Złudzenia optyczne

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Mateusz Sitkowski kl. II tib

Slide 2

Definicja Złudzenie optyczne błędna interpretacja obrazu przez mózg pod wpływem kontrastu, cieni, użycia kolorów, które automatycznie wprowadzają mózg w błędny tok myślenia. Złudzenie wynika z mechanizmów działania percepcji, które zazwyczaj pomagają w postrzeganiu. W określonych warunkach jednak mogą powodować pozornie tylko prawdziwe wrażenia. Powrót

Slide 3

Przykłady złudzeń optycznych Złudzenia deformujące kształt, wielkość i długość Złudzenia powodowane fizjologią układu wzrokowego Złudzenia jasności i barw Figury dwuznaczne Figury niemożliwe Powrót

Slide 4

Złudzenie ściany kawiarni Na ilustracji wszystkie szare linie są do siebie równoległe. Taki wzór został ułożony z kafelków na ścianie pewnej kawiarni (St Michaels Hill, Bristol, Anglia). Zostało to zauważone i opisane w 1979r. przez prof. Richarda L. Gregory i Priscillę Heard. Powrót

Slide 5

Ilustracja Powrót

Slide 6

Złudzenie Ponza Górna pozioma kreska wydaje się dłuższa niż ta leżąca niżej. Dzieje się tak dlatego, iż rysunek przypomina tor kolejowy zniekształcony przez perspektywę. Dwie ukośne linie postrzegamy, dzięki stałościom spostrzeżeniowym, jako w rzeczywistości równoległe, co z kolei sugeruje, że dwie linie poziome mają różną długość. Działa tutaj też prawo stałości oceny wielkości, wg którego subiektywnie postrzegamy przedmioty leżące w różnej odległości od obserwatora i podobnego kształtu jako takie same, mimo iż na siatkówce oka przedmioty leżące dalej są mniejsze. Powrót

Slide 7

Rysunek Powrót

Slide 8

Złudzenia deformujące kształt wielkość i długość Złudzenie Ponza Złudzenie ściany kawiarni Spirala Frasera Złudzenie Mullera-Lyera Złudzenie Poggendorfa Złudzenie Zollera Powrót

Slide 9

Złudzenie Mullera-Lyera Złudzenie dotyczące dwóch linii tej samej długości zakończonych strzałkami do wewnątrz lub do zewnątrz linii. Ulegamy silnemu złudzeniu, że linia ze strzałkami do zewnątrz jest dłuższa. Badania między kulturowe nad tym zjawiskiem potwierdziły wpływ kontekstu kulturowego na postrzeganie - ludzie z obszaru Cieśniny Torresa nie ulegają temu złudzeniu. Na podstawie tej obserwacji, wraz z wiedzą, że mieszkańcy obszaru Cieśniny Torresa mieszkają w okrągłych, kulistych domach, wysunięto hipotezę, że błędy popełniają tylko ludzie żyjący w cywilizacji prostokątów - umysł przyzwyczajony do odbierania kształtu budynków, pokoi o prostych kątach interpretuje strzałkę do wewnątrz jako styk ściany z podłogą i sufitem (obserwator wewnątrz), natomiast do zewnątrz, jako róg budynku, dlatego tę linię interpretuje jako dłuższą. Powrót

Slide 10

Linie Powrót

Slide 11

Spirala Frasera Spirala, którą tu widzicie nie jest wcale spiralą. To raczej zmyślne ułożenie cięciw okręgu, których końce są wzmocnione trójkątami. Jednak to sprawia wrażenie spirali ze zwykłym początkowym punktem. Dlaczego? Kiedy linie przecinają się obok kąta, nasze poczucie kierunku jest zachwiane. Ukośnie zakreskowane koła maja wygląd spirali. Wrażenie spirali jest dalej wzmacniane przez zmniejszanie odległości pomiędzy kołami w kierunku środka. To złudzenie zostało opublikowane po raz pierwszy przez J.A.Frasera w 1905 r. Stąd nazwa. Powrót

Slide 12

Spirala Powrót

Slide 13

Złudzenie Zollera Złudzenie to związane jest z oceną wielkości kątów. Na ogół jesteśmy skłonni kąty ostre przeceniać, a kątów rozwartych niedoceniać. Czyli zarówno kąty ostre jak i rozwarte uważamy za bardziej proste, niż są w rzeczywistości. Rysunek przedstawia szereg długich równoległych linii, przekreślonych systemem nachylonych pionowych i poziomych odcinków. Obecność tego systemu sprawia, że równoległość prostych znika i wydają się one nachylone względem siebie raz w jedną, raz w drugą stronę. Przyczyną złudzenia jest wspomniane zjawisko prostowania kątów - kąty między liniami zasadniczymi a przekreślającymi skłonni jesteśmy brać za bardziej proste Powrót

Slide 14

Rysunek Powrót

Slide 15

Złudzenie Poggendorfa Ilustracja prezentuje złudzenie Poggendorfa. Wodząc wzrokiem po prostej od góry, natrafiamy na prostokąt. Kontynuując oglądanie linii po jego drugiej stronie, wydaje się że prosta leży poniżej punktu, w którym powinna się zacząć. Powrót

Slide 16

Ilustracja Powrót

Slide 17

Złudzenia powodowane fizjologią układu wzrokowego Wstęga Macha Siatka Hermana Irradiacja Powrót

Slide 18

Wstęga Macha Na ilustracji krawędź białej płaszczyzny sąsiadująca z czernią wydaje się rozjaśniona, a krawędź czarnej ciemniejsza. Dzieje się tak z powodu hamowania obocznego na siatkówce kontrast między jasnymi i ciemnymi płaszczyznami w miejscu gdzie sąsiadują ze sobą zostaje zwiększony. Powrót

Slide 19

Ilustracja Powrót

Slide 20

Siatka Hermana Na skrzyżowaniach białych pasów pojawiają się szare kropki. Jest to również wynik hamowania obocznego włókno nerwowe, które przewodzi pobudzenie z obszaru skrzyżowania białych pasków jest hamowane przez cztery sąsiadujące włókna. Tymczasem wszystkie inne hamowane są słabiej tylko przez dwa. Efekt widoczny jest na tej ilustracji. Powrót

Slide 21

Ilustracja Powrót

Slide 22

Irradiacja Biały kwadrat na ciemnym tle wydaje się być większy niż czarny na jasnym, mimo iż obydwa są tej samej wielkości. Dzieje się tak, ponieważ pole podrażnienia fizjologicznego na siatkówce zajmuje większą powierzchnię, niż wielkość postrzeganego obrazu w rzeczywistości, a to z kolei spowodowane jest tym, że receptory na siatkówce połączone są w grupy. Zjawisko irradiacji jest widoczna na tej ilustracji. Powrót

Slide 23

Ilustracja Powrót

Slide 24

Złudzenia jasności i barw Kontrast równoczesny Kontrast następczy Efekt McCollougha Powrót

Slide 25

Kontrast równoczesny Zjawisko kontrastu równoczesnego polega na wpływie otaczających obiekt pól na postrzeganie go. Dotyczy to tak jasności jak i barwy obiektów. Szare kwadraty na pierwszej ilustracji mają taką samą jasność, ale kwadrat otoczony czernią wydaje się być jaśniejszy od tego, który otoczony jest bielą. Na kolejnej ilustracji pokazano inny przykład tego zjawiska. Szary pasek wydaje się zmieniać odcień od jaśniejszego do ciemniejszego, gdy w rzeczywistości cały ma jednakowy odcień. Powrót

Slide 26

Ilustracja Powrót

Slide 27

Ilustracja Powrót

Slide 28

Kontrast następczy Zjawisko optyczne polegające na tym, że po wpatrywaniu się w jakiś kształt w jednym z kolorów podstawowych, a następnie odwróceniu wzroku, w oczach pojawia się na chwilę ten sam, zamazany kształt w barwie dopełniającej, np. czerwone zachodzące słońce pozostawi w oczach swój okrąg w barwie zielono-niebieskiej. Powrót

Slide 29

Efekt McCollougha Jest to zjawisko, w którym w wyniku długotrwałego patrzenia na pokolorowane kształty (np. poziome lub pionowe linie) wzrok kojarzy pewne te kształty z kolorami, tak że zobaczenie podobnego kształtu automatycznie wywoła wrażenie poświaty tego samego koloru. Powrót

Slide 30

Figury dwuznaczne W pewnych przypadkach nasz mózg zmuszony jest do zinterpretowania sceny czy ruchu, którego nie można postrzegać jednoznacznie. Nawet jeśli obraz na siatkówce oka pozostaje niezmienny, po upływie jakiegoś czasu możemy go postrzegać inaczej. Nigdy nie można widzieć dwóch wariantów jednocześnie. Na tym obrazie możesz zobaczyć młodą kobietę i staruszkę. Figura i tło Sześcian Neckera Powrót

Slide 31

Obraz Powrót

Slide 32

Figura i tło Złudzenie Rubina polega na dwuznaczności figury i tła. Szybkie odróżnienie figury od tła jest w normalnych warunkach względnie proste dla mózgu człowieka. Jednakże w szczególnych okolicznościach mózg może mieć z tym problem. Na obrazie obserwator widzi albo białą wazę na czarnym tle (biel staje się figurą), albo dwa czarne profile na tle białym (czerń staje się figurą). Postrzeganie danego kształtu zależy to od tego, która z części konturu uznana zostanie przez nasz system percepcji jako część figury. Wpływ na rozstrzygnięcie dwuznaczności może mieć również punkt widzenia obserwatora, jego nastawienie wewnętrzne, czy też sugestia. Nie ma wątpliwości, iż złudzenie Rubina zachodzi przy udziale wyższych procesów korowych. Mózg danego obserwatora musi skojarzyć dany kształt z wiedzą na temat wazonów czy profili, aby móc je postrzegać. Powrót

Slide 33

Obraz Powrót

Slide 34

Sześcian Neckera Szwajcarski naukowiec, Louis Albert Necker, opublikował w 1832 ryciny przedstawiające sześcian, który zmieniał swoje położenie podczas oglądania. Było to spowodowane tym, że z ilustracji zostały usunięte wszelkie wskazówki dotyczące głębi. Patrząc na sześcian Neckera widzimy układ linii, ale spodziewamy się zobaczyć sześcian. Nasz mózg musi zatem rozwiązać pewną dwuznaczność musi ustalić, który z rogów sześcianu leży bliżej. Rozwiązanie tego problemu może być odmienne u różnych obserwatorów, jak też może zmieniać się w czasie u jednego obserwatora. Powrót

Slide 35

Sześcian Powrót

Slide 36

Figury niemożliwe Są to przedstawienia trójwymiarowych figur na płaszczyźnie, które są sprzeczne w swojej przestrzenności, tzn. nie jest możliwe, aby skonstruować ich trójwymiarowe odpowiedniki. Powrót