Wojciech Korfanty

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Wojciech Korfanty Źródło ilustracji: Julian Humieński: Urzekło go piękno : Paweł Steller 1895 1974. Katowice: KŚJ, 1984. tablica 32. (Drzeworyt, 1947).

Slide 2

Wojciech Korfanty urodził się 20 kwietnia 1873 roku w Sadzawce, na terenie dzisiejszych Siemianowic Śląskich. Źródło ilustracji: Elżbieta Kazibut: Wielki Polak z familoka. Trybuna Śląska. Dzień z 7 kwietnia 2000. s. 23.

Slide 3

Stanisław Berezowski: Turystyczno krajoznawczy przewodnik po województwie śląskim. Katowice: Nasza Księgarnia, 1937. s. 184. Źródło ilustracji:

Slide 5

Dom rodzinny Korfantego to typowy familok. Źródło ilustracji: Grażyna Kuźnik: Był solą w oku. Dziennik Zachodni 2005 z 10-11 listopada nr 262 s. 11. Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 6

Kościół pw. Podwyższenia Krzyża św. w którym ochrzczono małego Wojtka Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 7

Pochodził z wielodzietnej rodziny górniczej, w której kultywowano wartości patriotyzmu, języka polskiego, wiary chrześcijańskiej i śląskiego obyczaju. Rodzice: Józef Korfanty i Karolina z domu Klecha Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 8

Czytania nauczyła go matka na lekturze Żywotów Świętych Piotra Skargi i Katolika.

Slide 9

W niemieckim gimnazjum w Katowicach otwarcie manifestował swoją polskość. Nie poddał się presji profesorów, którzy zohydzeniem wszystkiego, co polskie i katolickie, wzbudzali raczej ciekawość do książki polskiej, z której pragnąłem się dowiedzieć, czym jest lżony i poniżany naród, którego językiem w mojej rodzinie mówiłem. Źródło ilustracji: Encyklopedia Powstań Śląskich. Opole: Instytut Śląski, 1982. s. 241.

Slide 10

Organizował samokształceniową pracę oświatową wśród młodzieży. Tworzyła organizacje dla manifestowania i ugruntowywania postaw patriotycznych. Za tę działalność tuż przed maturą został relegowany z gimnazjum. Maturę zdał jako eksternista. Źródło ilustracji: Tadeusz Czekaj: Pierwsze zwycięstwo Wojciecha Korfantego. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1986. ISBN 83-7008-017-0.

Slide 11

Studiował na Politechnice w Charlottenbergu pod Berlinem oraz na Uniwersytecie we Wrocławiu prawo i ekonomię. Źródło ilustracji: Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław: Ossolineum, 1975. Tablica 1. Pod panowaniem pruskim.

Slide 12

Na łamach Górnoślązaka, którego był twórcą i redaktorem naczelnym (1901), i Katolika propagował ideę nierozerwalnej przynależności Górnoślązaków do narodu polskiego, za co w 1902 roku władze niemieckie skazały go na więzienie we Wronkach. Źródło ilustracji: Tadeusz Czekaj: Pierwsze zwycięstwo Wojciecha Korfantego. Katowice: Śląski Instytut Naukowy, 1986. ISBN 83-7008-017-0.

Slide 13

W 1903 roku został wybrany do sejmu pruskiego i Reichstagu jako przedstawiciel ludności polskiej na Śląsku. Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 14

List Wojciecha Korfantego na temat jego działalności w Reichstagu. Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 837030-370-6. s. 345.

Slide 15

Zdjęcie ślubne Wojciecha Korfantego i Elżbiety Szprot - 5 października 1903 roku. Ślub odbył się w Krakowie, w kościele świętego Krzyża. Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 16

W 1912 roku przeniósł się do Berlina, gdzie kierował Wschodnioeuropejską Agencją Telegraficzną a później Polskim Biurem Korespondencyjnym. Źródło ilustracji: Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław: Ossolineum, 1975. Tablica 2. W parlamencie Rzeszy.

Slide 17

Działacz plebiscytowy i przywódca II i III Powstania Śląskiego. Źródło ilustracji: Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław: Ossolineum, 1975. Tablica 4. Polski komisarz plebiscytowy przy pracy.

Slide 18

W 1920 jako komisarz kierował akcją plebiscytową. Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 19

Musimy zrzucić z siebie wszelkie ślady jarzma prusko-niemieckiego. Zwycięstwo osiągniemy za wszelką cenę i nie ma takiego mocarza na świecie, który by nas mógł okuć ponownie w kajdany germańskie. (Manifest do Ludu Górnośląskiego z 3 maja 1921 roku)

Slide 20

Źródło ilustracji: Ślązacy chwycili za broń. Dodatek specjalny w 85. rocznicę wybuchu III powstania śląskiego. Dziennik Zachodni 2-3 maja 2006. s. XV. Korfanty robi porządki. Już plebiscyt tu nadchodzi German z Śląska już odchodzi Nic ci Frycu nie pomoga Mosz ku Niemcom prosta droga Tukej Polska jest od Piasta A Śląsk polski jest i basta! (z pieśni powstańczej)

Slide 21

Powstańcy, naprzód! Hej, w szeregi! Na ramię broń, do boku stal Wolnymi dzisiaj chcemy żyć, I dziećmi Polski chcemy być. Emmanuel Imiela: Powstanie Śląskie roku 1919 (Hymn Powstańców)

Slide 22

Uzbrojmy dusze w twardość skały A mięśnie swe w żelaza hart. Nie będzie nigdy zniewieściały Miłości swej Ojczysty wart. Źródło ilustracji: Encyklopedia Powstań Śląskich. Opole: Instytut Śląski, 1982. s. 242. Samochód pancerny Korfanty. Emmanuel Imiela: Powstanie Śląskie roku 1919 (Hymn Powstańców)

Slide 23

Od tej chwili jesteście żołnierzami, postępujcie tak, jak honor żołnierski nakazuje. Zakazuje wszelkich gwałtów, grabieży, znęcania się nad ludźmi bez względu na ich język, wiarę lub pochodzenie. Zachowanie się powstańców powinno być wzorowe, mienia, życia i zdrowia bezbronnych ludzi naruszać nikomu nie wolno. (Manifest do Ludu Górnośląskiego z 3 maja 1921 roku)

Slide 24

Ten dwudziesty pierwszy roczek cały krwią zalany, który chłopak najładniejszy do wojska zabrany. A gdy legniesz, kochaneczku, w ziemi pod Opolem, polski orzeł roztopierzy skrzydła nad twym grobem. (z pieśni powstańczej)

Slide 25

Jestem krwią z krwi, kością z kości Waszej, synem biednego ludu górnośląskiego, który od 20 lat cieszy się Waszym zaufaniem, który przez 20 lat walczy razem z Wami za prawa i wolność Górnego Śląska. (Manifest do Ludu Górnośląskiego z 3 maja 1921 roku) Źródło ilustracji: Ślązacy chwycili za broń. Dodatek specjalny w 85. rocznicę wybuchu III powstania śląskiego. Dziennik Zachodni 2-3 maja 2006. s. XV.

Slide 26

W 1922 został wybrany do Sejmu RP oraz Sejmu Śląskiego. Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 27

Był wicepremierem w rządzie Wincentego Witosa. Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 28

Willa przy ulicy Powstańców w Katowicach, gdzie od 1923 roku do śmierci mieszkał Wojciech Korfanty. Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 29

W 1924 roku założył wydawnictwo i dziennik Polonia, jedyne pismo chadeckie na Górnym Śląsku, mające służyć prawdzie, prawu i sprawiedliwości, interesom Kościoła i Śląska Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 30

dla wyjaśniania zjawisk społecznych i politycznych celem harmonijnej współpracy wszystkich obywateli dla dobra ogółu, dla wzmocnienia naszego bytu państwowego i rozwoju myśli chrześcijańskiej w życiu publicznym. Wojciech Korfanty w kopalni w Chorzowie w 1919 roku Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 31

Ogłosił setki artykułów, w których wyjaśniał i komentował nauczanie społeczne Kościoła. Źródło ilustracji: Wojciech Korfanty: Naród Państwo Kościół : Wybór publicystyki katolicko społecznej. Katowice: KŚJ, 1992. ISBN 83-7030-056-1.

Slide 32

Zwalczany przez obóz Piłsudskiego. Więzień twierdzy brzeskiej, skazany w 1930 roku za warcholską i zbrodniczą działalność antypolską. Wojciech Korfanty: Naród Państwo Kościół : Wybór publicystyki katolicko społecznej. Katowice: KŚJ, 1992. ISBN 83-7030-056-1.

Slide 33

Jego poglądy rozmijały się z ideologią państwową obozu sanacyjnego. Zagrożony aresztowaniem udał się do Czechosłowacji, następnie do Paryża. Źródło ilustracji: Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław: Ossolineum, 1975. Tablica 3. U progu niepodległości.

Slide 34

Wobec zbliżającego się dla Polski zagrożenia, wrócił do kraju, natychmiast został aresztowany. Źródło ilustracji: Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław: Ossolineum, 1975. Tablica 6. Przed Brześciem.

Slide 35

Zwolniony w wyniku masowych demonstracji społeczeństwa, nie tylko śląskiego. Źródło ilustracji: Władysław Zieliński: Wojciech Korfanty 1873- 1939 : Sylwetka polskiego komisarza plebiscytowego i dyktatora III powstania śląskiego. Katowice: Katowickie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne,

Slide 36

Trzy miesięczny pobyt w więzieniu mokotowskim pogorszył stan jego zdrowia. Źródło ilustracji: Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław: Ossolineum, 1975. Tablica 7. Po Brześciu.

Slide 37

Zmarł w warszawskiej lecznicy 17 sierpnia 1939 roku. Źródło ilustracji: Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław: Ossolineum, 1975. s. 3.

Slide 38

Jego pogrzeb był ostatnią manifestacją narodową na Górnym Śląsku przed wybuchem wojny. Źródło ilustracji: Marian Orzechowski: Wojciech Korfanty : Biografia polityczna. Wrocław: Ossolineum, 1975. Tablica 8. Ostatnia droga.

Slide 39

Został pochowany w Katowicach na cmentarzu przy ulicy Francuskiej w sąsiedztwie grobu pierwszego wojewody śląskiego Józefa Rymera. Źródło ilustracji: Edward Balawajder: Wojciech Korfanty : Myśl katolicko społeczna i działalność. Katowice: KŚJ, 2001. ISBN 83-7030-370-6. s. 345.

Slide 40

Jego duchowym testamentem była prośba do ludu śląskiego aby pozostał wierny zasadom chrześcijańskim i swemu przywiązaniu do Polski, by nie ustawał w pracy i poświęceniu, aby z Polski uczynić taką Polskę, jaka jest godna naszych marzeń, Polskę wielką, mocarstwową, Polskę katolicką, praworządną, zawsze sprawiedliwą. Stanisław Ignacy Witkiewicz: Wojciech Korfanty, 1931, pastel. Śląsk 1996 nr 6 s. 2.

Slide 41

21 czerwca 1997 odznaczony pośmiertnie Orderem Orła Białego

Slide 42

Bibliografia: Musiolik Longin: Śląscy patroni rybnickich ulic. Rybnik, PTTK, 1994. s. 20. Korfanty Wojciech: Manifest do Ludu Górnośląskiego z 3 V 1921 r. W: Powstania Śląskie i Plebiscyt w dokumentach i pamiętnikach. Oprac. Franciszek Hawranek. Opole: Instytut Śląski, 1980. s. 142- 143. Bogusławski Edward, Dygacz Adolf : Do bytomskich strzelców : Zbiór śląskich pieśni powstańczych (). Katowice: ZNP, 1972. Imiela Emmanuel : Powstanie Śląskie roku 1919. W: Jacek Kajtoch: Bez tej miłości nie można żyć : Antologia. Warszawa: KAW, 1984. ISBN 83-0300017-9. s. 122 Balawajer Edward: Korfanty Wojciech. W: Encyklopedia Białych Plam Tom X. Radom: Polwen, 2003. ISBN 83-8882240-3. s. 121- 124. Prezentację dedykuję Barbarze Michniak - Gabriela Bonk Rybnik 2007