W krainie Gilgamesza. Osiagnięcia Starożytnej Mezopotamii

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

W krainie Gilgamesza. Osiągnięcia cywilizacyjne Mezopotamii.

Slide 2

Warunki naturalne Mezopotamia (gr. Μεσοποταμία Mesopotamia Międzyrzecze) kraina położona między dwoma wielkimi rzekami Tygrysem i Eufratem. Obszar Międzyrzecza nazywano także żyznym półksiężycem, ponieważ urodzajne gleby zachęcały wielu ludów do osiedlania się na tych ziemiach Mezopotamia była krainą nizinną bez znaczniejszych naturalnych zasłon, od zachodu otacza ją step a od północy i wschodu pasma górskie. Brak naturalnych barier umożliwiał koczownikom i najeźdźcom łatwy dostęp do terytorium rolników. Jednocześnie ten żyzny kraj pozbawiony był bogactw naturalnych jak rudy metali czy kamienie szlachetne, ludność Międzyrzecza zmuszona była na handel z ludami ościennymi.

Slide 5

Pierwsze państwa starożytne Pierwsza cywilizacja powstała w południowej części Mezopotami przez lud zwany Sumerami około 3500 r. p.n.e. Znajdowały się tam wyjątkowo żyzne gleby, które jednak wymagały zbudowania systemu irygacji (nawadniania) by móc wydawać plony, Korzystne warunki klimatyczne, geograficzne i glebowe wpłynęły na powstanie tam pierwszej cywilizacji ludzkiej. Sumerowie z czasem stworzyli system miast państw. Najważniejszymi z nich były:Ur, Lagasz, Isin, Nippur, Uruk, Eridu, jednak nigdy, na stałe, nie stworzyli większej organizacji państwowej. Gospodarka opierała się przede wszystkim na rolnictwie i hodowli, a wynalezienie koła i koła garncarskiego usprawniło transport i handel.

Slide 6

Główne miasta Mezopotamii

Slide 7

Sargon Wielki i Hammurabi Ok. poł. III tys. p.n.e. na tereny południowej Mezopotamii wkroczyły liczne ludy, które zdobyły przewagę nad Sumerami. W XXIV w. powstało m.in. Duże państwo semickie Akad, które pod wodzą Sargona Wielkiego odnosiło największe sukcesy. Państwo to jednak przetrwało ok. 100 lat, ponieważ w XXIII w uległo ono najazdom Gutów a następnie Amorytów. Na początku XVIII w. władca Amorytów Hammurabi (1792- 1750 p.n.e.) dokonał zjednoczenia małych państewek Mezopotamii. Stolicą stał się Babilon , który za czasów Hammurabiego wyrósł na gospodarcze i kulturalne centrum Mezopotamii i pozostał nim nawet po podboju przez Asyryjczyków i Persów. Państwo Hammurabiego rozpadło się po kilku pokoleniach.

Slide 8

Kodeks Hammurabiego Aby przyspieszyć zjednoczenie dokonano kodyfikacji prawa, zbierając regulacje prawne istniejące jeszcze od czasów sumeryjskich. Powstał w ten sposób Kodeks Hammurabiego. Zachował się on w całości na 41 kolumnach. Głównym zadaniem było uregulowanie ustroju i prawa w państwie babilońskim.

Slide 9

Kodeks Hammurabiego, zredagowany w XVIII w. p.n.e, to czwarty[1] z najstarszych kodeksów świata a zarazem najstarszy ze znanych prawie w całości. Został spisany za panowania króla Hammurabiego, szóstego przedstawiciela I dynastii babilońskiej. Intencją Hammurabiego jako prawodawcy, było spisanie wszystkich panujących zwyczajów i praw oraz ustanowienie jednolitych norm ułatwiających rozwój społeczno-gospodarczy Mezopotamii oraz zacierających różnice pomiędzy południem a północą rozległego kraju W tym celu kazał wyryć obowiązujące w jego państwie prawa na wysokiej ponad dwa metry steli z czarnego diorytu. Tekst spisano pismem klinowym. Po przeciwnej stronie wyrzeźbiono postać króla, stojącego przed jednym z głównych bogów całej Mezopotamii Mardukiem i przyjmującego z jego rąk insygnia władzy

Slide 10

ASYRIA Po okresie świetności Babilonia została podbita przez Asyrię i odrodziła się dopiero w VII w. p.n.e. za panowania Nabuchodonozora. Pierwsze imperium, które okazało się w miarę trwałe stworzyli Asyryjczycy. Lud ten pochodzący z północy Mezopotamii dysponował dużą (do 20 000 ludzi) i innowacyjną, jak na tamte czasy, armią (Asyryjczycy dysponowali rydwanami bojowymi, kawalerią, taranami i wieżami oblężniczymi). Na terenach podbitych Asyria wprowadzała własną administrację. By utrzymać podbite ludy w posłuchu władcy asyryjscy stosowali krwawe represje i deportacje całych grup etnicznych. Były to zabiegi propagandowe mające zniechęcić do stawiania oporu. Dzięki podbojom i terrorowi Asyryjczycy stworzyli imperium (istniejące od IX do VII), które składało się z ziem Mezopotamii, Fenicji, Izraela oraz przejściowo Egiptu.

Slide 12

Assurbanipal jeden z najpotężniejszych władców Asyrii

Slide 13

Wierzenia ludów Mezopotamii Ludy starożytnej Mezopotamii wierzyły, ze światem rządzi wielu bogów (politeizm - wielobóstwo), a ludzie są stworzeni, aby im służyć. Sumerowie, obawiając się gniewu bogów, za swój najważniejszy obowiązek uważali modlitwę. Jeśli z jakichś powodów, Sumerowie nie mogli wznosić modłów, w ich imieniu robiły to specjalne posążki. Ich ogromne, szeroko otwarte oczy były znakiem uwielbienia, a dłonie splatały się w niekończącej się modlitwie. W religii mezopotamskiej występowała antropomorfizacja czyli wyobrażano sobie bóstwa jako postacie ludzkie. Oprócz naczelnych bogów, każde miasto miało także własnego patrona. Sprawowaniem kultu zajmowali się kapłani, a najwyższym z nich był król. Szczególną cześć oddawano bogom w święta, podczas których obowiązywał zakaz pracy, aby wszyscy mieszkańcy mogli brać udział w uroczystościach kultu.

Slide 14

BÓSTWO ROLA Anu stworzenie świata Szamasz twórca świata Anat wojna, niszczenie Baal tworzenie Marduk stworzenie świata Isztar żona Marduka, bogini  wojny, zemsty i miłości Ea władca świata  podziemnego Sin bóg księżyca An bóg nieba Enlil bóg powietrza Enki bóg wody Ninthi bogini stworzenia  kobiety, pani żebra

Slide 15

Upadek Mezopotamii Po śmierci Hammurabiego państwo rozpadło się. W początkach pierwszego tysiąclecia przed naszą erą Mezopotamia została podbita przez Asyrię. Jej władcy panowali nad tym obszarem przez 200 lat. Ich okrutne rządy doprowadziły jednak do buntu. Asyryjczyków pokonał władca Babilonu, a samo miasto odzyskało dawną świetność. Natomiast w połowie VI w. przed naszą erą powstało największe imperium Starożytnego Wschodu - monarchia perska. Przetrwała także ok.200 lat, aż została podbita przez Aleksandra Wielkiego w 330 roku przed naszą erą. Tak nastał kres państw na terenach Mezopotamii.

Slide 16

- - Osiągnięcia ludów Mezopotamii Powstanie pisma (pismo klinowe) było to pismo złożone z piktogramów (obrazków), które w przeciągu wieków przeobraziło się w pismo ideograficzne czyli pojęciowe. Po raz pierwszy pismo to odczytali Niemiec Georg Grotefend i Anglik Henry Rawlison Epos o Gilgameszu jedno z pierwszych dzieł literackich Sporządzenie systemu miar i wag (łokieć i talent (ok. 30 kg) Zastosowanie systemu dziesiętnego i sześćdziesiątego; Opracowanie podstaw matematyki, geometrii i astronomii Stosowanie równań kwadratowych Stworzenie kalendarza opartego na cyklu lunarnym (rok liczył 354 dni i był podzielony na 12 miesięcy) Wynalezienie zegara słonecznego (podział doby na 24 godziny, godziny na 60 minut i minuty na 60 sekund); Wynalezienie brązu będącego połączeniem cyny i miedzi Wykorzystanie koła i koła garncarskiego

Slide 17

nu ninda an ezateni, vadar ma ekuteni chleb będziecie jedli, wodę bedzieci pili