Babiogórski Park Narodowy

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Babiogórski park narodowy

Slide 2

Położenie, powierzchnia, historia Babiogórski Park Narodowy znajduje się w południowej części kraju w województwie małopolskim, przy granicy Polski ze Słowacją. Należy do najmniejszych w naszym kraju parków .Obejmuje północną stronę masywu Babiej Góry wraz z najwyższym szczytem Beskidu Wysokiego Diablikiem (1725 m n.p.m.). Powierzchnia parku wynosi 3392 ha, w tym 3198 ha lasów. Ochroną ścisłą objęte jest 1062 ha. Początki ochrony omawianego obszaru sięgają okresu międzywojennego, kiedy to uchwałą PAU utworzono Od 1977 walnego r. uznanyZgromadzenia jest przez UNESCO za jeden w 1933 r. Rezerwat na Babiej Górze obejmujący 650rezerwatów ha. Park utworzony 30 października 1954 roku na obszarze ze światowych biosfery izostał włączony 1704 ha. do realizacji programu MaB. Geologia, geomorfologia i gleby Grzbiet masywu Babiej Góry nieznacznie wznosi się i opada tworząc, słabo zaznaczone szczyty. Babią Górę tworzą skały osadowe. Zostały one wypiętrzone w okresie trzeciorzędu i noszą miano fliszu karpackiego. Są to naprzemianległe warstwy piaskowców magurskich, margli, łupków oraz iłów. Skład ich i ułożenie są wyraźnie widoczne w miejscach odsłoniętych na północnym, stromym stoku Babiej Góry. Północne ściany masywu zostały wytworzone w wyniku olbrzymich ruchów osuwiskowych. Przeważającym typem gleb na terenie parku są ubogie gleby inicjalne i autogeniczne. W piętrze kosodrzewiny występują rankery właściwe - gleby słabo zróżnicowane morfologicznie wytworzone ze skał

Slide 3

Symbol Symbolem parku jest okrzyn jeleni (endemit), który występuje tylko w Babiogórskim Parku Narodowym. Z innych rzadkich roślin występują także: rogownica alpejska, wyblin jednolistny, zimoziół północny, turzyca pchla, tocja karpacka, tojad morawski.

Slide 4

Flora Na terenie Babiogórskiego Parku Narodowego występują unikatowe kompleksy naturalnych ekosystemów górskich. Spośród wszystkich gór w Polsce Babia Góra posiada najlepiej wykształcony piętrowy układ roślinności na jednym stoku. Jest to góra o dużych deniwelacjach wysokościowych (600 do 1725 m n.p.m.).    Na zboczach Babiej Góry przecinamy następujące piętra roślinne:  - piętro pogórza do około 700 m npm, to głównie pola uprawne (owies i ziemniaki),  - dolny regiel (700-1150 m), z buczyną karpacką, lasami jodłowymi i mieszanymi borami jodłowo-świerkowymi; piętro to przecięte jest przez olszynki towarzyszące dolinom potoków,  - górny regiel (1150-1360 m) z borami świerkowymi i zaroślami jarzębiny przy górnej granicy lasu,  - piętro kosodrzewiny (1360-1650 m) z ubogimi i bogatymi zaroślami kosodrzewiny, ziołoroślami i borówczyskami,  - piętro alpejskie (1650-1725 m) z murawami alpejskimi, roślinnością wyleżysk i zbiorowiskami porostów na rumowiskach skalnych.  

Slide 5

Rośliny chronione rosnące na Babiej Górze należą do wielu grup systematycznych. Poczesne miejsce w tym gronie zajmują rośliny zarodnikowe, tzn. skrzypy, widłaki i paprocie. Zaskakuje także duża liczba storczyków, których w Babiogórskim Parku Narodowym występuje 11 gatunków. Wysokość Babiej Góry warunkująca obecność pięter wysokogórskich, tj. piętra subalpejskiego i alpejskiego sprawia, że naturalnym jest występowanie wśród gatunków objętych ochrona prawną roślin związanych z najwyższymi położeniami górskimi. Grupa ta reprezentowana jest przez 12 gatunków: zawilec narcyzowy goździk okazały widlicz alpejski omieg górski, goryczka kropkowana, gołek białawy, gnidosz Hacqueta, sosna górska paprotnik ostry, rojnik górski i niebielistka trwała. Na stokach Babiej Góry spotkać można 4 gatunki ujęte w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin. Są to gatunki o wyraźnie ograniczonym zasięgu w Polsce i jako takie w skali kraju uznane zostały za zagrożone. Spośród nich krytycznie zagrożone (kategoria zagrożenia - CR) są rogownica alpejska, występująca wyłącznie na Babiej Górze oraz okrzyn jeleni , stanowiący symbol Babiogórskiego Parku Narodowego, poza Babią Górą rosnący na izolowanym stanowisku w Beskidzie Śląskim.

Slide 6

Żywiec gruczołowaty Róża alpejska Wierzba śląska Rojnik górski Wicio krzew Goździk okazały Rogownica alpejska Omieg górski Storczyca kulista Goryczka kropkowana Tojad mocny morawski

Slide 7

Fauna Królestwo zwierząt obejmuje na Babiej Górze reprezentantów wielu grup systematycznych. Uznaje się, że z tego terenu znanych jest blisko 4500 gatunków. Zanotowano między innymi obok bardzo licznych bezkręgowców (wśród których najliczniejsze są owady), 188 kręgowców (z ponad 100 gatunkami ptaków). Występowanie wielu zwierząt, głównie bezkręgowych, jest ściśle powiązane z układem pięter roślinnych. Pozostałe gatunki reprezentujące większe zwierzęta mają większy areał występowania, zasiedlają większe obszary i można spotkać je w kilku strefach. Dolny regiel Babiej Góry odznacza się bogatszą szatą roślinną od regla górnego; jest też bogatszy faunistycznie. Badania naukowe dotyczące pionowego rozmieszczenia gatunków zwierząt wykazują, że istotną przeszkodą dla występowanie wielu gatunków (na przykład pająków czy mięczaków) jest górna granica lasu. Dowodzi tego między innymi 10-krotnie mniejsza liczba gatunków chrząszczy w piętrze alpejskim w porównaniu z piętrem regla dolnego. Z kolei bardzo interesującym obszarem badań faunistycznych jest strefa kosodrzewiny i alpejska. Dzięki wyraźnemu odosobnieniu masywu stanowi ona jakby odizolowaną wyspę, co sprzyja występowaniu populacji zwierząt nie kontaktujących się z podobnymi im populacjami w takich strefach sąsiednich łańcuchów górskich. Wartość fauny babiogórskiej znajduje potwierdzenie w liczbie gatunków objętych ochroną prawną. 188 gatunków zwierząt (4 fauny babiogórskiej) podlega ochronie, zarówno ścisłej, jak i częściowej. Spośród tej liczby 34 to kręgowce, w ogromnej większości ściśle chronione. Ich występowanie na obszarze Babiogórskiego Parku Narodowego jest związane z charakterem tego obszaru i historią jego użytkowania. Niedostępność terenów szczególnie wyraźna na stoku północnym, która uniemożliwiała jego gospodarcze bądź osadnicze

Slide 8

Zwierzęta chronione Szereg gatunków zwierząt żyjących na Babiej Górze to zwierzęta zagrożone w skali kraju, co upoważnia umieszczenie ich w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Spośród bezkręgowców w zestawieniu tym ujęte zostały: krytycznie zagrożone (kategoria zagrożenia - CR) kowalina łuskoskrzydła (Lacon lepidopterus), klecanka rdzaworożna ( Polistes gallicus) Mesogona acetosellae, zagrożone (kategoria zagrożenia - EN) biegacz Fabrycjusza (Carabus fabricii) nadobnica alpejska ( Roslia alpina) narażona (kategoria zagrożenia - VU) trajkotka czerwona (Psophus stridulus) Należy zaznaczyć, że wspomniana wyżej nadobnica alpejska ujęta została w wydanej w roku 2003 Monografii fauny Babiej Góry, jednak jej ostatnie stwierdzenie na omawianym obszarze pochodzi z 1917 roku.

Slide 9

Fauna Wśród kręgowców występujących na Babiej Górze znajduje się 25 gatunków zagrożonych w skali kraju, ujętych w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Reprezentują one różne kategorie zagrożenia: krytycznie zagrożone (kategoria CR): głuszec i żołędnica; zagrożone (kategoria EN): cietrzew i żbik; narażone (kategoria VU): dzięcioł trójpalczasty i gniewosz plamisty; bliskie zagrożenia (kategoria NT): głowacz pręgopłetwy, traszka grzebieniasta, dzięcioł białogrzbiety, płochacz halny , puchacz (, wilk, ryś niedźwiedź mroczek pozłocisty, koszatka oraz popielica; najmniejszej troski (kategoria LC): traszka karpacka, puszczyk uralski włochatka, sóweczka, mroczek posrebrzany i darniówka tatrzańska Obecność dwóch z nich budzi pewne wątpliwości, chodzi mianowicie o puchacza i żbika. Pierwszy z nich jest gatunkiem zalatującym jedynie na teren Parku, natomiast żbik nie był stwierdzany na Babiej Górze przez ostatnie kilka dekad. Na uwagę zasługuje natomiast żołędnica, dla której Babia Góra jest jedynym obecnie miejscem występowania w Polsce Cietrzew Dzięcioł trójpalczasty Koszatka Sóweczka Ryś Mroczek posrebrzany Płochacz halny Żbik Traszka karpacka Wilk

Slide 10

Klimat Klimat Babiej Góry kształtowany jest przez czynniki cyrkulacyjne, ukształtowanie terenu, naturalną szatę roślinną oraz jego położenie w łuku Karpat. Przeważa napływ wilgotnych mas powietrza polarnomorskiego z zachodu i północnego zachodu, który miedzy innymi powoduje, iż obszar ten, a zwłaszcza stoki północne otrzymują wysokie roczne opady. Natomiast stoki południowe znajdują się w tzw. cieniu opadowym i otrzymuje niższe opady. Często wieją silne i gwałtowne wiatry halne zachodnie i południowe. Cechą klimatu górskiego Karpat jest jego zróżnicowanie pionowe, tzn. występują piętra klimatyczne. Wraz ze wzrostem wysokości n.p.m. wiąże się spadek temperatury powietrza. Na tej podstawie wyróżnione zostały w masywie Babiej Góry piętra klimatyczne. Są one obniżone w stosunku do odpowiadających im pięter tatrzańskich. Wykształcone piętra klimatyczne są zbieżne z występującymi tu piętrami roślinnymi

Slide 11

Turystyka Obszar Babiogórskiego Parku Narodowego jest udostępniany do celów turystycznych, przy czym sposób i zakres użytkowania turystycznego winien nie szkodzić przyrodzie. Najbardziej atrakcyjnym miejscem w całym masywie Babiej Góry jest bez wątpienia jej najwyższy szczyt Diablak, a to z racji niepowtarzalnych widoków, jakie zeń się roztaczają. Dla miłośników przyrody pasjonująca jest także sama wędrówka przez babiogórskie lasy, polany, zarośla kosodrzewiny czy murawy alpejskie. Babia Góra przyciąga rzesze turystów, których liczba przekracza w ostatnich latach 100 000 rocznie. Jest to także wywołane większą dostępnością masywu w porównaniu z odpowiadającymi jej wysokością szczytami tatrzańskimi - w ciągu jednego dnia turysta jest w stanie wyjść na wysokość 1725 m n.p.m. i zejść do miejsca swojego zakwaterowania. Dobrze rozwinięta sieć szlaków turystycznych, utrzymywana na właściwym poziomie infrastruktura turystyczna, obecność Schroniska na Markowych Szczawinach oraz posterunku GOPR sprzyjają zwiększeniu atrakcyjności tego najwyższego w beskidzkich szczytów oraz podniesieniu bezpieczeństwa tych wszystkich, którzy chcą go poznać.

Slide 12

Dziękujemy za uwagę ! ;)