Paprotniki

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

PAPROTNIKI

Slide 2

Paprotniki, podobnie jak mchy, są roślinami zarodnikowymi, czyli nie wytwarzają kwiatów, nasion i owoców. Są to głównie rośliny lądowe, mające dobrze wykształcone tkanki, a w ich budowie zewnętrznej wyróżnia się korzeń, łodygę i liście. Paprotniki dominowały na Ziemi ponad 300 milionów lat temu, w okresie karbońskim, tworząc olbrzymie, rozległe, podmokłe lasy. Z ich ciał powstały pokłady węgla kamiennego, wydobywane przez człowieka i wykorzystywane jako główne źródło energii.

Slide 3

ŚRODOWISKO WYSTĘPOWANIA Paprotniki rosną przede wszystkim w miejscach wilgotnych i zacienionych, na przykład w wilgotnych lasach, wzdłuż potoków oraz na terenach zabagnionych. Niektóre gatunki występują tez na łąkach, nieużytkach i polach uprawnych. Większość paprotników to rośliny ciepłolubne, dlatego najwięcej gatunków rośnie w tropikach.

Slide 4

PAPROTNIKI PAPROCIE SKRZYPY WIDŁAKI

Slide 5

Paprotniki wytwarzają typowe organy: korzenie, łodygi, (najczęściej mają formę podziemnych kłączy, które przytwierdzają rośliny do podłoża i magazynują substancje odżywcze) liście.

Slide 6

BUDOWA PAPROCI KUPKI ZARODNI Fragment liścia widziany od spodu LIŚĆ MŁODY LIŚĆ KŁĄCZE KORZENIE ZARODNIA Z ZARODNIKAMI

Slide 7

BUDOWA PAPROCI LIŚCIE - składają się z mniejszych listków; - na spodniej stronie liścia rozwijają się zarodnie; - liść paproci ustawia się w kierunku światła, sprzyja to procesowi fotosyntezy i ułatwia zbieranie wody z opadów, która spływa po liściach w stronę korzeni.

Slide 8

BUDOWA PAPROCI LIŚCIE Niektóre paprocie, np. pióropusznik strusi, wytwarzają dwa rodzaje liści: - zielone, odpowiedzialne za odżywianie rośliny; - brązowe, na których rozwijają się zarodnie.

Slide 9

CYKL ROZWOJOWY PAPROCI 1 10 5 2 4 6 9 7 3 8 1 ZARODNIA 2 ZARODNIK 3 PRZEDROŚLE 4 RODNIA 5 PLEMNIK 6 PLEMNIA 7 MŁODY SPOROFIT 8 PRZEDROŚLE 9 SPOROFIT 10 KUPKA ZARODNI

Slide 10

CYKL ROZWOJOWY PAPROCI Na spodniej stronie niektórych liści paproci znajdują się skupienia zarodni. Dojrzała zarodnia pęka, uwalniając zarodniki, które unosi wiatr. Jeśli zarodniki znajdą się na odpowiednim podłożu, kiełkują i powstają z nich młode rośliny zwane przedroślami (gametofit).

Slide 11

CYKL ROZWOJOWY PAPROCI cdn. Plemnik przepływa w kropli wody do rodni i zapładnia komórkę jajową. Z zapłodnionej komórki jajowej powstaje sporofit. Natomiast przedrośle ginie.

Slide 12

SPOROFIT PAPROCI Sporofit paproci ma duże rozmiary i złożoną budowę. Ma duże, podzielone blaszki liściowe, za młodu pastorałowato zwinięte. Na liściach jednakowe zarodniki, łodygę podziemną (kłącze), z której wyrastają korzenie. Jest pokoleniem trwałym co oznacza że żyje wiele lat.

Slide 13

GAMETOFIT PAPROCI Gametofit przedrośle, ma postać sercowatej blaszki, niewielki, plechowaty, zielony. Jest pokoleniem, które rozmnaża się płciowo. Przedrośle jest obupłciowe występują na nim (rodnie i plemnie).

Slide 14

PAPROCIE NARZECZNICA SAMCZA ORLICA POSPOLITA

Slide 15

PAPROCIE PAPROTKA ZWYCZAJNA PODRZEŃ ŻEBROWIEC

Slide 16

PAPROCIE SALWINIA PŁYWAJĄCA DŁUGOSZ KRÓLEWSKI

Slide 17

SKRZYPY Skrzypy to niewielkie rośliny o specyficznej budowie. Ich łodygi są przesycone krzemionką. Podczas zgniatania wydaja charakterystyczny dźwięk, od którego wzięły nazwę.

Slide 18

SKRZYPY ŚRODOWISKO WYSTĘPOWANIA Zależnie od gatunku, rosną w różnych, przeważnie wilgotnych i zacienionych środowiskach, np. na wilgotnych glebach piaszczystych (skrzyp polny), podmokłych łąkach (skrzyp błotny i skrzyp bagienny), w lasach (skrzyp leśny), nad brzegami potoków, w runie lasów liściastych. Niektóre mogą żyć w suchszych miejscach, np. nasypy kolejowe (skrzyp polny). W bardzo wielu przypadkach skrzypy są trudnymi do wytępienia chwastami polnymi i łąkowymi.

Slide 19

BUDOWA SKRZYPU PĘD WIONENNY KŁOS ZARODNIONOŚNY KŁĄCZE KORZENIE PĘD LETNI

Slide 20

BUDOWA SKRZYPU Pędy nadziemne skrzypów podzielone są na wyraźne człony. W węzłach miedzy członami rozmieszczone są okółki mniejszych pędów oraz drobnych, łuskowatych liści. Skrzypy wytwarzają dwie postacie pędów nadziemnych: - pędy wiosenne z kłosami zarodnionośnymi koloru brunatnego giną wkrótce po wytworzeniu zarodników; - pędy letnie koloru zielonego. PĘD WIOSENNY PĘD LETNI

Slide 21

PRZEGLĄD SKRZYPÓW SKRZYP POLNY SKRZYP LEŚNY

Slide 22

WIDŁAKI Niewielkie rośliny o płożących się łodygach, pokrytych spiralnie ułożonymi, łuskowatymi listkami. Łodygi tych roślin rozgałęziają się widlasto, stad nazwa tej grupy.

Slide 23

WIDŁAKI Pędy widłaków są zielone przez cały rok. Ich cykl rozwojowy jest bardzo długi. Obecnie wszystkie występujące w Polsce gatunki widłaków są objęte ochroną prawną.

Slide 24

BUDOWA WIDŁAKA KŁOS ZARODNIONOŚNY LIŚCIE KORZENIE

Slide 25

ZNACZENIE PAPROTNIKÓW Kopalne gatunki, formy drzewiaste żyjące w erze paleolitycznej przyczyniły się do powstania ogromnych złóż węgla kamiennego. W klimacie tropikalnym paprotniki reprezentowane są liczniej niż w umiarkowanym i stanowią istotny składnik biocenoz leśnych. Współczesne gatunki krajowe nie odgrywają większej roli w przyrodzie i ekosystemach, choć w niektórych lasach stanowią podstawowy składnik podszytu. Ze względu na rzadkość występowania wiele gatunków objętych jest ochroną prawną. Nieliczne gatunki stosowane w leczeniu ludzi: widłak goździsty, skrzyp polny, nerecznica samcza.