Wody śródlądowe

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Co to są wody śródlądowe? Wody śródlądowe występujące na powierzchni ziemi Są głównie wodami słodkimi.

Slide 2

Czynniki występowania wód śródlądowych Występowanie wód śródlądowych, ich rodzaj i rozmieszczenie uzależnione jest przede wszystkim od: - klimatu, - ukształtowania terenu, - budowy geologicznej.

Slide 3

Rodzaje wód śródlądowych Występują one głównie w postaci rzek, jezior, lodowców i wód podziemnych. Ponadto wody śródlądowe spotkać można też bagnach, mokradłach innych terenach podmokłych, w wieloletniej zmarzlinie.

Slide 4

Wody podziemne Znajdują się w szczelinach skał budujących skorupę ziemską. Gromadzą się one w wyniku wsiąkania w glebę wody pochodzącej z opadów atmosferycznych oraz topnienia śniegu i lodu

Slide 5

Rodzaje wód podziemnych Ze względu na głębokość zalegania, wody podziemne dzielone są na: - głębinowe zalegają bardzo głęboko, są silnie zmineralizowane i nie biorą aktywnego udziału w krążeniu wody; - wgłębne zalegają w warstwie wodonośnej przykrytej warstwą nieprzepuszczalną, zasilają je wody opadowe; szczególnym rodzajem wód wgłębnych są wody artezyjskie, które ze względu na specyficzne ułożenie warstw skalnych znajdują się pod ciśnieniem hydrostatycznym; gruntowe tworzą pod powierzchnią ziemi pierwszą trwałą warstwę wodonośną, zasilane są wodami opadowymi, rzadziej powierzchniowymi, nie podlegają bezpośrednim wpływom atmosferycznym; - przypowierzchniowe (zaskórne) występują blisko powierzchni ziemi i są silnie zanieczyszczone, ich temperatura zmienia się w zależności od pogody.

Slide 6

Źródło- strumień-rzeka-dorzeczemorze Wody podziemne często wypływają ze źródeł płyną strumieniami , a następnie łączą się w rzeki, następnie rzeki do jeziora lub morza. Obszar z którego woda spływa do jednej rzeki nazywamy jej dorzeczem.

Slide 7

Gejzer Gorące źródło wyrzucające gwałtownie, w regularnych odstępach czasu wodę i parę wodną. Najsłynniejsze gejzery występują na wyspie Islandii.

Slide 8

Ujścia rzeki- deltowe Delty- Powstają w wyniku nagromadzenia się przy ujściu rzeki przyniesionych przez nią osadów. Gromadzą one się wtedy, kiedy , w zbiorniku wodnym do któro wpada rzeka nie występują silne ruchy wody, duże fale oraz przypływy i odpływy. Np.. Wisła w Polsce ujście Nilu

Slide 9

Ujście rzeki-lejkowate Lejkowate- powstaje przy głębokich zbiornikach, w których występują znaczne pływy, uprzątające przynoszony przez rzekę materiał skalny; w takich przypadkach rzeka uchodzi do morza jednym korytem, np. La Plata, Kongo, Loara.

Slide 10

Rzeki RZEKI to wody płynące po powierzchni Ziemi (czasem pod jej powierzchnią tzw. rzeki podziemne), w obniżeniach terenu zwanych korytami, pod wpływem siły grawitacji. Istnienie każdej rzeki uzależnione jest od ciągłości i wielkości zasilania. Według tego kryterium wyróżnia się: - rzeki stałe płynące przez cały rok, w których zasilanie przewyższa odpływ wody oraz straty w wyniku parowania i wsiąkania, - rzeki okresowe (sezonowe) płynące regularnie w porze deszczowej, wysychające w porze suchej; - rzeki epizodyczne (chwilowe) płynące nieregularnie, tylko w czasie ulewnych, krótkotrwałych dreszczów na pustyni. Zasilanie rzeki może odbywać się przez wody pochodzące: - ze spływu powierzchniowego po opadach atmosferycznych, - z topnienia pokrywy śnieżnej, - z topnienia lodowców, - z dopływu wód podziemnych. Od wielkości zasilania zależy przepływ rzeki, czyli objętość wody, jaka przepływa przez dany profil koryta w jednostce czasu (wyrażany w m3s). Przy niskich i średnich stanach rzeka wypełnia tylko swoje koryto; w czasie wezbrań poziom wody podnosi się i rzeka zalewa terasy zalewowe płynąc tzw. łożyskiem. Całość tej długiej, wklęsłej formy terenu powstałej w skutek erozyjnej i akumulacyjnej działalności rzeki nazywa się doliną rzeczną . Roczny rytm zmian stanów rzeki w dolinie związany z zasilaniem, przepływem oraz zlodzeniem nazywa się ustrojem rzeki (reżimem rzeki).

Slide 11

RZEKI Wyróżnia się rzeki główne, które uchodzą do zbiorników wody stojącej (oceanu, morza, jeziora) lub kończą swój bieg w piaskach pustyni wsiąkając w podłoże oraz dopływy (prawe i lewe), uchodzące do innych rzek. Rzeka główna wraz z dopływami tworzy system rzeczny. Natomiast obszar, z którego wszystkie wody spływają do rzeki głównej i jej dopływów nazywa się dorzeczem. Dorzecza wszystkich rzek uchodzących do jednego morza lub oceanu tworzą zlewisko tego morza lub oceanu

Slide 12

Wodospady W korytach niektórych rzek tworzą się wodospady. Największy wodospad na Ziemi nazywa się Salto Angel, w Ameryce Południowej o wysokości 979m.

Slide 13

Najdłuższe rzeki na świecie to: Nil Missisipi i AMAZONKA-płynie w Ameryce Południowej, ma największe na świecie dorzecze. Jej źródło położone jest w Andach. Rzeka ta płynie bardzo szeroką doliną, a w miejscu ujścia do Oceanu Atlantyckiego tworzy rozległą deltę. W Amazonce żyją liczne gatunki ryb: węgorze elektryczne , piranie. Rośnie tutaj największa wodna roślina na swiecie-wiktoria amazońska

Slide 14

Znaczenie rzek Rzeki były dawniej bardzo ważnymi szlakami handlowymi. Do najważniejszych rzek należą: W Europie-Ren i Loara W Ameryce Północnej-Rzeka Świętego Wawrzyńca

Slide 15

Jeziora- występują we wszystkich strefach klimatycznych JEZIORA to śródlądowe zagłębienia wypełnione w naturalny sposób wodą. Jeziora powstają, gdy w podłożu zagłębienia znajdują się utwory nieprzepuszczalne lub słabo przepuszczalne oraz gdy zasilanie wodą jest większe niż jej odpływ, parowanie i wsiąkanie.

Slide 16

Typy jezior Jeziora mogą być zasilane przez: - wody opadowe, - wody podziemne, - rzeki. W zależności od kryterium wyróżnia się różne typy jezior. - ze względu na okres wypełnienia wodą wyróżniamy: jeziora stałe, w których zasilanie przez cały rok przewyższa straty wody na parowanie i wsiąkanie, jeziora okresowe , które wysychają w porze suchej; - ze względu na rodzaj wody wyróżniamy: jeziora słodkowodne, jeziora słone;

Slide 17

ze względu na dopływ i odpływ wód rzecznych wyróżniamy: jeziora przepływowe (zasilane przez rzekę i jednocześnie oddające nadmiar wody innej rzece),

Slide 18

jeziora odpływowe (oddają nadmiar wody rzece),

Slide 19

jeziora dopływowe,

Slide 20

jeziora bezodpływowe;

Slide 21

Pochodzenie jezior Większość z tych jezior powstała na terenach , gdzie przed milionami lat były lodowce Przykładami jezior polodowcowych są: Wielkie Jeziora Niewolnicze i Wielkie Jeziora Niedźwiedzie w Ameryce Północnej

Slide 22

Największe jezioro świata Morze Kaspijskiena granicy Europy i Azji. Ma ono tak ogromną powierzchnię ,że nazwano je morzem. Uchodzi do niego Wołga, najdłuższa rzeka Europy, w której występują ryby jesiotry i bieługi.

Slide 23

Najgłębsze jezioro świata Morze Martweznajduje się w depresji-405 m.p.p.m

Slide 24

Lodowce LODOWCE to naturalne masy lodu, pozostające w stałym powolnym ruchu, które powstały na lądzie w wyniku nagromadzenia i przeobrażenia śniegu. Wszystkie lodowce powstają ponad granicą wiecznego śniegu, czyli na wysokości, powyżej której przeważa akumulacja (gromadzenie) śniegu i lodu nad ich topnieniem w ciągu roku. Wysokość granicy wiecznego śniegu na lądach jest uwarunkowana zróżnicowanym dopływem energii słonecznej do powierzchni Ziemi oraz wielkością opadów. Najniżej granica wiecznego śniegu przebiega w obszarach okołobiegunowych (0 m n.p.m.), tam też powstają lądolody. W miarę przesuwania się ku niższym szerokościom geograficznym jej wysokość wzrasta do około 6000 m n.p.m. w obszarach zwrotnikowych i 5000 m n.p.m. nad Równikiem.

Slide 25

Rodzaje lodowców Na Ziemi wyróżnia się następujące typy lodowców: - lądolody i czasze lodowe pokrywają wielkie obszary Antarktydy, Grenlandii i Islandii;

Slide 26

Rodzaje lodowców lodowce górskie i dolinne tworzą się w górach powyżej granicy wiecznego śniegu;

Slide 27

Rodzaje lodowców lodowce przedgórskie powstają przez połączenie się kilku lodowców górskich w wielkie pole lodowe, np. Malaspina na Alasce.

Slide 28

Rodzaje lodowców lodowce szelfowe charakterystyczne dla strefy brzegowej lądolodów, ich podstawa znajduje się poniżej poziomu morza i unosi w wodach oceanu lub leży na dnie szelfu, np. Lodowiec Szelfowy Rossa na Antarktydzie.

Slide 29

W encyklopedii lub Internecie sprawdź i zaznacz na mapie świata najdłuższe rzeki poszczególnych kontynentów..