Starożytne cywilizacje Indii i Chin

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Cywilizacje Dalekiego Wschodu Indie i Chiny

Slide 2

CHINY WARUNKI NATURALNE Warunki naturalne: Największą rolę w rozwoju tej cywilizacji odgrywały przede wszystkim dwie rzeki: Jangcy (Rzeka Niebieska) oraz Huang He (Rzeka Żółta). Wcześniej rozwinęła się ona na lessowych terenach nad Rzeką Żółtą. Rolnictwo: Uprawiano głównie ryż (uprawy wymagały sprawnego sterowania siecią irygacyjną). Prawie nie wykorzystywano w rolnictwie bydła rogatego. Brak naturalnego nawozu zastępowano odpadami i ludzkimi ekskrementami. Żywiono się głównie ryżem, różnymi rodzajami zbóż, jarzynami. Spożywano niewiele mięsa i produktów mlecznych.

Slide 3

HUANG DI Żółty Cesarz Syn Niebios, Huangdi (Żółty Cesarz) był pierwszym mitycznym(ok. 2697p.n.e.) chińskim władcą, uznawanym za autora większości wynalazków m.in.: kompasu, papieru, jedwabiu, akupunktury, regulacji rzek a także kalendarza 2205-1766 p.n.e.

Slide 4

DYNASTIA SZANG 1766-1122 p.n.e. Pierwsza historycznie potwierdzona dynastia chińska. Państwo obejmowało swoim zasięgiem dolinę środkowego i dolnego biegu Huang he a na południu do rzeki Jangcy Zaczęto wówczas stosować kalendarz księżycowy, łączony z rokiem słonecznym - 12 miesięcy po 29 lub 30 dni, co 12 lat rok przestępny z 13 miesiącami. Dni i lata naznaczano za pomocą systemu 12 ziemskich gałęzi i 10 niebiańskich pni.

Slide 5

Chiński kalendarz lunarnosolarny. Chiński kalendarz używany w Chinach od II wieku p.n.e. kalendarz księżycowo-słoneczny, który dzieli rok na 12 miesięcy po 29 i 30 dni. Co pewien czas - 7 razy w ciągu 19-letniego cyklu - dodaje się 13 miesiąc. Miesiące nie mają nazw a jedynie numery i podzielone są na dekady. Z czasem kalendarz chiński, księżycowo-słoneczny, ewoluował w kierunku kalendarza słonecznego. Chiński kalendarz składa się z sześćdziesięcioletnich cykli, które stanowią kombinację dwunastu Ziemskich Gałęzi (Ziemskich Konarów) reprezentowanych przez 12 zwierząt i pięciu Niebiańskich Pni ukazywanych przez 5 żywiołów: woda, ziemia, drewno, ogień, metal każdy w wariancie yin lub yang. Opiera się na precyzyjnej obserwacji wysokości słońca oraz faz księżyca. Chiński Nowy Rok jest ruchomą datą, przypadającą na styczeń lub luty. Obecnie trwa rok królika (od 3 lutego 2011 według kalendarza gregoriańskiego), następne po nim będą obchodzone jako lata: smoka, węża, konia, owcy (kozy), psa, małpy, koguta, świni, szczura, krowy (bawołu) i tygrysa, Według podań kalendarz chiński wynalazł i ustanowił Huang Di w 2637 p.n.e.

Slide 6

DYNASTIA ZHOU 1122- 256 P.N.E. W tym okresie państwo chińskie rozszerzyło się znacznie, na północ po Mandżurię, na południe po rzekę Jangcy. W ostatnich wiekach panowania tej dynastii toczyły się walki między książętami dzielnicowymi, uznawali oni tylko nominalnie zwierzchność władców dynastii Okres Zhou ma fundamentalne znaczenie dla chińskiej cywilizacji. To wtedy zaczęto wytapiać żelazo, a technika wytopu brązu osiągnęła niespotykane w ówczesnym świecie wyżyny. Pismo przeszło ewolucję od początkowych tzw. napisów na kościach wróżebnych do bliższych współczesnym znakom tzw. napisów na brązach.

Slide 7

EPOKA WALCZĄCYCH KRÓLESTW - (481-221) 7 największych państw toczyło walki między sobą. (o władzę w Chinach walczyło siedem państw: Chu, Qin, Yan, Qi, Wei, Zhao i Han.)Wyścig zbrojeń sprzyjał postępowi cywilizacyjnemu. Rozkwitła filozofia Chińska (100 szkół) - Taoizm (Lao-Tsy) i Konfucjonizm (Konfucjusz). Rozległe zabudowania pałacowe, drewno i glina, w tym okresie powstały zasady architektury.

Slide 8

POCZĄTEK BUDOWY WIELKIEGO MURU VI w. p.n.e. Budowa umocnień na granicach państw sięga Okresu Walczących Królestw; znacznej długości wały dzieliły m.in. państwa Wei i Qin; swą północną granicę, przed najazdami nomadów chroniły wałami państwa Yan i Zhao; południową Zhao i Chu. Najstarsze źródła tekstowe na ich temat pochodzą z 656 r. p.n.e. i dotyczą murów królestwa Chu. Znaną do dziś postać mur uzyskał dopiero za dynastii Ming (1368), w XV wieku. Dynastia ta, odczuwając duży nacisk ludów mongolskich, postanowiła zbudować, w oparciu o wciąż istniejące fragmenty starożytnego muru, ciągły system fortyfikacji od granic Korei aż po pustynię Gobi. System ten składał się nie tylko z samego muru, ale także z przylegających do niego osad nadgranicznych, faktorii handlowych oraz szerokiego na blisko 1 km pasa spalonej ziemi. Oprócz bezpośredniej ochrony przed najazdami ludów z Wielkiego Stepu mur miał duże znaczenie handlowe, jego zachodni odcinek chronił chińską część Jedwabnego szlaku. Wielki Mur Chiński jest największą budowlą tego typu na świecie. Wbrew powszechnemu przekonaniu, nie jest widoczny gołym okiem z odległego kosmosu

Slide 9

WIELKI MUR

Slide 10

CESARSTWO CHIN PO OKRESIE WALCZĄCYCH KRÓLESTW Cesarstwo Chińskie istniało nieprzerwanie od roku 221 przed naszą erą do 1911, choć z biegiem czasu Państwo Środka przeżywało okresy rozkwitu i upadku. Rządzone było przez osiem głównych dynastii. Przedstawiciele pierwszej dynastii Qin, rządzącej przez niespełna ćwierć wieku, wywodzącej się z okresu walk siedmiu królestw, zgodnie z filozoficznymi założeniami epoki stworzyli sprawny, scentralizowany aparat państwowy i odgrodzili Chiny od agresywnych plemion Azji Środkowej Wielkim Murem Chińskim. Z czasów dynastii Qin pochodzi też jednolity standard pisma chińskiego, odpowiadającego wielu dialektom, a także system miar, wag i jednolity system walutowy. Druga dynastia - Han, rządziła Chinami od II wieku przed naszą erą do II wieku naszej ery. W tym okresie utrwalił się konfucjański system wartości, ugruntowała się scentralizowana biurokracja i poszanowanie dla władzy Cesarza jako głowy państwa odpowiadającej głowie rodziny. Chiny dostały się też pod wpływ kultury buddyzmu. Wykształcił się także jedwabny szlak otwierający Chiny na sporadyczne kontakty z Zachodem, w tym basenem Morza Śródziemnego i Europą. Kultura dynastii Han w zasadzie przetrwała aż do upadku Cesarstwa.

Slide 11

JEDWABNY SZLAK

Slide 12

RELIGIA CHIŃSKA-NAJSTARSZE WIERZENIA ubóstwienie zjawisk i sił przyrody(Słońca, Księżyca, Ziemi, gór, rzek) Niebo bóstwem naczelnym (władca synem Nieba) Wiara w życie pozagrobowe rozwinięty kult przodków Smoki jako element wyobrażeń religijnych Duże znaczenie wróżbiarstwa

Slide 13

KONFUCJANIZM Niech myśli twe od zła stronią Tworzący w V wieku przed nasza erą Konfucjusz zaproponował całościowy, choć otwarty system filozoficzno-społeczno-religijny, którego celem jest zapewnienie harmonii w życiu społecznym i niedopuszczenie do wojen. Podstawowymi założeniami konfucjanizmu jest zachowanie kultu przodków, zachowanie hierarchii zarówno w rodzinie zgromadzonej wokół głowy rodu, jak i w społeczeństwie. Odzwierciedleniem porządku, jaki powinien panować na ziemi jest niebiański spokój, który możliwy jest także na ziemi poprzez dochowanie tradycji i szczegółowym obyczajom. Za największą cnotę konfucjanizm uznaje niezłomną wolę człowieka do dążenia do realizacji niebiańskiego spokoju. Rolą państwa w systemie konfucjańskim jest powielenie roli rodziny w życiu społecznym. Konfucjanizm promuje sztukę negocjacji i obrony przed polityką agresji.

Slide 14

TAOIZM (Lao cy) Taoizm jest systemem filozoficznym, a następnie eklektycznym systemem religijnym, otwartym na inne wierzenia - buddyzm, animizm. Wykształcił się pomiędzy VI a II wiekiem przed naszą erą. Poprzez tao rozumieć należy nieopisaną esencję wszechświata. Powinnością człowieka jest wuwei, a więc poddanie się esencji świata i działanie zgodnie z jego istotą. Taoizm filozoficzny jest bliski stoicyzmowi. W powiązaniu z miejscowymi wierzeniami taoizm jako postawa filozoficzna stał się także systemem religijnym. W późniejszych wiekach chińskie wierzenia taoistyczne zespoliły się z pochodzącym z Indii buddyzmem, tworząc buddyzm chan i kulturę zen.

Slide 15

OSIĄGNIĘCIA CYWILIZACYJNE STAROŻYTNYCH CHIN  ceramika (porcelana)  jedwab  cegła  narzędzia rolnicze (pług, siewnik, taczka) płytki (terakota) kołowrotek proch odkrycie zasad magnetyzmu i opracowanie igły magnetycznej

Slide 17

INDIE Dwie wielkie rzeki Indus i Ganges Życie koncentrowało się w północnej części kraju u podnóża Himalajów w szerokich, żyznych dolinach rzecznych Rolnictwo głównym zajęciem rolnictwo(pszenica, jęczmień, bawełna), hodowla bydła Dobrze rozwinięte rzemiosło Położenie nad Oceanem Indyjskim(silne wiatry zwrotnikowe pasaty) umożliwiało dalekie pełnomorskie wyprawy, aż do brzegów Afryki Brak surowców złoto, miedź, cynę kamień sprowadzano z Iranu i Tybetu

Slide 18

NAJAZD ARIÓW ok.. 1750 r. p.n.e. Ariowie dosłownie panowie byli wojowniczym ludem indoeuropejskich koczowników, żyjącym z hodowli bydła. Stopniowo opanowali całe Indie, podporządkowując sobie ich pierwotnych mieszkańców.

Slide 19

SPOŁECZEŃSTWO STAROŻYTNYCH INDII Ariowie przynieśli ze sobą podział społeczeństwa na 3 grupy: - kapłanów (braminów) - wojowników (kszatriów) i - chłopów, kupców, rzemieślników (wajsjowie). Osobą grupę utworzono z ludności podbitej, która miała służyć innym stanom (siudra). Te cztery grupy nazywano warnami. Pariasi (niedotykalni) nie przynależeli do żadnej z kast, kontakt z nimi był zabroniony, gdyż zajmowali się zajęciami nieczystymi (grabarstwo, garbarstwo, zabijanie zwierząt).Warny dzieliły się na kasty. System warnowy funkcjonował w Indiach do lat pięćdziesiątych XX w. Przynależność do warn była dziedziczna i praktycznie nie możliwa była jej zmiana. Przedstawiciele różnych warn nie mogli zawierać ślubów a nawet spożywać razem posiłków.

Slide 20

WEDYZM Wedyzm, najstarsza znana religia Indii, poprzedzająca braminizm i hinduizm, które się z niej wyłoniły. Jest też praźródłem filozofii indyjskiej. Jej podstawę stanowią Wedy. Kult wedyzmu ogniskował się wokół modłów i ofiar, które składano pod gołym niebem - dary ofiarne pochodzenia zwierzęcego i roślinnego spalano bądź wrzucano do wody. Powszechna była ofiara z somy, mająca zapewniać przychylność upajanych tym halucynogennym napojem bogów. Czczone w wedyzmie siły przyrody i kosmiczny ład nie były początkowo personifikowane, stąd brak podobizn bóstw.

Slide 21

BRAMINIZM Nazwa pochodzi od warstwy społecznej braminów (kapłanów), którzy odgrywali w ówczesnym społeczeństwie dominującą rolę. Braminizm kontynuuje częściowo tradycje wedyjskie, wprowadza jednak też nowe elementy. Obok ważnych bóstw wymienianych już przez Rygwedę, pojawiają się nowe bóstwa; W braminizmie rozwijana jest idea brahmana - bytu nieskończonego i niepojętego atmana - duszy jednostkowej oraz tożsamości obu pojęć. Podkreśla się wagę podziału życia jednostki na cztery etapy - aśrama oraz podziału społecznego na sztywno określone warstwy - warny,

Slide 22

HINDUIZM Hinduizm jest religią monoteistyczną polegającą na tym, że cześć oddaje się jednemu bogu, który przejawia się pod postaciami wcieleń i żeńskiej energii. W hinduizmie obowiązuje doktryna uznanie autorytetu Wed i pierwszeństwa kasty braminów. Najważniejszymi pośród bóstw są: Brahma, Wisznu i Śiwa, którzy łączeni są w triadę. Życie Brahmy wymierza cykl kosmicznego czasu. Po upływie stu lat życia Brahmy płomienie ognia mają pochłonąć wszystko razem z nim samym. Wisznu jest przedstawiany jako dobry i przyjazny. Ma on postać młodzieńca z błyszczącym diademem, siedzącego na kwiecie lotosu, jeżdżącego na mitycznym ptaku Garudzie, albo spoczywającego na wężu świata. Śiwa jest bogiem śmierci i życia jednocześnie. Uważa się że gdy Śiwa tańczy, tworzy nowe życie.

Slide 24

BUDDYZM System filozoficzno-etyczny uznawany przez wielu ludzi za religię, rzadziej za filozofię. Założycielem i twórcą jego podstawowych założeń był żyjący od około 560 do 480 roku p.n.e. Siddhārtha Gautama Podstawą buddyzmu są tzw. Cztery Szlachetne Prawdy, objawione przez Buddę w jego pierwszym kazaniu w Benaresie: 1) wszelkie bytowanie to ból i cierpienie - bolesne są narodziny, starość, śmierć, połączenie z niechcianym, rozłączenie z miłym, niezaspokojenie pragnień; 2) źródłem cierpienia jest niewiedza, z której poprzez różne stadia pośrednie wyłania się pożądanie i przywiązanie do życia zamykające człowieka w kręgu wcieleń (reinkarnacja); 3) istnieje możliwość położenia kresu cierpieniu i osiągnięcie nirvany; 4) stwarza ją tzw. Ośmioraka Ścieżka: należyty pogląd, należyty zamiar, należyta mowa, należyte działanie, należyty sposób życia, należyty wysiłek,

Slide 25

OSIĄGNIĘCIA CYWILIZACYJNE STAROŻYTNYCH INDII Nauka: -wprowadzenie cyfr zwanych dziś arabskimi -system dziesiętny Architektura: -kanalizacja miejska (łazienki w domach) -świątynie kute w skale -budowa miast z cegieł Rzemiosło: -wyroby z miedzi, cyny i złota -wóz na kołach Literatura: -pismo piktograficzne -języki: sanskryt, hindi -Księgi Wedy

Slide 26

KONIEC