Ekspansja terytorialna państw europejskich w XIX wieku

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Ekspansja terytorialna państw europejskich w XIX wieku.

Slide 2

Imperializm W 2 poł. XIX wieku państwa kapitalistyczne weszły w fazę rozwoju gospodarczego i historycznego zw. imperializmem opartym na chęci rozszerzenia wpływów politycznych, gospodarczych i militarnych najpotężniejszych państw świata. W krajach tych występowała koncentracja przemysłu i dominacja trustów, monopoli i lokowanie kapitału w koloniach.

Slide 3

Przyczyny ekspansji Podłoże demograficzne wzrost liczby ludności spowodowany nowymi wynalazkami zwłaszcza z zakresu medycyny oraz zwięszenie wydajności produkcji rolnej; Podłoże gospodarcze wzrost liczy ludności spowodował rozruch gospodarczy ale i problem wchłonięcia ogromnych rzesz robotników przez środowisko przemysłowe. Efektem tego były masowe migracje ludności na tereny mniej zaludnione; Potrzeba nowych surowców produkcyjnych; Przewaga militarna Europy nad innymi kontynentami;

Slide 4

Kolonie a) b) c) d) stanowiły źródła surowców posiadanie ziemi bogatej w surowce dawało możliwość tańszej eksploatacji i uniezależniało państwa od eksportu z innych państw; były rynkami zbytu w koloniach lokowano nadwyżki produkcyjne; były miejscami wywozu i lokowania kapitałów w koloniach siła robocza była tania, na miejscu znajdowały się surowce, co pozwalało na zmniejszenie kosztów produkcji i osiągnięcie dużo większych zysków; świetny interes robiły zwłaszcza koncerny zbrojeniowe, które sprzedawały koloniom przestarzałe uzbrojenie; były bazami militarnymi wiele kolonii nie miało znaczenia gospodarczego a jedynie militarne, pozwalały metropoliom kontrolować szlaki handlowe lub miały wielkie znaczenie strategiczne;

Slide 5

Świat w epoce kolonializmu

Slide 6

Przebieg ekspansji Początkowo zajmowano tereny słabo zaludnione, zawierając z lokalnymi przywódcami traktaty, które formalizowały stan faktyczny. Niekiedy nad terenami rozpościerano protektorat na czele państwa pozostawał lokalny wódz i działała lokalna administracja, ale u boku przywódcy stał przedstawiciel metropolii. Z czasem następowało przenikanie pokojowe stopniowe opanowywanie kolonii najpierw przez uzależnienie ekonomiczne, a potem polityczne. Potem całkowicie przejmowano kontrolę w kolonii.

Slide 7

Wielka Brytania Największymi imperiami kolonialnymi w XIX wieku były: Wielka Brytania: - Afryka Egipt ( 1882 okupacja, 1914 protektorat), Sudan ( 1899 o. i admin.), Somalii Brytyjskie (1884), Brytyjska Afryka Wschodnia (1886 -1895), Uganda (1890), Związek Południowy Afryki (dom. 1910), Beczuana ( prot. 1885), Rodezja Południowa i Północna (1891), Nigeria (1861 1902), Złote Wybrzeże (od XVII w. do 1899), Sierra Leone (1787), wyspa Sokotra ( 1886)

Slide 8

Wielka Brytania - Azja i Oceania Oman i Bahrajn (opieka 1891 1892), Aden i Hadraumaut (1839 1888), Beludżystan (1876), Kaszmir i Pendżab (1846 1895), Indie ( od. XVII w., cesarstwo), Assam i Birma (1876 1886), Półwysep Malajski (1819 1909), Północne Borneo (1881 1888), Hongkong (1839), Weihaiwei (1898), Cejlon (1802), Australia (1829 1859, dom. 1901), Nowa Zelandia (1840, dom. 1907), liczne wyspy Oceanu Indyjskiego;

Slide 9

Wyspy Brytyjskie - kontynenty amerykańskie Jamajka, Domimika, W-py Bahama, Bermudy, Barbados, Grenada, Tobago, Trynidad przed 1800 r. , Kanada (1867 dom.), Gujana Brytyjska (1814), Falklandy (1833);

Slide 10

Kolonie Wielkiej Brytanii

Slide 11

Francja - Afryka Algieria (1830 1870), Francuska Afryka Zachodnia (1857 1894), Wybrzeże Kości Słoniowej (1838 1842), Mauretania (1890 93), 1903 protekt.), Senegambia (1857 -83), Francuska Afryka Równikowa (2 poł. XIX w.), Madagaskar (1885 protekt. 1896 fr.), Maroko (protekt. 1912), Tunezja (protekt. 1881)

Slide 12

Francja - Azja i Oceania porty w Inidiach: Mahé, Pondichèrry, Karikal, Yanaon, Indichiny francuskie: tereny Wietnamu oraz laosu i kambodźy, strefa wpływów w pd. Chinach, wyspy w Oceanii, np. Nowa kaledonia (1853), Tahiti (1842); - kontynenty amerykańskie St. Pierre et Miguelon (teryt. Kanady), wyspy: Haiti (1803), Gawdelupa, Martynika oraz Gujana Francuska;

Slide 13

Francuskie Imperium Kolonialne

Slide 14

Niemcy - - Afryka Togo (1884), Kamerun (1884), Niemiecka Afryka Południowo Zachodnia (1884), Niemiecka Afryka Wschodnia (1880); Azja i Oceania Kiao Czou (1898 -1914) strefa w Chinach, wyspy na Pacyfiku; W-pa Marshalla (1885), Mariany (1899), Karoliny (1899) i W-py Samoa (1899);

Slide 15

Niemieckie kolonie

Slide 16

Portugalia - - Afryka Gwinea Portugalska, Angola od XV wieku podb. Do 1894, Mozambik opanowany w 2 poł. XIX wieku; Azja i Oceania porty w Indiach i Chinach (np. Makau), W-pa Św. Tomasz, Madera;

Slide 17

Kolonie Portugalii

Slide 18

Hiszpania - - Afryka Rio de Oro (1884) Azja i Oceania wyspy i tereny, które straciła na rzecz Niemiec i Stanów Zjednoczonych; kontynenty amerykańskie tereny w Ameryce Południowej, z których powstały niezależne państwa Brazylia, Chile itd..

Slide 19

Stany Zjednoczone - Strefa Pacyfiku Alaska i Aleuty ( kupione od Rosji w 1867), Filipiny (1898), Hawaje (1898), w strefie amerykańskiej znalazły się: Porto Rico (1898), Kuba (1898 -1902 okup.), tereny na pograniczu z Meksykiem;

Slide 20

Rosja - - Wielkie obszary Kazachstanu, tereny azjatyckie nad Morzem Ochockim i Japońskim, Tereny kaukazu, Armenia, Turkiestan, Kokanda, Chiwa i Buchara; Wyspa Sachalin i Kuryle, 1900- 1905 okup; Mandżurii i tereny nad Morzem żółtym; Strefy wpływów w Mongolii i Persji w 1907 podział terytoriów między Anglię i Rosję Anglia otrzymała Afganistan i Persję, Rosja północna Persję;

Slide 21

Belgia, Włochy i Japonia Belgia - Kongo Belgijskie, od 1908 królestwo w posiadłościach kraju; Włochy - Trypolitania (1912), Erytrea (1882), Somalii Włoskie (1889); Japonia - Korea i strefa kontroli w Chinach (1910), Tajwan (1895);

Slide 22

Belgijskie i Włoskie kolonie

Slide 23

Chiny Wielkie imperium chińskie, potęga z XVIII w, w XIX wieku przeżywała kryzys. Państwo uległo znacznemu osłabieniu i nie mogło zahamować obcej ekspansji. Państwa europejskie narzucały Chinom niekorzystne umowy gospodarcze, handlowe, traktaty przemysłowe. Postępowanie takie nazwano polityką otwartych drzwi.

Slide 24

Skutki kolonializmu: - - wzrost poziomu cywilizacyjnego kolonii zakazywano starodawnych zwyczajów, krwawych wojen i kar za przestępstwa; rozwój komunikacji i transportu; upadek kolonijnego rodzimego rzemiosła; zyski z kolonii ale i likwidacja drobnych przedsiębiorstw; spadek cen żywności w Europie; ruchy narodowowyzwoleńcze; likwidacja czarnego niewolnictwa; rywalizacja państw europejskich o kolonie; liczne konflikty i wojny;

Slide 25

Wojny Burskie 1880-1881, 18991902 Kolonizacja Afryki Południowej wywołała opór Burów, czyli przybyłych tam wcześniej osadników holenderskich. Celem Anglików było zdobycie kopalni złota i diamentów w posiadłościach Burów - Transwalu i Oranii (szczególnie w okolicach Kimberley i Witwatersrand). Osiedlenie się uitlanderów osadników anielskich spowodowało sprzeciw Burów i w konsekwencji trwającą w latach 1880 - 81, pierwszą wojnę burską. W 1884 Wielka Brytania uznała niepodległość Transwalu ale już rok później zorganizowała nieudana napaść na to państwo, skutkiem czego było zawiązanie sojuszu niemiecko transwalskiego w 1897 roku. Wielka Brytania obawiając się utraty nabytków w Afryce w 1899 wypowiedziała Burom wojnę. Przewaga liczebna Anglików była zbyt wielka, a zastosowana przez gen. Kitchenera taktyka spalonej ziemi, zaowocowała zwycięstwem. Gen. Kitchener stopniowo pozbawiał zaplecza zaopatrzeniowego partyzantów, niszczył farmy a ludność zamykał w obozach koncentracyjnych (razem ok. 120 tys.). 31 V 1902 Transwal i Orania zrzekły się niepodległości na rzecz autonomii w ramach Imperium Brytyjskiego.

Slide 26

Bloki polityczne Najbardziej niezadowolone z podziału świata były Niemcy, które z powodu procesu zjednoczenia, późno przystąpiły do walki o kolonie. Politycy niemieccy snuli plany pozbawienia W. Brytanii części kolonii. W 1882 miedzy Niemcami, Austro- Węgrami i Włochami został zawarty traktat zwany TRÓJPRZYMIERZEM. W odpowiedzi Anglia i Francja w 1904 roku zawiązała podobny sojusz, do którego w 1907 dołączyła Rosja. Nazwano go Triple Entente lub Entente cordiale serdecznym porozumieniem, czyli TRÓJPOROZUMIENIEM lub w skrócie ententą.

Slide 27

KONIEC