Powstanie listopadowe 1830 - 1831

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Powstanie listopadowe 1830 - 1831

Slide 2

Przyczyny powstania początki panowania Mikołaja I (okrutne zdławienie powstania dekabrystów) zapowiadały dalsze łamanie konstytucji; rozczarowanie polityką Romanowów; sprzeczność interesów Królestwa Polskiego i Rosji; celem Rosji utrzymanie imperium; celem Królestwa Polskiego odzyskanie niepodległości; brutalne postępowanie wielkiego księcia Konstantego z wojskiem polskim wzmacniało nastroje buntu; niezadowolenie młodzieży z braku perspektyw i rosnącej wszechobecności rozbudowanego systemu policyjnego; działalność tajnych organizacji o charakterze niepodległościowym; plany użycia wojska polskiego do tłumienia powstania belgijskiego i rewolucji lipcowej we Francji; zakończona sukcesem walka o niepodległość Grecji; idee romantyczne; obawy podchorążych przed wykryciem ich spisku i potencjalnymi aresztowaniami;

Slide 3

Wybuch powstania W 1830 roku wykryto spisek zawiązany w Szkole Podchorążych w Warszawie. Dlatego w nocy z 29 na 30 listopada 1830 r. spiskowcy podjęli decyzję o zdobyciu kilku najważniejszych punktów w stolicy oraz aresztować księcia Konstantego. Spiskowcy liczyli również na to, że uda im się wzniecić powstanie. Plany jednak nie zostały spełnione, gdyż książę Konstanty zbiegł z siedziby w Belwederze. Dodatkowo część generalicji odmówiła przewodzenia powstaniu.

Slide 5

Zdobycie Arsenału w noc 29 listopada 1830 r., obraz Marcina Zaleskiego

Slide 6

Po stronie spiskowców stanęła najbiedniejsza część społeczeństwa, którą częściowo udało się uzbroić bronią ze zdobytego Arsenału. Powstanie jednak nie upadło. Przez kolejnych kilka tygodni toczyły się walki polsko rosyjskie. W początku grudnia 1830 r. udało się z Rosją zawrzeć ugodę. Książę Konstanty wraz z wojskami opuścił Warszawę. Dyktatorem powstania ogłosił się generał Józef Chłopicki. Postanowiono również wysłać delegację polską do cara Mikołaja I, aby przeprowadzić rozmowy i wymóc przestrzeganie konstytucji.

Slide 7

Car jednak nie był gotów na jakiekolwiek ustępstwa wobec Polaków buntowników. Domagał się złożenia broni i wycofania z powstania bez jakichkolwiek obietnic. Na tę wieść Chłopicki podał się do dymisji. Odpowiedzą na dymisje było powołanie przez Towarzystwo Patriotyczne w styczniu 1831 r. sejmu Królestwa Polskiego, który to zdetronizował Mikołaja I i usunął z konstytucji fragmenty o unii z Rosją. Władzę w państwie przejął koalicyjny Rząd Narodowy pod kierownictwem księcia Adama Jerzego Czartoryskiego.

Slide 8

Wojna z Rosją W odpowiedzi na detronizację cara, granice Królestwa Polskiego przekroczyły wojska rosyjskie pod dowództwem generała Iwana Dybicza. Armia ruszyła na Warszawę. W lutym 1831 stoczono zwycięską dla strony polskiej bitwę pod Stoczkiem, ale do ostatecznego starcia doszło 25 lutego 1831 pod Olszynką Grochowską. Bitwa pozostała nierozstrzygnięta.

Slide 9

Na wiosnę 1831 r. inicjatywa przeszła na stronę polską. Nowy wódz Jan Skrzynecki zaakceptował plan taktyczny opracowany przez generała Ignacego Prądzyńskiego. Plan przewidywał atak we wschodniej części Królestwa. W czasie kampanii doszło do trzech wielkich bitew- pod Wawrem, Dębem Wielkim i Iganiami. Sukcesów jednak nie wykorzystano, bo Skrzynecki wstrzymał ofensywę. Oznaczało to klęskę powstania i przejście do partyzantki powstańczej.

Slide 10

Upadek powstania Punktem przełomowym dla losów powstania była bitwa pod Ostrołęką w maju 1831 r. Niestety była to bitwa przegrana przez powstańców pod wodzą Jana Skrzyneckiego. Inicjatywę przejęli Rosjanie dowodzeni przez Iwana Paskiewicza. Opracował on plan ataku na Warszawę nie od wschodu, lecz od zachodu. Wykorzystał również spadek morale w szeregach wojsk polskich. W sierpniu sytuację pogorszyły zamieszki w warszawie, które spowodowały upadek Rządu Narodowego.

Slide 11

Na chwilę sytuację uspokoił nowy dyktator powstania Jan Krukowiecki, który jednak nie zdobył się na radykalne zmiany. Na początku 1831 rozpoczęła się ofensywa wojsk rosyjskich na Warszawę, gdzie bohaterską obroną wsławił się generał Józef Sowiński. W takiej sytuacji Krukowiecki próbował negocjować z Rosją, co jednak nie przyniosło rezultatów. Powstanie dogasało. Resztki sił powstańczych opuściły Królestwo Polskie. A w październiku 1831 r. upadły ostatnie twierdze powstańcze w Modlinie i Zamościu. Nigdy jednak nie podpisano ostatecznego aktu kapitulacji powstania.

Slide 12

Sowiński w okopach Woli

Slide 14

Ugrupowania powstania

Slide 16

Bilans powstania PRZYCZYNY KLĘSKI brak wiary w końcowe zwycięstwo nieudolność i niezdecydowanie dowódców bierność państw Zachodu obojętność szerszych warstw chłopskich ZNACZENIE zapobieżenie rosyjskiej interwencji w Belgii i Francji wzrost popularności sprawy polskiej w Europie integracja narodu ponad zaborami zachowanie tożsamości narodowej

Slide 17

Represje po powstaniu DORAŹNE wcielenie do armii rosyjskiej kilkudziesięciu tysięcy żołnierzy polskich i wysłanie ich do walk na Kaukazie lub na Syberię skazanie na więzienie i ciężkie roboty w Rosji kilkuset wybitnych uczestników powstania konfiskata majątków uczestników powstania oraz emigrantów wysoka kontrybucja(22 mln rubli) oraz utrzymanie100 tys. armii rosyjskiej zbudowanie na koszt Królestwa twierdz w Modlinie i Dęblinie oraz cytadeli w Warszawie

Slide 18

POLITYCZNE zniesienie konstytucji i zastąpienie jej Statutem Organicznym - zniesienie unii (inkorporacja Królestwa) - Likwidacja sejmu i armii Likwidacja dwóch komisji rządowych( wojny i wyznań) Likwidacja Rady Stanu Przemianowanie województw na gubernie Likwidacja polskiego kodeksu karnego Wprowadzenie stanu wojennego

Slide 19

GOSPODARCZE likwidacja ulg celnych z Rosją zaprowadzenie rosyjskich miar i wag wprowadzenie rosyjskiego systemu monetarnego

Slide 20

KONIEC