Rzeczpospolita pod pantoflem Rosji (XVIII wiek)

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Rzeczpospolita pod pantoflem Rosji. I rozbiór Polski.

Slide 2

Ostatnie bezkrólewie Niemoc polityczna Polski zakończyła się wraz ze śmiercią Augusta III Wettina i z nastaniem bezkrólewia w 1763 roku. Zwołany w 1764 r. sejm konwokacyjny (określający czas i miejsce wyboru nowego króla) zdołał przeprowadzić kilka reform zwłaszcza skarbowych i wojskowych: - Uchwalono regulamin sejmowy - Wprowadzono głosowanie większością głosów w sprawach skarbowych; - Posłom zakazano przysięgania na instrukcje sejmowe; - Wykluczono kandydatów cudzoziemskich z walki o tron polski ( Familia wysunęła hasło wyboru króla Piasta);

Slide 3

Sukcesy polityczne święciła w owym czasie Familia wspierana przez Rosję, która w ten sposób kontrolowała sytuację wewnętrzną Polski i pilnowała by nie wprowadzano żadnych nowych, poważniejszych reform. W sprawie Polski tak naprawdę decydowała Rosja przez swoich warszawskich przedstawicieli. Znakiem tego była m.in. dokonana pod opieką wojsk rosyjskich elekcja 1764 r., podczas której królem polski został kandydat popierany przez carycę Katarzynę II Stanisław August Poniatowski.

Slide 4

Panowanie ostatniego króla Polski - Zmiany mające na celu usprawnienie zarządzania państwem; - Wprowadzono stałe konferencje króla z ministrami; - Uruchomiono mennicę; - Dalsza rozbudowa miast polskich, zwłaszcza Warszawy np. brukowanie ulic; - Modernizacja armii powstanie korpusu inżynierskiego i korpusu artylerii; - W 1765 założono Szkołę Rycerską;

Slide 5

Stanisław August Poniatowski uznał, że należy pogodzić się z protektoratem Rosji, bo tylko w ten sposób można w spokoju reformować państwo oraz twierdził, że sytuacja ta chroni Polskę przed roszczeniami terytorialnymi Prus. Król jednak nie zauważał gry rosyjskich dostojników wykorzystujących republikantów do hamowania jakichkolwiek prób reform.

Slide 6

Prawa kardynalne Ingerencje Rosji w sprawy wewnętrzne Polski doprowadziły do zaostrzenia konfliktu państwa z protestantami i prawosławnymi (dysydentami), gdyż odebrano im część praw politycznych. W 1766 ambasador Rosji przedstawił projekt ustawy gwarantujący prawa polityczne dysydentom i utrzymanie liberum veto. Stanisław August, który chciał zniesienia veta nie zgodził się na wprowadzenie tej ustawy, co spowodowało sprzeciw dysydentów.

Slide 7

Dysydenci zawiązali więc konfederacje w Słucku i Toruniu, a republikanci na czele z Karolem Radziwiłłem i Wacławem Rzewuskim w Radomiu. Skierowali się oni do carycy Katarzyny II z prośbą o przywrócenie dawnego porządku reform. Rosja wykorzystała sytuację, twierdząc że konfederacje są niezgodne z prawem i sterroryzowała sejmiki polskie. Wybrano w ten sposób posłów uległych Rosji. Sejm z 1767 -68 naciskany przez Rosję uchwalił tzw. Prawa kardynalne prawo do wolnej elekcji, prawo do liberum veto, prawo do rokoszu. Gwarantem praw stała się Rosja a podpisanie praw kardynalnych prawnie zatwierdzało kontrolę Rosji nad Rzeczpospolitą.

Slide 8

Konfederacja barska Coraz bardziej oczywista ingerencja Rosji w sprawy polskie zaczynała wzbudzać opór szlachty, dlatego jeszcze w czasie trwania sejmu w 1768 r. szlachta zawiązała konfederację w Barze na Podolu. Na jej czele stanęli Józef Pułaski i Michał Krasiński. Bardzo szybko rozwinęła się ona w popularny ruch szlachecki wymierzony przeciwko królowi i Rosji. Jednak mimo rozmachu działań, konfederaci nie zdołali rozbić wojsk rosyjskich. Zła sytuacja międzynarodowa, wysuwająca na pierwszy plan Europy Rosję, Prusy i Austrię, spowodowała, że klęska konfederatów zmusiła te trzy państwa do wysunięcia propozycji rozbiorów Polski.

Slide 10

I rozbiór Polski W 1772 r. podpisany został trójstronny traktat rozbiorowy (w Petersburgu). Powodem stał się całkowity rozkład państwa, a rzeczywiście był on sposobem na zaspokojenie interesów państw ościennych dążących do przełamania równowagi sił w Europie. W 1773 r zorganizowano nadzwyczajny sejm rozbiorowy (skonfederowano go, aby nie można było go zerwać przez liberum veto). Przeciwko obradom wystąpił wówczas Tadeusz Rejtan, który urósł do roli symbolu oporu wobec rozbioru.

Slide 13

- Sejm rozbiorowy wprowadził również szereg reform usprawniających zarzadzanie państwem, m.in. powołano Radę Nieustającą (1775) najwyższy organ wykonawczy Rzeczpospolitej i rosyjskie narzędzie kontroli Poniatowskiego. - W 1773 powołano do życia Komisję Edukacji Narodowej, której powierzono misję przeprowadzenia reformy oświaty; - Zadanie domowe s. 207 podr. Rada Nieustająca