Slide 1
OTYŁOŚĆ Epidemia XXI wieku
Slide 2
Otyłość staje się światową epidemią. Z roku na rok stale wzrasta liczba osób, u których rozpoznaje się nadwagę i leczy jej następstwa. Dwóch na trzech dorosłych Polaków ma nadwagę lub jest otyłych. Najważniejszym niekorzystnym następstwem otyłości okazuje się zwiększenie umieralności, przy czym ryzyko zgonu zwiększa się ze wzrostem wskaźnika masy ciała
Slide 3
EPIDEMIOLOGIA OTYŁOŚĆ JEST STALE ROSNĄCYM PROBLEMEM ZDROWOTNYM WSPÓŁCZESNEJ CYWILIZACJI, DOTYCZĄCYM GŁÓWNIE KRAJÓW ROZWINIĘTYCH I ZAMOŻNYCH W STANACH ZJEDNOCZONYCH 64,5 OSÓB CIERPI NA NADWAGĘ, 30,5 TEJ GRUPY MA OTYŁOŚĆ, A U 4,7 STWIERDZONO OTYŁOŚĆ OLBRZYMIĄ W POLSCE NIE ODNOTOWUJE SIĘ ISTOTNEJ TENDENCJI WZROSTOWEJ, ALE U 72 MĘŻCZYZN I 60 KOBIET STWIERDZONO NADMIERNĄ MASĘ CIAŁA, Z CZEGO U 28 OSÓB MOŻNA MÓWIĆ O OTYŁOŚCI PROGNOZY WHO PRZEWIDUJĄ W CIĄGU NAJBLIŻSZYCH 10 LAT STAŁY WZROST MASY CIAŁA PRZECIĘTNEGO MIESZKAŃCA ZIEMII
Slide 4
ETIOPATOGENEZA Podstawowym czynnikiem determinującym rozwój otyłości prostej jest zaburzony bilans energetyczny zbyt małe wydatkowanie energii oraz spożywanie nadmiernych, w stosunku do potrzeb ilości pożywienia Na rozwój masy ciała wpływają: Ilość spożywanych pokarmów Sposób żywienia Skład diety PODAŻ ENERGII WYDATEK ENERGII
Slide 5
Istnieje wiele dodatkowych czynników modyfikujących kształtowanie masy ciała, m.in. wpływy genetyczne. Oddziałują one na utrzymanie należnej masy ciała bezpośrednio oraz poprzez wpływ na wydatkowanie energii spoczynkowej, spontaniczną aktywność fizyczną, odczuwanie sytości i głodu, preferencje pokarmowe, a ponadto na kształtowanie określonych reakcji na
Slide 6
Istotną rolę odgrywają: zaburzenia kontroli odżywiania przez ośrodki zlokalizowane w podwzgórzu i realizowane przy wykorzystaniu specyficznych neuroprzekaźników i wegetatywnego układu nerwowego zaburzenia endokrynologiczne CZYNNIKI GENETYCZNE Zasadniczą rolę w patogenezie otyłości, poza CZYNNIKI czynnikami chorobowymi, PSYCHOSPO ŁECZNE odgrywa koincydencja czynników genetycznych, CZYNNIKI SOCJOEKON OMICZNE
Slide 7
OTYŁO ŚĆ PROSTA WTÓRN A POWSTAJE NA SKUTEK DYSPROPORCJI POMIĘDZY WYDATKOWANIEM A DOSTARCZANIEM ENERGII JEST NASTĘPSTWEM CHORÓB, KTÓRE POWODÓJĄ ZABUŻENIE RÓWNOWAGI WYDATKOWANIA I DOSTARCZANIA ENERGII OTYŁOŚĆ stan patologicznego zwiększenia w organizmie ilości tkanki tłuszczowej.
Slide 8
DIAGNOSTYKA OTYŁOŚCI Najbardziej rozpowszechnioną metodą rozpoznawania otyłości i nadwagi u dorosłych jest obliczenie tzw. wskaźnika masy ciała (Body Mass Index BMI) waga( kg) BMI wzrost 2 ( m 2 ) KLASYFIKACJA BMI RYZYKO CHORÓB DODATKOWYC H zakres normy 18,524,9 przeciętne nadwaga 25-29,9 podwyższone (przedotyłość ) otyło ść klasa I 30-34,9 umiarkowane klasa II 35-39,9 poważne klasa III 40 bardzo poważne
Slide 9
OBWÓD PASA DEFINICJA OTYŁOŚCI BRZUSZNEJ: Otyłość można podzielić na: KOBIET Y MĘŻCZY ŹNI Gynoidalną (pośladkowo-udową) - nadmiar tk. tłuszczowej gromadzi się głównie w okolicy pośladkowo udowej Wisceralną (brzuszną) - odkładanie tłuszczu w obrębie brzucha (tab.) WH O WHR0, 85 WHR1 ATP III 200 1 Obwód pasa8 8 cm Obwód pasa10 2 cm Tk. tłuszczowa wisceralna charakteryzuje się wysoką aktywnością metaboliczną, a w jej modyfikacji istotną rolę odgrywają hormony: steroidy, katecholaminy, insulina, czynnik martwicy nowotworów, leptyna. Do oceny tkanki tłuszczowej wisceralnej wystarcza pomiar antropometryczny, jakim jest IDF 200 5 Obwód pasa8 0 cm Obwód pasa94 cm
Slide 11
POWIKŁANIA OTYŁOŚCI CUKRZYC A TYPU 2 UPOŚLEDZONA TOLERAN ZABURZE CJA NIA GLUKOZY ODDECHO -WE NADCIŚNI E-NIE TĘTNICZE CHOROBA WIEŃCOW A OTYŁO ŚĆ HIPERLIPI -DEMIA KAMICA ŻÓŁCIOW A ZABURZE NIA NASTROJ U UDAR MÓZGU CHOROBY NOWOTW O-ROWE CHOROBA ZWYROD NIENIEWYDO NIOWA L-NOŚĆ STAWÓW SERCA
Slide 12
OTYŁOŚĆ ZWIĘKSZA RYZYKO ZGONU PROPORCJONALNIE DO WZROSTU WSKAŹNIKA BMI PODZIAŁ OTYŁOŚCI NA GYNOIDALNĄ I WISCERALNĄ MA ZNACZENIE PRZY POWIKŁANIACH OTYŁOŚCI: TYP BRZUSZNY dochodzi do rozwoju polimetabolicznego, który wiedzie do miażdżycy i choroby wieńcowej TYP POŚLADKOWO-UDOWY sprzyja rozwojowi niewydolności żylnej kończyn dolnych i zmianom
Slide 13
CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE ROZWÓJ OTYŁOŚCI JEST UWARUNKOWANY PRZEDEWSZYSTKIM ŚRODOWIŚKOWO KLUCZOWE DLA ROZWOJU OTYŁOŚCI SĄ DWA ZJAWISKA:
Slide 14
CZYNNIKI WEWNĄTRZUSTROJOWE SPRZYJAJĄCE OTYŁOŚCI LUDZIE O ZBLIŻONYCH NAWYKACH ŻYWIENIOWYCH I PODOBNEJ AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ BARDZO CZĘSTO ZNACZNIE RÓŻNIĄ SIĘ PREDYSPOZYCJAMI DO ZWIĘKSZANIA MASY CIAŁA ISTNIEJĄ DODATKWE CZYNNIKI WEWNĄTRZUSTROJOWE, KTÓRE POBUDZAJĄ LUB HAMUJĄ GROMADZENIE ZAPASÓW TŁUSZCZU
Slide 15
ROLA TKANKI TŁUSZCZOWEJ W ROZWOJU OTYŁOŚCI TKANKA TŁUSZCZOWA: JEST MAGAZYNEM, KTÓRY PRZECHOWUJE ENERGIĘ W FORMIE TRIACYLOGLICEROLI I UWALNIA JĄ W POSTACI WOLNYCH KWASÓW TŁUSZCZOWYCH UCZESTNICZY W UTRZYMANIU ENERGETYCZNEJ RÓWNOWAGI USTROJU ORGAN WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO ADIPOCYTOKINY substancje o działaniu dokrewnym, wytwarzane i uwalniane przez komórki tłuszczowe, które za ich pośrednictwem wpływają na metabolizm UMOŻLIWIAJĄ TKANCE TŁUSZCZOWEJ UDZIAŁ W ZWROTNEJ REGULACJI ŁAKNIENIA, WYDATKOWANIA ENERGII I INSULINOOPORNOŚCI NIE WIADOMO CZY NIEPRAWIDŁOWE ADIPOCYTOKINY HORMONY LEPTYNA, REZYSTYNA, ANGIOTENSYNOGEN, ADIPONEKTYNA, ESTROGEN CYTOKINY INTERLEUKINY (PRZEDE WSZYSTKIM IL-6), TNF-α BIAŁKA MACIERZY POZAKOMÓRK OWEJ KOLAGEN, FIBRONEKTYNA, OSTEONEKTYNA, LAMININA, ENTAKTYNA, METALOPROTEINAZY 2 i 9 SKŁADNIKI UKŁADU DOPEŁNIACZA ADYPSYNA, C3 ENZYMY LIPAZA LIPOPROTEINOWA BIAŁAKA OSTREJ FAZY HAPTOGLOBINA, GLIKOPROTEINA KWAŚNA α1 INNE PROSTACYKLINA, INHIBITOR 1 AKTYWATORA PLAZMINOGENU, KWASY TŁUSZCZOWE
Slide 16
DLACZEGO WARTO SIĘ ODCHUDZAĆ I ODCHUDZIĆ UMIARKOWANA UTRATA MASY CIAŁA ISTOTNIE REDUKUJE RYZYKO SERCOWONACZYNIOWE ZWIĄZANE Z OTYŁOŚCIĄ ISTOTNA REDUKCJA MASY CIAŁA MA KORZYSTNY WPŁYW NA WARTOŚCI CIŚNIENIA TĘTNICZEGO ORAZ LIPIDÓW, A UMIARKOWANA UTRATA MASY UMOŻLIWIA ZMINIEJSZENIE LICZBY I DAWEK LEKÓW PRZECIWNADCIŚNIENIOWYCH UTRATA MASY CIAŁA MA WPŁYW NA ZAPOBIEGANIE CUKRZYCY, A W WYPADKU JEJ WYSTĘPOWANIA POZWALA NA ZMNIEJSZANIE LICZBY I DAWEK LEKÓW PRZECIWCUKRZYCOWYCH NASTĘPSTWEM UMIARKOWANEJ REDUKCJI MASY CIAŁA U OSÓB Z CUKRZYCĄ TYPU 2 JEST 25 SPADEK ŚMIERTELNOŚCI OGÓLNEJ
Slide 17
LECZENIE FARMAKOLOGICZNE LECZENIE FARMAKOLOGICZNE NALEŻY ROZWAŻYĆ U CHORYCH Z BMI30 kgm2 LUB BMI27 kgm2, GDY WSPÓŁISTNIEJĄ DODATKOWE CZYNNIKI RYZYKA CHORÓB UKŁADU SERCOWO-NACZYNIOWEGO, TAKIE JAK DYSLIPIDEMIA, NADCIŚNIENIE TĘTNICZE CZY CUKRZYCA DO PRZEWLEKŁEGO LECZENIA DOPUSZCZONE SĄ DWA PREPARATY: SIBUTRAMINA ośrodkowo działający inhibitor zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny; powoduje szybsze uczucie pełności ORLISTAT substancją czynną jest lipostatyna; to silny i nieodwracalny inhibitor lipazy trzustkowej i żołądkowej, hamujący trawienie tłuszczów i upośledzający ich wchłanianie; 30
Slide 19
PODSUMOWANIE ISTNIEJĄ LICZNE DOWODY KLINICZNE, EPIDEMIOLOGICZNE I DOŚWIADCZALNE POTWIERDZAJĄCE ŚCISŁĄ ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY OTYŁOŚCIĄ A CHOROBAMI UKŁADU SERCOWONACZYNIOWEGO WŚRÓD LEKARZY, PACJENTÓW I POLITYKÓW WZRASTA ŚWIADOMOŚĆ WYSOKICH KOSZTÓW SPOLECZNYCH NOWEJ EPIDEMII XXI WIEKU JAKĄ JEST OTYŁOŚĆ OTYŁOŚĆ JEST ZŁOŻONYM PROBLEMEM ZDROWOTNYM, TO KONSEKWENCJA CZYNNIKÓW: GENETYCZNYCH ŚRODOWISKOWYCH
Slide 20
Bibliografia: Otyłość epidemią XXI wieku Maciej Owecki, Przegląd Kardiodiabetologiczny 2009; 4, 1: 3641 Otyłość choroba interdyscyplinarna Małgorzata Buksinska-Lisik, Wojciech Lisik, Teresa Zaleska, Przewodnik Lekarza 2006, 1: 72-77 Otyłość i nadwaga epidemia XXI wieku Danuta Pupek-Musialik, Magdalena Kujawska-Łuczak, Paweł Bogdański, Przewodnik Lekarza 2008; 1: 117-123
Slide 21
KONIEC Prezentację przygotowały: Katarzyna Anna Golicka Kamila Wenskowska kierunek lekarski, rok II WNM, UW-M.
Nie znalazłeść potrzebnej prezentacji multimedialnej? Wypełnij formularz a my zrobimy to za Ciebie i poinformujemy mailowo. Wszystko w mniej niż 24 godziny!