Slide 1
RODZAJE MUTACJI I ICH WPŁYW NA GENOTYP
Slide 2
Cel lekcji : 1.poznanie podstawowych rodzajów mutacji zachodzących w organizmach 2.wskazanie skutków działania
Slide 3
Ze względu na sposób przekazania mutacje dzielimy na: somatyczne- dotyczą komórek ciała, nie są dziedziczone; generatywne- dotyczą gamet ( komórek rozrodczych), są dziedziczone: Genowe ( punktowe) Chromosomowe Genomowe (liczbowe)
Slide 4
Mutacja genowa (punktowa) zmiana pojedynczego nukleotydu lub pary nukleotydów w DNA lub RNA.
Slide 5
TYPY MUTACJI GENOWYCH tranzycja zmiana zasad azotowych (puryn lub pirymidyn): - adeniny na guaninę A -cytozyny na tyminę C G T(U) transwersja zasada purynowa ulega zamianie na pirymidynową lub odwrotnie A C lub G T(U) delecja wypadnięcie jednego lub kilku nukleotydów insercja wstawienie dodatkowego nukleotydunukleotydów inwersja odwrócenie kolejności nukleotydów duplikacja podwojenie kolejności nukleotydów
Slide 6
MUTACJE GENOWE Sekwencja pierwotna RNA Tranzycja: Transwersja: Inwersja: Insercja: Delecja: Duplikacja: AGUCGUCGG AAUCGUCGG AUUCGUCGG AGUU GC CGG A G U C AA C G U C G G AG GUCGG UC AGUAGUCGUCGG
Slide 7
MUTACJA CHROMOSOMOWA inaczej aberracja chromosomowa to zmiana liczby lub struktury chromosomów powstała na skutek pęknięcia, usunięcia lub przyłączenia fragmentu chromosomu. Mutacje takie mogą zachodzić spontanicznie lub pod wpływem czynników mutagenicznych (np. promieniowanie jonizujące, promieniowanie ultrafioletowe, wysoka temperatura).
Slide 8
MUTACJE CHROMOSOMOWE Chromosomy normalne: A B C D E F G H Chromosomy zmutowane: A B C Delecja F G H Inwersja Duplikacja Translokacja A C B D E A B C D E A B C G H F G H F G F G H F D E
Slide 9
MUTACJE GENOMOWE (LICZBOWE) Są to zmiany liczby chromosomów zachodzące bez zmiany struktury chromosomów. Mogą one prowadzić do występowania: Chromosomów nadliczbowych ANEUPLOIDALNOŚĆ Zwielokrotnienia całych kompletów chromosomów POLIPLOIDALNOŚĆ Utraty chromosomów
Slide 10
Układ chromosomów człowieka P R A W I D Ł O W Y (2n) Rys.B, C i D są nieprawidłowe- miały miejsce mutacje
Slide 11
TYPY MUTACJI ANEUPLOIDALNYCH Monosomia 2n-1 Trisomia 2n1 Tetrasomia 2n2 np. zespół Downa Mutacje te prowadzą u ludzi do chorób genetycznych lub do śmierci !
Slide 12
TYPY MUTACJI POLIPLOIDALNYCH AUTOPOLIPLOIDY zwielokrotnienie liczby chromosomów w tym samym gatunku W świecie zwierząt prowadzą do śmierci! W świecie roślin są korzystne ( szczególnie w rolnictwie, przyczyniają się do większych plonów) ALLOPOLIPLOIDY zwielokrotnienie liczby chromosomów u mieszańca
Slide 13
Rośliny poliplidalne mogą mieć korzystniejsze cechy od diploidalnych rzepak pszenica tytoń ziemniak kawa bananowiec trzcina cukrowa truskawka szpinak jabłoń winogrona kwiaty ozdobne
Slide 14
PODSUMOWANIE ZDANIA PRAWDA FAŁSZ 1.Mutacje zachodzące w komórkach somatycznych są przekazywane potomstwu. 2. Proces prowadzący do powstania mutacji to mutageneza. 3. Czynnikiem mutagennym jest kwas foliowy. 4. Mutacje letalne są mutacjami nieszkodliwymi dla organizmu. 5. Mutacje dotyczące zmiany struktury chromosomów to mutacje chromosomowe.
Slide 15
ZDANIA PRAWDA FAŁSZ ciąg dalszy 6.Mutacja polegająca na wypadnięciu jednego nukleotydu lub odcinka chromosomu to delecja. 7.Anueploidalność polega na występowaniu chromosomów nadliczbowych. 8. Obecność 4 chromosomów danego typu w kariotypie to trisomia. 9. Zwielokrotnienie liczby kompletów chromosomów u danego gatunku to poliploidalność. 10.Brak określonej pary chromosomów na skutek mutacji nazywamy mutacją somatyczną.
Slide 16
Dziękuję za uwagę
Nie znalazłeść potrzebnej prezentacji multimedialnej? Wypełnij formularz a my zrobimy to za Ciebie i poinformujemy mailowo. Wszystko w mniej niż 24 godziny!