Wielcy matematycy

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

WIELCY TWÓRCY MATEMATY KI

Slide 2

,,Trudno jest przedstawić komuś ogromny  obszar matematyki [...] mam tu na myśli  obszar pełen cudownych detali, nie  jednostajną nagą równinę, ale piękną  krainę, widzianą najpierw z daleka, lecz  wartą zbadania od końca do końca,  przestudiowania w najdrobniejszych  szczegółach jej dolin, strumieni, gór,  lasów i kwiatów.

Slide 3

Celem prezentacji jest przedstawienie bohaterów   wielkich postaci świata matematyki.  Krótkie notatki biograficzne wskazują tylko  niektóre dokonania tych twórców. Podróż przez bogatą historię matematyki  rozpoczynam od przedstawienia polskich  matematyków. Dokonany wybór postaci jest  obarczony dużą dawką subiektywizmu. Dokładnie zostaną przybliżone sylwetki:  Śniadeckiego, Sierpińskiego, Steinhausa,  Banacha, Kuratowskiego, Pitagorasa,  Archimedesa, Pascala, Eulera i Gaussa.

Slide 4

Wielcy matematycy Tales z Miletu Pitagoras Euklides Archimedes Fibonacci Francois Viete Jan Śniadecki Blaise Pascal Izaak Newton Wacław Sierpiński Jakub Bernoulli Loonard Euler

Slide 5

Wielcy matematycy Joseph Louis Lagrange Pierre Simon de Laplace Carl Friedrich Gauss Jean  Baptisste Fourier Augustin Louis Cauchy Kazimierz Kuratowski Nikołaj Iwanowicz Łobaczewski Bernhard Riemann Karl Weierstrass Georg Cantor Stefan Banach Hugo Steinhaus

Slide 6

Biografie wybranych  matematyków Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Imię i nazwisko Jan Śniadecki Wacław Sierpiński Hugo Steinhaus Stefan Banach Kazimierz Kuratowski Pitagoras Archimedes Blaise Pascal Leonard Euler Carl Friedrich Gauss ur. zm. 1756 1830 1882 1969 1887 1972 1892 1945 1896 1980 ok. 572 ok. 487 p.n.e. ok. 287 ok. 212 p.n.e. 1623 1662 1707 1783 1777 - 1855

Slide 7

JAN ŚNIADECKI JAN  ŚNIADECKI był  obok  Kołłątaja drugim, który przyczynił  się do ponownego ożywienia  Akademii Krakowskiej. Swoje  studia kontynuował w Getyndze,  Leydzie i Paryżu. W roku 1782  objął katedrę matematyki na  Uniwersytecie Krakowskim.  Wprowadził polską terminologię  matematyczną, która w większości  przetrwała do dziś (np.: całka,  różniczka). Był pierwszym w Polsce  propagatorem rachunku  prawdopodobieństwa w okresie  swojej pracy na Uniwersytecie  Wileńskim.

Slide 8

WACŁAW SIERPIŃSKI WACŁAW SIERPIŃSKI  (1882 1969), matematyk; od 1910 prof.  Uniw. Lwow.; podczas I wojny  świat. internowany w Rosji, od  1918 prof. Uniw. Warsz.; od 1917  czł. AU, od 1952  PAN; 193152  prezes TNW; czł. wielu zagr.  towarzystw i akad. nauk; jeden  z twórców warsz. szkoły mat.; prac  dotyczących teorii mnogości, teorii  liczb, teorii funkcji rzeczywistych;  współzałożyciel i red. (192051)  Fundamenta Mathematicae oraz  195869 red. Acta Arithmetica;  1949 otrzymał nagrodę państw.  I stopnia. 

Slide 9

HUGO STEINHAUS HUGO DYONIZY STEINHAUS  (1887 1972), matematyk; 192041 prof. uniw.  we Lwowie, 194561  uniw. we  Wrocławiu; od 1945 czł. PAU, od 1952   PAN oraz wielu zagr. towarzystw i akad.  nauk; jeden z twórców lwow. szkoły  mat.; prace dotyczące szeregów  ortogonalnych, analizy funkcjonalnej,  teorii prawdopodobieństwa, teorii gier,  a zwł. zastosowań matematyki (w  biologii, medycynie, elektrotechnice,  geologii, statystyce mat. i in.);  szczególnie duże zasługi miał Steinhaus  w zakresie popularyzacji matematyki  (Czym jest, a czym nie jest matematyka  1923, Kalejdoskop matematyczny 1938,  Sto zadań 1958, Orzeł czy reszka 1961);  założyciel (1929, wraz ze S. Banachem)  i red. czasopisma mat. Studia  Mathematica; 1951 otrzymał nagrodę  państw. I stopnia.

Slide 10

STEFAN BANACH STEFAN BANACH  (18921945),  matematyk; samouk; od 1924 prof. uniw.  we Lwowie i czł. PAU; od 1939 czł. Akad.  Nauk Ukr.SRR; współzałożyciel  czasopisma Studia Mathematica i jeden  z inicjatorów Monografii  Matematycznych; Banach był jednym  z twórców analizy funkcjonalnej; wraz ze  swymi uczniami (S. Mazurem, W.  Orliczem,  J. Schauderem) stworzył szkołę lwow.,  która wraz ze szkołą warsz. wydźwignęła  matematykę pol. na jedno z czołowych  miejsc w świecie; autor monografii Théorie  des opérations linéaires (1932), pierwszej  na świecie książki poświęconej ogólnej  teorii przestrzeni liniowometrycznych.

Slide 11

KAZIMIERZ KURATOWSKI KAZIMIERZ KURATOWSKI  (1896 1980), ojciec Zofii, matematyk; od  1927 prof. Politechn. Lwow., od 1934  Uniw. Warsz.; od 1945 czł. PAU, od  1952 PAN i wielu in. akad. nauk;  194867 dyr. Inst. Matematycznego  PAN; wieloletni prezes Pol. Tow.  Matematycznego oraz wiceprezes  Międzynar. Unii Mat.; autor licznych  prac z topologii (m.in. Podstawowa  monografia, wyd. w jęz. franc.  Topologie, t. 1 1933, t. 2 1950), teorii  mnogości i logiki mat.; 1951 otrzymał  nagrodę państw. I stopnia.

Slide 12

PITAGORAS  PITAGORAS (ok. 572ok. 497), gr.  matematyk i filozof z Samos;  półlegendarny założyciel słynnej  szkoły pitagorejczyków  w Krotonie; ze względu na brak  pism trudno odtworzyć poglądy  Pitagorasa, któremu jego uczniowie  chętnie przypisywali swoje  koncepcje; Pitagoras jako inicjator  rel.etycznych zainteresowań  pitagorejczyków jest uważany  również za twórcę początków teorii  liczb, autora twierdzenia  Pitagorasa oraz koncepcji harmonii  kosmosu.

Slide 13

ARCHIMEDES ARCHIMEDES (ok. 287212), gr.  matematyk, fizyk i wynalazca; jeden  z najwybitniejszych uczonych starożytności.  W czasie II wojny punickiej kierował obroną  Syrakuz; zabity przez rzym. żołnierza  podczas zdobywania miasta. W dziedzinie  matematyki podał m.in. metody obliczania  objętości brył i pól figur ; oszacował dość  dokładnie liczbę pi. U współczesnych  Archimedes zdobył sławę gł. dzięki  wynalazkom takim, jak: udoskonalony  wielokrążek, machiny obronne, czerpadło  ślimakowe; przypisuje mu się też budowę  planetarium, zwierciadeł kulistych,  konstrukcję zegara wodnego i organów  wodnych.  Szukając sposobu ustalenia  zawartości czystego złota w koronie króla  Hierona II, odkrył prawo wyporu  (Archimedesa prawo); jak głosi anegdota  dokonał tego podczas kąpieli w wannie,  z której wyskoczył na ulice Syrakuz  z okrzykiem heureka [znalazłem]; jest mu  także przypisywane powiedzenie: Dajcie mi  punkt oparcia, a poruszę Ziemię.

Slide 14

BLAISE PASCAL BLAISE PASCAL  (162362), franc. matematyk,  fizyk, filozof i pisarz; w porządku moralnym i rel.  głosił wyższość tzw. serca, czyli poznania  uczuciowego i intuicyjnego; sformułował słynny  zakład Pascala, wg którego należy żyć tak, jakby  Bóg istniał, choćby nie miało się co do tego pewności;  podkreślał nieskończenie małą wartość dóbr  materialnych; rozważał wewnętrzne przeciwieństwo  ducha i ciała w człowieku; efektem wzmożonego  zainteresowania Pascala religią są Myśli ,  stanowiące zbiór notatek do zamierzonej apologii  chrześcijaństwa; pol. wybór Rozprawy i listy.  Pascal sformułował zasadę indukcji mat. oraz część  podstaw rachunku prawdopodobieństwa; 1642  skonstruował jedną z pierwszych maszyn mat.;  odkrył ogólne kryterium podzielności dowolnej liczby  całkowitej przez dowolną inną liczbę całkowitą oraz  sposób obliczania współczynników w rozwinięciu  dwumianu; prekursor rachunku różniczkowego;  badacz zjawisk ciśnienia atmosf. i zjawisk z zakresu  hydrostatyki. 

Slide 15

LEONARD EULER LEONHARD EULER (170783), szwajc. matematyk, fizyk i astronom; od 1731 prof. Akad. Nauk w Petersburgu, 174166 prof. Akad. Nauk w Berlinie; 1766 powrócił do Petersburga, gdzie pracował (mimo całkowitej utraty wzroku) do końca życia; uważany za jednego z twórców nowocz. matematyki, wprowadził do niej wiele obecnie używanych oznaczeń, np. å, e, p, i, f( x); opublikował ok. 900 prac nauk., które dotyczyły niemal wszystkich znanych wówczas dziedzin matematyki, a także optyki, akustyki, mechaniki płynów, nawigacji, teorii ruchów Księżyca, budowy okrętów i in.; prace Eulera przyczyniły się szczególnie do rozwoju analizy mat., m.in. w zakresie funkcji trygonometrycznych, równań różniczkowych cząstkowych, rachunku wariacyjnego, ale też teorii liczb, teorii grafów i geometrii; Euler był również autorem wielu konstrukcji technicznych.

Slide 16

CARL FRIEDRICH GAUSS CARL FRIEDRICH GAUSS  (17771855),  niem. matematyk, fizyk, astronom  i geodeta; uważany za jednego  z największych, oprócz Archimedesa i I.  Newtona, matematyków świata; przez  współczesnych zw. księciem  matematyków. Od 1807 prof. uniw.  w Getyndze i dyr. obserwatorium astr.  tamże. Jego prace dotyczą prawie  wszystkich dziedzin matematyki, a także  jej zastosowań w fizyce i astronomii. W  każdej z tych dziedzin uzyskał ważne  wyniki, w szczególności rozwinął teorię  liczb, geometrię różniczkową, analizę mat.,  teorię błędów ; niektórych ważnych  wyników nie ogłosił . W dziedzinie fizyki  zajmował się gł. zagadnieniami  elektryczności i magnetyzmu oraz teorią  potencjału. 

Slide 17

W IE L C Y M A T E M A T Y C Y W PO LSCE N A Ś W IE C IE J a n Ś n ia d e c k i P it a g o r a s W a c ła w S ie r p iń s k i A r c h im e d e s H u g o S t e in h a u s B la is e P a s c a l S te fa n B a n a c h L e o n a r d E u le r K a z im ie r z K u r a t o w s k i C a r l F r ie d r ic h G a u s s

Slide 18

Podsumowanie Mam nadzieję, że ta krótka podróż  po krainie sławnych matematyków  była interesująca i dostarczyła  choć odrobinę cennych informacji. Dziękuję za obejrzenie  przygotowanej przez mnie prezentacji.