianie pierwszej diagnozy - wybór sposobu leczenia - pomoc w realizacji zaleceń lekarskich

Slide 16

CHOROBA PRZEKSZTAŁCA DOTYCHCZASOWĄ ORGANIZACJĘ ŻYCIA, FUNKCJONOWANIE, WPŁYWA NA RODZINĘ JAKO CAŁOŚĆ. Wiąże się z: koniecznością przejęcia dotychczasowych obowiązków osoby chorej podjęciem nowych obowiązków związanych z chorobą

Slide 17

SPOSÓB, W JAKI RODZINA RADZI SOBIE Z CHOROBĄ ZALEŻY OD: 1. zasobów, którymi dysponuje materialnych kulturowych czasowych ludzkich 2. wsparcia społecznego

Slide 18

WPŁYW CHOROBY NA FUNKCJE RODZINY: funkcja konsumpcyjna ograniczenie lub rezygnacja z niektórych czynności funkcja opiekuńczo- pielęgnacyjna wspomaganie osoby chorej; (dotyczy również opieki nad innymi członkami rodziny np. dziećmi, którymi do tej pory opiekowała się osoba chora) funkcja kontrolna (np. kontrolowanie zachowań dzieci, pilnowanie nauki, rozmowy z dziećmi, zwracanie uwagi na sprawy wychowawcze) funkcja kulturalno- towarzyska izolacja kulturalna i społecznotowarzyska funkcja religijna a) w rodzinach pełnych wzrost aktywności religijnej, czynności takich jak modlitwa i rozmowy na temat wiary b) w rodzinach niepełnych ograniczenie czynności wychowywania religijnego

Slide 19

CHOROBA A AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA Ze względu na represje finansowe wiele osób nie korzysta ze zwolnień lekarskich. Wpływ ograniczenia aktywności zawodowej na funkcję zarobkowo-produkcyjną rodziny. Zmniejszenie dochodów przy równoczesnym zwiększeniu wydatków na leczenie chorego powoduje znaczne reperkusje w materialnym standardzie życia rodziny.

Slide 20

WPŁYW CHOROBY NA KOMUNIKACJĘ W RODZINIE Wyróżnia się 2 strategie zachowania: 1. wzrost rozmów z osobą chorą lub o osobie chorej między członkami rodziny 2. ograniczenie rozmów lub unikanie rozmów na temat choroby

Slide 21

WPŁYW CHOROBY NA CAŁOŚĆ ŻYCIA RODZINNEGO ograniczenie aktywności pogorszenie standardu materialnego zmniejszenie ilości wolnego czasu przemęczenie psychiczne i fizyczne dolegliwości i zaburzenia zdrowia izolowanie się rodziny od otoczenia

Slide 22

CZYM JEST ZDROWA Cechy charakteryzujące RODZINA?

Slide 23

Elastyczna struktura Autorytet należący do rodziców Wyraźne granice międzypokoleniowe Zachowana więź wewnątrzrodzinna sprzyjająca indywidualnemu rozwojowi jej członków Otwartość myśli i uczuć między członkami rodziny Respektowanie różnic oraz subiektywnego odczucia świata. Relacje oparte na dialogu i równości. Członkowie rodziny mogą zaspokajać swoje potrzeby i mogą być indywidualnościami. Rodzice dbający o samodyscyplinę Uzasadnione zasady wewnątrzrodzinne Naruszenie wartości drugiej osoby budzi poczucie winy

Slide 24

WPŁYW RODZINY NA ZDROWIE JEDNOSTKI Rodzina jest podstawowym źródłem przekonań zdrowotnych i zachowań związanych ze zdrowiem Ale również stresu Oraz emocjonalnego podtrzymania

Slide 25

RODZINA A PRZEKONANIA ZDROWOTNE

Slide 26

Rodzina w trakcie swego rozwoju kształtuje własny system wartości i przekonań na temat zdrowia i choroby.

Slide 27

Należy uświadomić sobie że ten system przekonań i wartości ma zasadnicze znaczenie w podejmowaniu decyzji dotyczących zdrowia i choroby

Slide 28

Mity, czy też panujące w rodzinie przekonania mogą utrudniać postępowanie medyczne. Rodzina musi sobie sama poradzić Jak sobie sami nie pomożemy , to nikt nam nie pomoże

Slide 29

ZROZUMIENIE TEGO ORAZ UMIEJĘTNOŚĆ WPŁYWANIA MOŻE BYĆ KLUCZEM DO LECZENIA I PROFILAKTYKI Lekarz rozumujący racjonalnie na ogół poświęca mało czasu, gdyż zakłada , że to co racjonalne, każdy bez trudu może zaakceptować. Wyzwaniem dla rodziny staje się nadanie chorobie takiego znaczenia, aby w jak największym stopniu zachować poczucie kompetencji i opanowania sytuacji wobec perspektywy utraty zdrowia lub życia.

Slide 30

RODZINA A STRES Stres jest definiowany w psychologii jako dynamiczna relacja adaptacyjna pomiędzy możliwościami jednostki a wymogami sytuacji (stresorem), charakteryzująca się brakiem równowagi. Thomas Holmes oraz Richard Rahe ogłosili alternatywną koncepcję stresu, bazującą na pojęciu stresora. Holmes i Rahe opracowali skalę 43 wydarzeń życiowych, którą wolontariusze uszeregowali według tego, jak wielkiego przystosowania wymaga każde wydarzenie.

Slide 31

Psychoimmunologia jednoznacznie wskazuje związek między stresorodnymi wydarzeniami rodzinnymi a wzrostem zachorowalności Badania pokazują, że aż 10 na 15 stresujących wydarzeń życiowych ma miejsce w rodzinie Przykładowo stwierdzono, że przewlekły stres może mieć być związany z wyższym wskaźnikiem streptokokowego zapalenia gardła 30 zakażeń jest poprzedzona stresowymi wydarzeniami rodzinnymi Uogólniając stres rodzinny zwiększa ryzyko zachorowania szczególnie u dzieci

Slide 32

ROZWÓD JAKO SZCZEGÓLNY RODZAJ STRESU RODZINNEGO

Slide 33

Utrzymanie małżeństwa za wszelką cenę dla dobra dziecka niekoniecznie musi być dla niego korzystne Jednak badania wskazują na mniejszą liczbę problemów zdrowotnych u osób zamężnych i żonatych niż u rozwodników i stanu wolnego

Slide 34

RODZINA JAKO ŹRÓDŁO PODTRZYMANIA Choć lekarze skupiają się na czynnikach i objawach chorobowych to powinni pamiętać, że rodzina stanowi podstawowe źródło podtrzymania i radzenia sobie z chorobą.

Slide 35

SIEĆ SPOŁECZNA struktura społeczna złożona z węzłów, które są indywidualnymi elementami organizacji. Węzły z kolei połączone są poprzez różne rodzaje powiązań - od przypadkowych spotkań do bliskich relacji rodzinnych.

Slide 36

Badania wskazują, że sieć społeczna jest jednym z najważniejszych predyktorów zdrowia W ciągu 9lat badań sieć społeczna okazała się najważniejszym predyktorem umieralności Członkowie rodziny, a zwłaszcza partner małżeński, są najważniejszym źródłem społecznego wsparcia płynącego z sieci społecznej Dorosłe osoby izolowane społecznie wykazują dwukrotnie większy wskaźnik umieralności od osób najmniej izolowanych Osoby starsze mające słabe wsparcie społeczne charakteryzują się nawet 2 lub 3 razy wyższym wskaźnikiem umieralności U osób dorosłych stan małżeński oraz kontakty z krewnymi i przyjaciółmi okazały się najważniejszymi predyktorami zdrowia Stan małżeński u osób starszych nie jest predyktorem śmiertelności, najsilniejszym predyktorem przeżycia w

Slide 37

RODZINA JAKO PROMOTOR ZDROWIA

Slide 38

Większość chorób przewlekłych jest rezultatem zachowań antyzdrowotnych lub występowania czynników ryzyka Natomiast na zachowania zdrowotne i antyzdrowotne największy wpływ mają czynniki rodzinne

Slide 39

CZYNNIKI RYZYKA Nadciśnienie Poziom trójglicerydów Stężenie cholesterolu Palenie papierosów CZYNNIKI RODZINNE Podobna dieta Stosunek do znaczenia ruchu

Slide 40

Palenie tytoniu przez rodziców i starsze rodzeństwo zwiększa 5-krotnie ryzyko, że dziecko również będzie osobą palącą Włączenie do leczenia współmałżonka osoby chorej na nadciśnienie, zwiększa jego samodyscyplinę oraz rzetelność jako pacjenta

Slide 41

Styl chorowania i zaakceptowane przez rodzinę sposoby leczenia chorego zależą od jej mitów i obyczajów Stres rodzinny, a zwłaszcza napięcie między rodzicami, zwiększa ryzyko zachorowania dzieci Rodzina może być dla chorego ogromnym źródłem wsparcia

Slide 42

CHOROBA JAKO WYDARZENIE RODZINNE DWIE STRONY MEDALU Choroba niesie za sobą ból , cierpienie, ograniczenie możliwości życiowych a nawet śmierć brzemię rodziny

Slide 43

CHOROBA MOŻE POWODOWAĆ Dezintegrację rodziny Nasilenie agresji Rozpad rodziny Integrację Mobilizację

Slide 44

CHOROBA SOMATYCZNA JAKO KORZYŚĆ DLA RODZINY Paradoksalnie choroba może wpływać pozytywnie na utrzymanie równowagi rodzinnej Choroba jest ceną którą warto zapłacić .

Slide 45

PRZYKŁADY Wykorzystywanie przez dziecko astmy do uzyskania spokoju między rodzicami Nastoletnia dziewczyna która dzięki bólą miesiączkowy zwraca uwagę rodziców Lęki dziecka rodziców, którzy planują rozwód przed pójściem do szkoły, Ojciec rodziny odzyskujący swoją pozycję w rodzinie przez ból pleców

Slide 46

WNIOSKI Dzięki chorobie i chorowaniu może dojść- paradoksalnie - do korzystnych zmian w rodzinie Dostrzeżenie rodzinnych korzyści płynących z choroby stwarza szanse na ominięcie drogi przez chorobę

Slide 47

MEDYCZNE I SOCJOLOGICZNE ROZUMIENIE termin CHOROBY choroba w wymiarze medycznym choroba jako stan społeczny

Slide 48

MODYFIKACJA RÓL SPOŁECZNYCH PEŁNIONYCH PRZEZ JEDNOSTKĘ POD WPŁYWEM CHOROBY stosunek i prawa chorego w pracy

Slide 49

CHOROBA MOŻE CZASOWO LUB TRWALE: Uzależnić jednostkę od pomocy otoczenia w jej codziennym funkcjonowaniu (uzależnienie to może być częściowe lub całkowite), Spowodować całkowitą niezdolność jednostki do funkcjonowania społecznego (w pracy, w domu, w innych grupach społecznych), Ograniczyć zdolność jednostki do wykonywania dotychczasowych ról zawodowych, rodzinnych, Ograniczyć zdolność jednostki do wykonywania ról rodzinnych przy zachowaniu zdolności do wykonywania ról zawodowych lub ograniczyć zdolność do wykonywania ról zawodowych przy zachowanej zdolności do wykonywania ról rodzinnych,

Slide 50

ETYKIETOWANIE Choroby oznaczone społecznym piętnem. W szczególnie silny sposób modyfikują społeczne funkcjonowanie jednostki. Są to takie choroby, które w społeczeństwie uważane są za specjalnego rodzaju dewiacje i zawsze pejoratywnie oceniane i akceptowane. Osoba chora na którąś z tego rodzaju chorób jest naznaczona społecznie, nieakceptowana, ośmieszana, izolowana. Chory zaczyna być postrzegany przez pryzmat swojej choroby, przy czym wszystkie inne jego cechy (osobowościowe, intelektualne, fizyczne) w odbiorze społecznym stają się mniej ważne. Piętnem obciążone są nie tylko choroby o widocznym kalectwie ale również i inne choroby takie jak np.: padaczka, gruźlica, choroby psychiczne, choroby weneryczne, alkoholizm, narkomania, AIDS, skleroza.

Slide 51

RODZINA A CHOROBA JEDNEGO Z JEJ CZŁONKÓW W rodzinie każdy z jej członków: Zajmuje określoną pozycję społeczną, Zajmuje określone role społeczne, Ma wyznaczony zakres swoich praw i obowiązków Ograniczenie zakresu funkcjonowania członka rodziny spowodowane chorobą pociąga za sobą czasowe lub trwałe zmiany w systemie rodzinnym. Wielkość tych zmian zależy7 od wielu czynników, takich jak właściwości rodziny (jej spójność, elastyczność, zasoby i środki jakimi dysponuje, jakie ma doświadczenie w radzeniu sobie w sytuacjach trudnych), wsparcia zewnętrznego ale przede wszystkim od rodzaju schorzenia i rokowania.

Slide 52

CHOROBY CZŁONKA RODZINY, SKUTKI : Konieczność ograniczenia lub rezygnacja z aktywności zawodowej (zmniejsza dochody), Pojawiają się nowe wydatki związane z leczeniem, Negatywnie rzutuje na materialny poziom egzystencji rodziny, Funkcja materialno- ekonomiczna może ulec głębokiemu zaburzeniu i rodzina przestaje być samowystarczalna, Zwiększa się zapotrzebowanie jednostki na podtrzymanie emocjonalne

Slide 53

ZMIANY SPOWODOWANE CHOROBĄ JEDNEGO Z CZŁONKÓW RODZINY Dotyczą zdrowia pozostałych jej członków, a szczególnie współmałżonka chorego, Stałe przemęczenie, brak czasu na wypoczynek i sen, pogarsza się jakość odżywiania, pojawiają się reakcje nerwicowe, Badania wykazały, że choroba matki w większym stopniu ogranicza funkcje: kontrolną, konsumpcyjną, rekreacyjnotowarzyską i kulturalną niż choroba ojca.

Slide 54

SKUTKI STRESU W RODZINIE I UCIĄŻLIWOŚĆ PROBLEMÓW WYWOŁANYCH CHOROBĄ: stan zachwiania równowagi w funkcjonowaniu systemu rodzinnego w zakresie sprostania wymaganiom wywołanym nową sytuacją, zaniechanie opieki nad chorym w domu i oddanie go pod opiekę instytucji, porzucenie domu przez dorosłego zdrowego członka rodziny

Slide 55

JAK RODZINA RADZI SOBIE ZE STRESEM? Stara się przystosować do zaistniałej sytuacji, Poszukuje informacji o chorobie, Stara się nawiązać nowe kontakty np. :z dalszą rodziną, Koncentracja na rozwiązaniu problemów praktycznych, Zmiana planów życiowych, Rezygnacja z zamierzonych celów,

Slide 56

TO JAKIE DZIAŁANIA (STRATEGIE) PODEJMUJE RODZINA ZALEŻY OD RODZAJU CHOROBY, STOPNIA POSTRZEGANEGO ZAGROŻENIA DLA RODZINY, ZASOBÓW I ŚRODKÓW RODZINY, DOTYCHCZASOWYCH DOŚWIADCZEŃ RODZINY W OPANOWANIU STRESU.

Slide 57

KRYZYSY WE WSPÓŁCZESNEJ RODZINIE

Slide 58

KRYZYSY WE WSPÓŁCZESNEJ RODZINIE Przyczyny kryzysu w rodzinie Konsekwencje kryzysu w rodzinie Ratunek dla kryzysu Zapobieganie kryzysowi Alternatywy tradycyjnej rodziny

Slide 59

PRZYCZYNY KRYZYSU kryzys gospodarczy kryzys ekonomiczny duże bezrobocie wzrastające koszty utrzymania trudności finansowe presja wywierana przez otoczenia lenistwo nieuczciwość chciwość brutalność bierność agresja błędy wychowawcze wpływ środków masowego przekazu robienie kariery brak zaufania mała pomoc mniej zawieranych małżeństw rozwody przemiany kulturowe przemiany światopoglądowe przemiany polityczne przemiany gospodarcze spadek płodności wzrost liczby nieformalnych związków opóźnianie decyzji zawarcia małżeństwa i rodzenia pierwszego dziecka rosnąca liczba urodzeń pozamałżeńskich wzrost stosowania skutecznych i kontrolowanych przez kobiety środków antykoncepcyjnych

Slide 60

KONSEKWENCJE KRYZYSU zaniedbania osłabienie rodzinnych więzi nadużywanie alkoholu problemy emocjonalne silna agresja narkotyki sekty rozwody straty praw rodzicielskich spadek dzietności przemoc fizyczna i wszelkie aspekty z nią związane kłótnie awantury

Slide 61

RATUNEK DLA KRYZYSU programy nauczania w szkołach placówki wychowawcze reformy oraz ustawy dotacje i zasiłki

Slide 62

ZAPOBIEGANIE współdziałanie umocnienie więzi małżonków rozwiązywania problemów-konsultacje przekazywanie wzorców osobowych budowa atmosfery rodzinnej odpowiednia polityka medialna przekazywanie wartości

Slide 63

ALTERNATYWY TRADYCYJNEJ RODZINY legalizacja związków homoseksualnych i lesbijskich legalizacja konkubinatu legalizacja wolnych związków pomiędzy mężczyzną a kobietą partnerstwo w wychowaniu

Slide 64

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ Katarzyna Cybułka Karolina Orzechowska Roksana Rutkowska Klaudia Otto Piotr Bernaś