Społeczeństwo w jednostce - Socjalizacja

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Społeczeństwo w jednostce Socjalizacja

Slide 2

SOCJALIZACJA oznacza wszechstronne wprowadzanie jednostki w obiektywny świat społeczny, czyli zdobywanie doświadczenia społecznego. Jednostka staje się członkiem społeczeństwa dopiero po osiągnięciu pewnego stopnia socjalizacji. SOCJALIZACJA to całokształt procesów wzajemnego oddziaływania jednostki i jej środowiska społeczno-kulturowego, obejmujących zarówno przyswajanie sobie wymogów tego środowiska, jak też przystosowywanie się do niego, a także przekształcanie owego środowiska w rezultacie własnych działań.

Slide 3

Pojęcie socjalizacji obejmuje procesy: akulturacji, czyli przekazywanie dziedzictwa kulturowego zbiorowości z pokolenia na pokolenie, wychowania, czyli kształtowania osobowości człowieka ze względu na przyjęte w danej zbiorowości ideały, wartości i wzory osobowe. Socjalizacja odnoszona jest najczęściej do wczesnego okresu dojrzewania jednostki, kiedy to dziecko wprowadzane jest w życie społeczne poprzez zapoznawanie go z normami i regułami postępowania. Proces zdobywania doświadczenia społecznego (czyli socjalizacji) składa się z dwóch zasadniczych etapów: socjalizacji pierwotnej i socjalizacji wtórnej.

Slide 5

Socjalizacja pierwotna to okres który jednostka przechodzi w dzieciństwie i który pozwala jej stać się istotą społeczną w pełnym tego słowa znaczeniu. Socjalizacja wpływa zasadniczo na rozwój jednostki, kształtuje wszystkie podstawowe elementy jej osobowości, przystosowuje do życia w zbiorowości, umożliwia porozumiewanie się i celowe, inteligentne działanie w jej ramach - ucząc jak trzeba się zachowywać, by osiągać określone cele.

Slide 6

Dzięki procesowi socjalizacji pierwotnej jednostka: 1. zdobywa umiejętności kontrolowania swoich popędów i potrzeb, a zarazem zaspokajania ich w społecznie aprobowanej formie i we właściwym czasie, 2. zdobywa umiejętności (uczy się) pełnienia różnorodnych ról społecznych (np. syna, kolegi, ucznia itp.) - a więc umiejętności wchodzenia w interakcje społeczne z innymi oraz umiejętności niezbędne w procesie symbolicznego komunikowania się z innymi.

Slide 7

3. kształtuje zarówno swoje sposoby odczuwania i wyrażania emocji, jak i sposoby postrzegania oraz ujmowania (rozumienia, urzeczowienia i uzewnętrzniania) otaczającej ją rzeczywistości - środowiska - społecznej, kulturowej i materialno-przestrzennej (fizycznej). 4. zdobywa umiejętności wykonywania określonych czynności i posługiwania się podstawowymi dla danej kultury przedmiotami (narzędziami, przyborami itp.) 5. uwewnętrznia (internalizuje) rozpowszechnione w danej zbiorowości wartości, normy, aspiracje lub cele działań i traktuje je jako własne.

Slide 8

Socjalizacja pierwotna jest daleko bardziej istotna, niż wtórna. Osoby wprowadzające jednostkę w życie społeczne i przekazujące jej doświadczenie, tzw. znaczący inni (czyli osoby inne niż jednostka, mające dla niej istotne znaczenie, np. rodzice, rodzeństwo, rodzina, sąsiedzi, koledzy itp.) czynią to w sposób zapośredniczony, tzn. poprzez ich własne doświadczenie i miejsce zajmowane w strukturze społecznej.

Slide 10

Ze względu na fakt, że socjalizacja pierwotna dokonuje się zazwyczaj w obrębie tzw. grup pierwotnych (rodziny, środowiska wychowania) jest ona zarazem procesem rozgrywającym się w atmosferze silnych związków emocjonalnych. Bez emocjonalnego związku jednostki ze znaczącymi innymi proces stawania się przez nią istotą społeczną byłby niemożliwy lub bardzo trudny.

Slide 11

Socjalizacja pierwotna mechanizmach jak: opiera się na takich mechanizm uczenia się, związany ze stosowaniem systemu kar i nagród, mechanizm naśladownictwa - polegający na skłonności do odtwarzania sposobu zachowania się innych osób lub wzorowania się na nich, mechanizm identyfikacji (utożsamiania się z innymi), polegający na upodabnianiu się do innych osób, jak też postrzegania podobieństwa lub różnic wobec nich. Szczególnie wartości i normy zinternalizowane (uwewnętrznione) w trakcie socjalizacji pierwotnej są bardzo silnie zakorzenione - ze względu na silny ładunek emocjonalny, towarzyszący powyższym mechanizmom.

Slide 13

Socjalizacja wtórna: Socjalizacja pierwotna kończy się z chwilą wykształcenie się u jednostki poczucia tożsamości (samoidentyfikacji) oraz utrwalenia w jej świadomości pojęcia uogólnionego innego (wszystkich innych, ludzi) - a więc z chwilą, gdy określone normy, wartości i wzory postępowania nabiorą dla niej waloru ogólności. Socjalizacja wtórna to okres, w który jednostka wchodzi po socjalizacji pierwotnej. Proces ten nigdy się nie kończy ani nigdy nie jest całkowity.

Slide 14

Socjalizacja wtórna polega przede wszystkim na nabywaniu wiedzy związanej z pełnionymi rolami społecznymi. Dominującym mechanizmem jest mechanizm uczenia się, dzięki któremu jednostka musi opanować przede wszystkim: procedury formalne i komunikacyjne (np. słownictwo) związane z pełnionymi rolami, otwarte i ukryte znaczenia oraz symbolikę związaną z pełnieniem ról społecznych, różne schematy motywacyjne i interpretacyjne, mające zastosowanie przy pełnieniu ról.

Slide 15

Czynniki socjalizacji: W trakcie socjalizacji pierwotnej największe znaczenie ma zaspokajanie potrzeb tzw. pierwotnych, tj. potrzeb biologicznych (np. odżywiania się) oraz potrzeby bezpieczeństwa. W trakcie socjalizacji wtórnej, wyodrębniają się i nabierają większego znaczenia potrzeby tzw. wtórne, niezbędne dla funkcjonowania psychiki: potrzeba utrzymywania stosunków emocjonalnych z innymi (tzw. potrzeba oddźwięku emocjonalnego) oraz potrzeba przynależności do grupy (tzw. potrzeba afiliacji).

Slide 17

W obrębie socjalizacji pierwotnej: o język - stanowiący główne narzędzie procesu socjalizacji, o naśladownictwo - skłonność do kopiowania zachowań innych lub wzorowania się na nich, o zabawa - odgrywanie określonych ról poprzez ich naśladowanie, o gra - w obrębie której istnieje uregulowany normami związek pomiędzy rolami poszczególnych uczestników.

Slide 18

W obrębie socjalizacji wtórnej: doświadczenia interakcji z innymi osobowość społeczna kształtuje się dzięki temu, że doświadczenia zdobywane podczas interakcji z innymi i zdolności nabyte w trakcie procesu komunikowania się, jednostka przenosi w sferę relacji z samą sobą, analizując własne działania i stopniowo wytwarzając koncepcję własnej tożsamości (wizję samego siebie na tle innych), struktura otoczenia (środowiska) społecznego - tzn. podział ról i miejsce zajmowane przez poszczególnych uczestników otoczenia,

Slide 19

instytucjonalny kontekst - rodzaj, charakter i siła oddziaływania instytucji (szkoły, kościoła, tzw. ulicy itp.), mikrospołeczny kontekst socjalizacji charakter i kulturowa tożsamość rodziny, grupy zabawowej, grupy rówieśniczej, społeczności lokalnej, makrospołeczny kontekst socjalizacji zależność syndromów cech osobowościowych, wartości i postaw w zależności od charakteru pracy jednostek, pozycji klasowo-warstwowej, poziomu wykształcenia, poziomu zamożności, przynależność narodowa - mająca wpływ na postawy i wartości jednostek.

Slide 20

Dla prawidłowego przebiegu socjalizacji najważniejsze jest zharmonizowanie wartości i norm na poziomie mikrostruktur i makrostruktur w taki sposób, aby wpływały zarówno na integrację systemu społecznego, jak na właściwy rozwój osobowości jednostek.