Slide 1
CZERNIAK ZŁOŚLIWY (ŁAC. MELANOMA MALIGNUM) złośliwy nowotwór skóry, błon śluzowych wywodzący się z komórek barwnikowych wytwarzających melaninę- melanocytów, które uległy złośliwej transformacji.
Slide 2
ŹRÓDŁO: INTERNET CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 2
Slide 3
CHARAKTERYSTYKA CZERNIAKA prawdopodobnie (w części przypadków) związany jest z mutacjami w określonych genach, wywołanymi działaniem promieniowania ultrafioletowego stanowi 5-7 nowotworów skóry duża złośliwość szybki wzrost wczesne i liczne przerzuty (głównie do płuc, mózgu i okolicznych węzłów chłonnych) niewielka podatność na leczenie CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 3
Slide 4
Czerniak złośliwy. Zdjęcie pod mikroskopem elektronowym pokazujące przenoszenie się czerniaka skórnego, który atakuje melanocyty wchodzące w skład skóry (Wielka Encyklopedia Medyczna) CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 4
Slide 5
CZYNNIKI RYZYKA WYSTĄPIENIA CZERNIAKA długotrwała ekspozycja na słońce i promieniowanie ultrafioletowe, blizny pooparzeniowe, korzystanie z solarium, oparzenia dzieciństwie, słoneczne choroby skóry prowadzące do powstania blizn lub przewlekłych zapaleń (toczeń krążkowy, trąd), w wrodzone znamiona i ich duża ilość, znamiona w miejscach narażonych na podrażnienie, fenotyp nordycki - kolor skóry, włosów, oczu (rasa biała; jasna karnacja; rude lub blond włosy; niebieskie tęczówki; liczne piegi), niegojące się owrzodzenia skóry, radioterapia, narażenie na działanie arszeniku, przeszczepy organów, choroby skóry o podłożu genetycznym (takie jak bielactwo), wcześniejsze zachorowanie u tego samego pacjenta. genetyczne predyspozycje (10 CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 5
Slide 6
TYPY CZERNIAKA CZERNIAK SZERZĄCY SIĘ POWIERZCHOWNIE (SSM) NAJCZĘSTSZA ODMIANA (60-70 PRZYPADKÓW), NA OGÓŁ POWSTAJE NA PODŁOŻU ZNAMION BARWNIKOWYCH; -nierównomiernie zabarwiona plama o nieregularnej, guzkowatej powierzchni i nierównym obrysie, - spotyka się go na skórze zarówno osłoniętej, jak i odsłoniętej CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA ŹRÓDŁO: INTERNET 6
Slide 7
TYPY CZERNIAKA CZERNIAK WYWODZĄCY SIĘ Z PLAMY SOCZEWICOWATEJ (LMM) - STANOWI 5-20 PRZYPADKÓW; - plamy barwnikowe, z których powstaje są na ogół płaskie, o nieregularnym obrysie i nierównomiernym rozłożeniu barwnika, - lokalizuje się na skórze odsłoniętej ŹRÓDŁO: INTERNET CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 7
Slide 8
TYPY CZERNIAKA CZERNIAK GUZKOWY (NM) - NAJGORZEJ ROKUJĄCA ODMIANA, STANOWI 10-30 PRZYPADKÓW, WYCHODZI ZE ZNAMION BARWNIKOWYCH BĄDŹ ZE SKÓRY ZDROWEJ; - ma postać przebarwionego guzka o szybkim wzroście, wrzodziejącego, zwykle umiejscowionego na skórze głowy, pleców lub karku ŹRÓDŁO: INTERNET CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 8
Slide 9
TYPY CZERNIAKA CZERNIAK UMIEJSCOWIONY NA KOŃCZYNACH WYCHODZĄCY Z PLAM SOCZEWICOWATYCH (CZERNIAK AKRALNY) - STANOWI 5 PRZYPADKÓW; -występuje głównie w okolicy podpaznokciowej stóp i dłoni, około- i -ma postać barwnikowych plam ulegających rozpadowi ze zniszczeniem płytki paznokciowej ŹRÓDŁO: INTERNET CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 9
Slide 10
TYPY CZERNIAKA CZERNIAK BEZBARWNIKOWY - JEDNA Z NAJCIĘŻSZYCH POSTACI NOWOTWORÓW. -zawiera śladowe ilości barwnika lub nie zawiera go wcale ŹRÓDŁO: INTERNET CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 10
Slide 11
CZY CZERNIAK POWSTAJE TYLKO NA SKÓRZE? NIE!! ! CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 11
Slide 12
CZY CZERNIAK POWSTAJE TYLKO NA SKÓRZE? CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 12
Slide 13
CZERNIAK W OBRAZKACH ŹRÓDŁO: INTERNET CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 13
Slide 14
CZERNIAK W OBRAZKACH Zdjęcie z lewej wykonano, gdy pacjent nie wiedział, że znamię na policzku jest czerniakiem. Drugie zrobiono 14 miesięcy później. http:bi.gazeta. pl CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 14
Slide 15
KLASYFIKACJA CLARKA - ocenia głębokość naciekania poszczególnych warstw skóry KLASYFIKACJA BRESLOW - ocenia klinicznej głębokość naciekania skóry w cm, ważniejsza w rokowaniach. naciekania ROKOWANIE Zależy od: odmiany nowotworu, głębokości skóry CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 15
Slide 16
ROKOWANIE Zależy również od: typu histologicznego guza; fazy wzrostu; obecności owrzodzenia; nacieczenia naczyń chłonnych albo krwionośnych; obecności zmian mikrosatelitarnych; cech regresji guza (wiąże się z gorszą prognozą); nacieku limfocytarnego; lokalizacji zmiany (czerniaki skóry kończyn dolnych rokują lepiej niż czerniaki akralne - czczerniaki skóry górnej części grzbietu, tylnej powierzchni skóry ramienia, skóry szyi i głowy - tzw. lokalizacja BANS od ang. back, arm, neck, scalp). CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA ŹRÓDŁO: INTERNET 16
Slide 17
LECZENIE Chirurgiczne wycięcie ze znacznym marginesem skóry zdrowej (np. dla czerniaka o grubości do 2 mm szerokość wycięcia 1 cm) i resekcją regionalnych węzłów chłonnych, Izolowana kończynowa chemioterapia perfuzyjna w hipertermii (41- 42ºC) - dożylne podawanie dużych dawek leku przeciwnowotworowego (melfalanu) do izolowanej od krążenia systemowego kończyny, Chemioterapia (w tym: np. dakarbazyna, cisplatyna), stosowana jedynie jako leczenie paliatywne, mające na celu złagodzenie objawów spowodowanych przez czerniaka, Radioterapia stosowana głównie jako leczenie uzupełniające i miejscowe, Immunoterapia rzadko stosowana, głównie ze względu na toksyczność i wysoki koszt leczenia, Terapia genowa CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 17
Slide 18
CIEKAWOSTKI POLSKA W 2003 roku współczynnik zachorowalności wyniósł 3,8:100 000, co sytuuje czerniaka na 16 miejscu wśród wszystkich typów nowotworów złośliwych. w roku 2004 ilość nowych zachorowań u mężczyzn 902 i 1024 zachorowań u kobiet. Ilość zgonów w tym roku wynosiła odpowiednio 484 u mężczyzn i 461 u kobiet. Współczynnik umieralności: kobiety 1,5:100 000 (przeważa czerniak kończyn) mężczyźni 2:100 000 (przeważa czerniak tułowia) ŚWIAT Największa zachorowalność na czerniaka notowana jest w Australii (28,9:100 000 u mężczyzn i 25,3:100 000 u kobiet). Zapadalność na czerniaka złośliwego w Stanach Zjednoczonych wzrosła ponad 10 razy między 1935 a 1987 rokiem. CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 18
Slide 19
CIEKAWOSTKI KONIEC Z CZERNIAKIEM!! ! Pamiętaj o ABCDE czerniaka złośliwego!!! CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 19
Slide 20
ABCDE czerniaka złośliwego CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 20
Slide 21
NIE ZWLEKAJ, GDY TWOJE ZNAMIĘ: zmienia kształt lub kolor, krwawi, swędzi, pojawia się wokół niego zaczerwienienie, SZYBKO UDAJ SIĘ DO ONKOLOGA LUB DERMATOLOGA ! jest czarne lub bardzo ciemne, jest asymetryczne, ma nierówne, postrzępione brzegi, pojawiają się różne kolory w obrębie znamienia, jego średnica jest większa niż gumki na końcu ołówka (6 mm). CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 21
Slide 22
CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 22
Slide 23
Literatura: www.wikipedia.pl http:www.wprost.plar46562Alfabetsmierci http:czerniak.org.pl http:www.dermatologia24.plczerniakzlosli wy.html http:www.onkonet.pldlnskory.html http:zdrowie.gazeta.plWielka Encyklopedia Medyczna www.mediweb.pl Choroby CZERNIAK ZŁOŚLIWY - CICHY ZABÓJCA 23
Nie znalazłeść potrzebnej prezentacji multimedialnej? Wypełnij formularz a my zrobimy to za Ciebie i poinformujemy mailowo. Wszystko w mniej niż 24 godziny!