Kultura późnego średniowiecza

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Kultura późnego średniowiecza.

Slide 2

Kryzys ideału rycerza Na skutek zmian w wojskowości, nowych taktyk, a przede wszystkim zastosowania broni palnej, zmienił się ideał rycerza. W XII i XIII wieku dominował wizerunek rycerza szlachetnego, gardzącego majątkiem i bogactwami, zamiłowanego w turniejach i walce w obroni wartości chrześcijańskich oraz honoru. W XIV i XV wieku ideał rycerza odchodzi w przeszłość, a triumfy święci rycerz szlachcic, posiadacz ziemi i licznych majatków.

Slide 3

Rycerz XII XIII wiek Rycerz XIV XV wiek

Slide 4

Rycerz- szlachcic (ok. XV wiek)

Slide 5

Upadek idei krucjat Wraz ze zmianą ideału rycerza nastąpił zmierzch wypraw krzyżowych. Rycerze szlachcice posiadający własne majątki niechętnie opuszczali je, by udać się na krucjatę. Upadek ruchu krucjatowego osłabił zakony rycerskie. Jedynie zakon krzyżacki w XIV wieku przeżywał okres świetności.

Slide 6

Wzrost znaczenia mieszczaństwa W XIV i XV wieku w większości krajów europejskich nastąpił wzrost znaczenia stanu mieszczańskiego, bogacącego się na wymianie handlowej z krajami Bliskiego Wschodu. Największą rolę odgrywały Mediolan, Genua, Piza, Wenecja, Florencja. Miasta te przekształciły się republiki miejskie, w których największe znaczenie miały najbogatsze rody kupieckie i bankierskie.

Slide 7

Rodzina Medyceuszy Rodzina Medici (Medyceusze), słynna rodzina kupiecka w Florencji, której korzenie sięgają XIII. wieku kiedy osiągnęła wielkie wpływy i bogactwa. ód ten odegrał wybitną rolę polityczną i kulturalną w dziejach Włoch. Medyceusze posiadali największy w średniowiecznych Włoszech dom bankowy (założony w 1397 roku we Florencji) z filiami w Rzymie, Mediolanie i wielu miastach zachodniej Europy. Byli bankierami władców europejskich, m.in. królów angielskich. Ród wydał trzech papieży (Papież Leon X, Papież Leon XI, Papież Klemens VII) oraz dwie królowe francuskie (Katarzyna Medycejska, żona Henryka II i Maria Medycejska, żona Henryka IV).

Slide 8

Karta ze strony dzieł Owidiusza należących do rodziny Medyceuszy, detal: pieczęć z herbem rodziny.

Slide 9

Kościół w XIV i XV wieku Duchowieństwo zaniepokojone zmianami zachodzącymi w społeczeństwie i gospodarce stopniowo odchodziło od ascetycznego trybu życia. Niektórzy przedstawiciele hierarchii kościelnej zaczęli prowadzić wystawny tryb życia. Podobnie jak możni posiadali pałace i liczną służbę, zajmowali się mecenatem artystycznym.

Slide 10

Girolamo Savonarola Wielu duchownych jednak sprzeciwiało się stosunkom panującym w Kościele. Jednym z nich był Girolamo Savonarola przeor dominikanów we Florencji. Jego kazania i działanie zaowocowało wygnaniem rodziny Medyceuszy z Florencji oraz powołaniem do życia milicji tępiącej nieobyczajny tryb życia. Jednak jego fanatyzm z czasem potępiono, a w 1498 r., kiedy do miasta wrócili Medyceusze, Savonarolę i jego zwolenników stracono.

Slide 11

Schyłek sztuki gotyckiej Schyłek stylu gotyckiego najwcześniej nastąpił na zachodzi i południu Europy. W Polsce i w Niemczech święcił triumfy az do XVI wieku. XIII wiek to okres wielkich katedr, w XIV wieku tendencja do budowania strzelistych budowli powoli zanikała. Nastąpiła ostatnia faza rozwoju sztuki gotyckiej- tzw. gotyk płomienisty.

Slide 12

Gotyk płomienisty Cechy stylu: - majestat budowli ; - bogactwo zdobień i ornamentów; - dekoracyjność sklepień zwł. gwiaździstych i wachlarzowych; - budownictwo świeckie: ratusze, sukiennice, szpitale,

Slide 13

Katedra w Rouen

Slide 14

Katedra w Kolonii

Slide 15

Pałac Dożów w Wenecji

Slide 16

Rzeźba u schyłku średniowiecza W XIV i XV wieku rzeźba przestała być częścią architektury i stała się samodzielnym dziełem. Najczęstszym tematem rzeźbiarzy były sceny i postacie religijne Madonna z Dzieciątkiem, Ukrzyżowany Chrystus, czyli tzw. pieta lub postacie świętych. Rzeźby był bardzo realistyczne, wykonywane z kamienia, drewna lub metalu. Te bardziej ozdobne przeznaczone były dla kościołów i pałacowych kaplic.

Slide 17

Wit Stwosz Wit Stwosz (1447 lub 1448-1533), niemiecki rzeźbiarz, grafik i malarz, wybitny przedstawiciel późnego gotyku. Prawdopodobnie pochodził z miejscowości Horb nad Neckarem w Szwabii. Autor wielu wybitnych prac gotyckich.

Slide 18

Ołtarz w Kościele Mariackim w Krakowie

Slide 19

Pieta Watykańska

Slide 20

Malarstwo W XV wieku rozkwit przeżywa malarstwo. Nadal panuje moda na tematy religijne, jak Madonna, sceny ukrzyżowania i Sądu Ostatecznego, ale pojawiają się też pierwsze postacie mecenasów sztuki, fundatorów, elementy pejzaży i wnętrza domów.

Slide 21

Jan van Eyck innowator z Niderlandów Jan van Eyck malarz z Niderlandów był wielkim innowatorem w dziedzinie malarstwa. Jako jeden z pierwszych malarzy europejskich XV. wieku zaczął stosować technikę olejną w swoich obrazach - nie mieszając jednak farb na palecie lecz przez nakładanie laserunków, czyli przezroczystej warstwy farby nadającej iluzję odbijającego się światła.

Slide 22

Jan van Eyck - Portret małżonków Arnolfini

Slide 23

Jan van Eyck - Ołtarz Gandawski

Slide 24

Hieronim Bosch Hieronim Bosch ( 1450-1516) niderlandzki malarz. Jego twórczość charakteryzuje złożona symbolika, dotycząca w wielu przypadkach grzeszności i niedoskonałości człowieka, poprzez swą zawiłość nie do końca jasna dla odbiorców. Mówi się, że malarstwo Boscha stanowiło inspirację dla surrealistów. Technika Boscha różniła się od stylu innych malarzy holenderskich sposobem nakładania farby. Podczas gdy sztukę flamandzką cechowała ogólnie delikatna, nierzeczywista powierzchnia malowideł, obrazy Boscha charakteryzują się chropowatą fakturą.

Slide 25

Hieronim Bosch Sąd Ostateczny

Slide 26

Hieronim Bosch Ogród ziemskich rozkoszy piekło

Slide 27

Hans Memmling Hans Memling, Memlinc ( 1435 1494) malarz niderlandzki niemieckiego pochodzenia, jeden z najważniejszych przedstawicieli wczesnego odrodzenia w Europie. Obrazy Memlinga nacechowane są liryzmem, spokojem, czystym i harmonijnym kolorytem oraz miękkim modelunkiem, manierą wysmuklania ciał i wielością szczegółów.

Slide 28

Hans Memmling Sąd Ostateczny

Slide 29

Hans Memmling - Portret Martina van Nieuwenhove

Slide 30

Rozwój literatury - - W XIV i XV wieku nastąpił rozwój literatur narodowych ( Wieki Testament Franciszka Villona); Z tego okresu wywodzą się zabytki języka polskiego Kazania świętokrzyskie, Kazanie gnieźnieńskie oraz literatura świecka O zachowaniu przy stole Przecława Słoty.

Slide 31

Quiz

Slide 32

Pytanie 1. Rodzina Medyceuszy panowała w: a) b) c) Wenecji Florencji W Rzymie

Slide 33

Pytanie 2. Ostatnia faza gotyku przyjęła nazwę: a) b) c) Płomienistego Promienistego Płonącego

Slide 34

Pytanie 3. Największym innowatorem malarstwa był: a) b) c) Hans Memmling Wit Stwosz Jan van Eyck

Slide 35

Pytanie 4. Przedstawiony obraz to dzieło: a) b) c) Hieronim Bosch Jan van Eyck Stefan Lochner

Slide 36

Pytanie 5. Pieta, to: a) b) c) Dzieło rzeźbiarskie przesdstawiające świętych; Budynek w języku holenderskim; Rzeźba przedstawiająca postać Maryi z ukrzyżowanym, martwym Chrystusem

Slide 37

Koniec