Przemiany kulturowe w okresie międzywojennym

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Przemiany kulturowe w okresie międzywojennym. Nauka i technika. Sztuka.

Slide 2

Najważniejsze osiągnięcia - - 10 XII 1901 w Sztokholmie po raz pierwszy wręczono Nagrody Nobla; 1905 Albert Einstein ogłosił szczegółową teorię względności, wskazując na związek czasu i przestrzeni z grawitacją ( teoria była długi czas krytykowana a sam Einstein Nagrody Nobla nie dostał)

Slide 4

Wojna Wojna ukazała niszczycielskie możliwości techniki i nauki, której wytworem były nowe bronie i pojazdy. Działania zbrojne jednak nie przerwały prac badawczych, a często bywała impulsem do dalszych przedsięwzięć. Jeszcze przed 1914 rokiem za podstawową cząstkę materii uznano atom oraz stworzono model cząstek elementarnych.

Slide 5

1919 pierwsza sztucznie wywołana reakcja jądrowa dokonana przez Ernesta Rutheforda i Jamesa Chadwicka; rozszczepili jądro atomu azotu; 1934 Irena i Fryderyk Joliot Curie dokonali odkrycia promieniotwórczości; 1938 Otto Hahn i Fritz Strassmann przeprowadzili rozszczepienie jądra uranu, co zbliżyło ludzkość do wykorzystywania energii jądrowej;

Slide 7

1921 Kanadyjczyk- Fryderyk Banting wyodrębnił insulinę, co pomogło leczyć cukrzycę; 1926 John Abel w laboratorium wytworzył krystaliczną insulinę; W latach 20. wynaleziono również nowe rodzaje leków umożliwiające walkę z bakteriami chorobotwórczymi antybiotyki Aleksander Fleming (penicylina) i sulfonamidy - Gerhard Domagk.

Slide 9

Medycyna korzystała z osiągnięć innych dziedzin nauki. Wprowadziła leczenie chorób psychicznych elektrowstrząsami i pierwsze badania mózgu; 1924 w ZSRR przeprowadzono pierwszy przeszczep rogówki;

Slide 10

W przemyśle zastosowano syntetyczne paliwa i tworzywa sztuczne, a w latach 20. udało się wyprodukować kauczuk syntetyczny i sztuczny jedwab. W 1937 uzyskano nylon. Zaletą nowych produktów była większa wytrzymałość przy niższych kosztach produkcji.

Slide 11

W dziedzinie transportu coraz większą rolę zaczęły odgrywać samoloty, które po katastrofie niemieckiego sterowca Hindenburg w 1937 roku, całkowicie opanowały lotnictwo. W 1914 powstała pierwsza profesjonalna linia lotnicza na Florydzie.

Slide 13

Po I wojnie światowej zaczęto konstruować nowoczesne sprzęty mające ułatwić życie paniom domu, a także służyć rozrywce. Coraz powszechniejsze stawały się lodówki ale i również pierwsze potrawy mrożone. Zaczęto stosować suszarki do włosów, elektryczne golarki a czas uprzyjemniać zaczęły radia. W utrzymaniu czystości pomagały pierwsze pojawiające się detergenty.

Slide 14

Kultura masowa Rozwój szeroko pojętej kultury masowej związany był z powstaniem kina, radia i gazet, zmaganiami sportowymi oraz telewizją. Zanim powstała telewizja , najpopularniejszymi źródłami informacji było radio i prasa. 1901 - dzięki wynalazkowi G. Marconiego nawiązano łączność przez Atlantyk, a w 1907 nadano pierwszą audycję radiową; Transmitowano przede wszystkim audycje informacyjne, muzyczne i edukacyjne oraz reklamy. 1938 nadane zostało słuchowisko Wojny światów Orsona Wellesa; było ono tak realistyczne, że Stanami wstrząsnęła fala paniki;

Slide 15

Kino Wynalazek braci Lumière znalazł szerokie grono zwolenników. 1902 pierwszy film z wykorzystaniem zdjęć trickowych Podróż na Księżyc 1922 opatentowano udźwiękowienie filmu; 1927 powstał pierwszy fabularny film Śpiewak jazzbandu; Przodownictwo w zakresie produkcji filmów zajęły Stany Zjednoczone.

Slide 16

Podróż na Księżyc - kadry

Slide 17

Największą produkcją okresu międzywojennego był obraz z 1939 roku Przeminęło z wiatrem; był on przebojem aż do roku 1965; Osobna karta w historii kina to film rysunkowy. Pierwszą pełnometrażową kreskówkę wyprodukowano już w 1917 w Argentynie, ale to Walt Disney rozwinął sztukę tworzenia tego typu filmów;

Slide 20

Kino i film wykorzystywano również do szerzenia propagandy. Pierwszym tego rodzaju filmem był radziecki Pancernik Potiomkin, przedstawiający walkę rewolucjonistów z 1905 roku i miał służyć rozpowszechnianiu idei rewolucyjnych. Największy rozwój kina propagandowego nastąpił w III Rzeszy. Wykorzystano nawet Igrzyska Olimpijskie w Berlinie, z których Niemcy przeprowadziły pierwszą transmisję telewizyjną. W tym czasie najpopularniejszą twórczynią kina propagandowego była Leni Riefenstahl.

Slide 22

1925 po raz pierwszy wykorzystano fale radiowe do przenoszenia dźwięku i obrazu na odległość, a w 1927 roku rozgłośnia telewizyjna w Nowym Jorku rozpoczęła nadawanie programów telewizyjnych.

Slide 23

Sport 1903 rozegrano pierwszy Tour de France wyścig kolarski, odbywający się do dziś; Od 1920 roku regularnie, poza działaniami wojennymi, co 4 lata odbywały się letnie Igrzyska Olimpijskie, a od 1924 również i zimowe. 1928 podczas igrzysk w Amsterdamie do rywalizacji sportowej dopuszczono kobiety;

Slide 24

1930 po raz pierwszy rozegrano mistrzostwa świata w piłce nożnej w Urugwaju wzięło udział tylko 13 państw, a zwycięzcami okazali się gospodarze;

Slide 25

Filozofia Okres międzywojenny był okresem odprężenia myśli filozoficznej. Powstałe kierunki najczęściej kontynuowały swe szkoły filozoficzne. - Neopozytywizm zapoczątkowany przez pozytywizm Augusta Comtea, kontynuowany przez Bertranda Russella moralistę XX. wieku; - Fenomenologia Edmunt Hussler- nawoływał do zerwania z metafizyką i powrotu do konkretów;

Slide 26

Na fenomenologii Husslera wzorował się Emmanuel Mounier, który zapoczątkował personalizm. Personalizm głosił, ze należy zachować szacunek do człowieka niezależne od warunków w jakich żyje Bytem człowieka zajmowali się też egzystencjaliści (Martin Heidegger), którzy uważali, że człowiek musi sam nadawać kształt swojemu bytowi, gdyż jest tym, co sam czyni.

Slide 27

Literatura Najpopularniejsza w czasie międzywojennym, podobnie jak w modernizmie byłą powieść poruszająca problemy społeczne i krytykująca system wartości. Najważniejszymi twórcami epoki byli: - Lew Tołstoj autor Wojny i pokoju - Fiodor Dostojewski autor Zbrodni i kary - Antoni Czechow autor dramatu Trzy siostry - Joseph Conrad autor Lorda Jima

Slide 29

Okres I wojny światowej Pojawiła się wtedy powieść nowego typu, zrywająca z klasyczną strukturą i narracją. Za jej twórcę uznaje się Marcela Prousta, który w swej powieści W poszukiwaniu straconego czasu zatarł granice między przeszłością a przyszłością. Tą samą drogą poszedł irlandzki pisarz James Joyce w Ulissesie, którego akcja mogłaby się dziać w każdym kraju i we wszystkich czasach.

Slide 30

Nowy typ powieści stworzył swymi dziełami Franz Kafka (Proces), w których zastosował wieloznaczne obraz zamiast dosadnych opisów. Odpowiedzią na problemy świata były powieści takich autorów jak: - Maksym Gorki Matka - Michaił Bułchakow Mistrz i Małgorzata - Tomasz Mann Buddenbrookowie - George Bernard Shaw Spowrotem do Matuzalema - John Steinbeck Myszy i ludzie

Slide 31

W sztuce pisarskiej zaczęty również aktywnie działać kobiety. W 1909 roku laureatką literackiej Nagrody Nobla została Szwedka - pisarka Selma Lagerlöf autorka Cudownej podróży Bestsellerem książkowym było również dzieło Margaret Mitchel Przeminęło z wiatrem. Jedna z nowatorskich i poczytnych autorek okresu międzywojennego była Wirginia Woolf ( Pani Dalloway)

Slide 32

Sztuki plastyczne W sztuce powstały również nowe kierunki, m.in.. - abstrakcjonizm, którego prekursorem jest Wassily Kandinsky; Kandinsky szczególną uwagę przywiązywał do kolorów, które jego zdaniem odpowiadały dźwiękom muzycznym; innym znanym abstrakcjonistą tego okresu jest Piet Mondrian;

Slide 33

Kandinsky

Slide 36

Piet Mondrian

Slide 38

Okres przed wybuchem I wojny światowej to czas powstawania nowych prądów w sztuce. Powstaje wtedy dadaizm, kubizm i surrealizm. Najwybitniejszym przedstawicielem kubizmu byli: hiszpański malarz Pablo Picasso, który zrywał z zasadami perspektywy oraz Fernand Leger, u którego widać zafascynowanie maszynami i upraszczanie skomplikowanych form do prostych brył geomatrycznych;

Slide 39

Pablo Picasso

Slide 40

Dora Maar

Slide 41

Panny z Awinionu

Slide 42

Guernica

Slide 43

Najsłynniejszym dadaistą (dadaiści nie stworzyli określonego stylu, kładli nacisk na to co nielogiczne i absurdalne) był Marcel Duchamp, który uważał że wszystkie przedmioty codziennego użytku, zestawione ze sobą, utworzą dzieło sztuki. Surrealizm z kolei głosił całkowitą wolność wyobraźni i podkreślał znaczenie snu i podświadomości. Najznamienitszymi twórcami tego kierunku byli Salvadore Dali i Joan Miró.

Slide 44

Marcel Duchamp

Slide 46

Salvadore Dali

Slide 49

Joan Miro

Slide 51

Architektura. Funkcjonalizm i art déco W architekturze zrezygnowano z dekoracyjności budowli na rzecz funkcjonalności i prostoty. Prekursorem nowoczesnego budownictwa był Frank Lloyd Wright projektant zgeometryzowanych domów. W Europie najważniejszym ośrodkiem budowlanym był powstały w Weimarze Bauhaus kierowany przez Waltera Gropiusa. W USA rozwinęła się architektura stylu art déco, który łączył funkcjonalność ze stylizacją geometryczną. Nazwa pochodzi od paryskiej wystawy Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes z 1925 roku.