Slide 1
Ostre choroby układu oddechowego Anna Stańczyk-Przyłuska Klinika Pediatrii, Kardiologii Prewencyjnej i Immunologii Wieku Rozwojowego
Slide 2
Czynniki sprzyjające rozwojowi ostrych chorób układu oddechowego u dzieci - niedojrzałość anatomiczno - czynnościowa układu oddechowego - fizjologiczna niedojrzałość układu immunologicznego - kolektywizacja - zanieczyszczenie środowiska zewnątrz-domowego i wewnątrz-domowego - lekceważenie swoich problemów zdrowotnych przez dorosłych opiekunów
Slide 3
Nieżyt nosa Zapalenie gardła i migdałków Zapalenie ucha oraz inne choroby górnych dróg oddechowych Zespół krupu Zapalenie oskrzeli i oskrzelików Wirusowe zapalenie płuc Bakteryjne zapalenie płuc Zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis carinii Choroby oskrzeli - nawracajace i przewlekłe zapalenie oskrzeli - rozstrzenie oskrzeli Choroby płuc - hemosyderoza płuc - proteinoza pęcherzyków płucnych - kamica pęcherzykowa płuc - sarkoidoza - mukowiscydoza - choroby alergiczne - astma i choroby astmopodobne - gruźlica
Slide 4
Objawy kliniczne Kaszel Duszność Ból w klatce piersiowej Wymioty Gorączka Zmiany osłuchowe nad powierzchnią płuc Bóle brzucha Bladość Sinica
Slide 5
Kaszel Gwałtowne wypchnięcie powietrza przez głośnię w celu usunięcia nadmiaru śluzu, ciała obcego Fizjologicznie wspomaga oczyszczanie śluzowo-rzęskowe U zdrowych osób do 10 incydentów na dobę Mechanizm : głęboki wdech, zamknięcie głośni z rozluźnieniem przepony i gwałtownym skurczem mięśni wydechowych; otwarcie głośni i eksplozyjne wypchniecie powietrza Niezbędny wzrost ciśnienia w jamie opłucnej( do 300 mmHg), Punkt zrównania ciśnień na poziomie oskrzeli segmentarnych, jeśli poniżej (oskrzeliki), możliwe zamknięcie światła
Slide 6
Kaszel Kaszel produktywny z obfitym odkrztuszaniem Kaszel produktywny ze skąpym odkrztuszaniem Kaszel nieproduktywny Pora doby Okoliczności wystąpienia kaszlu
Slide 7
Duszność Wdechowa (atrezja nozdrzy tylnych, niedorozwój żuchwy, wiotkość nagłośni i krtani, zwężenie krtani i tchawicy (zapalne, ciało obce, alergiczne, inne) Wydechowa (obturacyjne zapalenie oskrzeli, astma oskrzelowa, ciało obce lub guzy tchawicy lub oskrzeli, przewlekłe zapalenia oskrzeli, wiotkość tchawicy, inne) Wdechowo wydechowa (zapalenia płuc, choroby opłucnej, niedodma, włóknikowe zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli, ciała obce w tchawicy i dużych oskrzelach, ucisk z zewnątrz, schorzenia kardiologiczne, inne)
Slide 8
Najczęstsze czynniki etiologiczne w ostrych chorobach układu oddechowego u dzieci Wirusy Rhinovirus, Coranovirus, Virus influenzae, Virus parainfluenzae, RSvirus (Respiratory Syncytial), Adenovirus, Enterovirus, hMPV (metapneumovirus), SARS Bakterie A Baterie Gram-dodatnie : Streptococcus Diplococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus, Streptococcus pyogenes B Bakterie Gram-ujemne: Haemophilus influenzae, Klebsiella pneumoniae, Escherichia coli C Mycoplasma pneumoniae, Ricketsia, Chlamydia (Chlamydophilla) pneumoniae, trachomatis, psittaci Pierwotniaki Pneumocystis carinii (jerovici ) Grzyby Candida, Aspergillus
Slide 9
Zakażenia górnych dróg oddechowych Infekcje noso-gardła - etiologia głównie wirusowa - przebieg łagodny - leczenie- paracetamol, NLPZ ( ibuprofen), oseltamiwir (tamiflu) -inhalacje, leki donosowe - profilaktyka zakażeń RSV (paliwizumab)
Slide 10
Ostre zapalenie zatok przynosowych (rhinosinusitis) - etiologia wirusowo-bakteryjna -zmiana jakości wydzieliny z nosa ( początkowo surowiczo-śluzowa, po 3 dniach śluzowo-ropna) -leki pbólowe i pgorączkowe -płukanie nosa -kortykosteroidy miejscowo -Antybiotykoterapia: jeśli ciężki przebieg, brak poprawy po 7-10 dniach, pogorszenie po wstępnej poprawie, powikłania - amoksycylina, cefalosporyny
Slide 11
Angina paciorkowcowa - wysiękowe zapalenie migdałków - wysoka temperatura - ból gardła - niechęć do jedzenia - brak objawów kataralnych - bezwzględna antybiotykoterapia ( zapobiega powikłaniom ropnym) (???)
Slide 12
Skala punktowa oceny prawdopodobieństwa zakażenia S. pyogenes wg CentoraMcIsaaca Gorączka 38ºC - 1 pkt Nie występowanie kaszlu - 1 pkt Powiększone węzły chłonne szyjne przednie 1 pkt Nalot włóknikowy i obrzęk migdałków - 1 pkt Wiek 3-14 lat - 1 pkt Wiek 15-44 lat - 0 pkt Wiek 45lat - -1pkt
Slide 13
Sugerowane postępowanie w zależności od punktacji CentoraMcIsaaca Liczba punktów 0 i 1 nie wymaga działań Liczba punktów 2 i 3 badanie bakteriologiczne ( wymaz lub szybki test) i w zależności od wyniku decyzja o leczeni Liczba punktów 4 antybiotykoterapia z równoległą diagnostyką bakteriologiczną W przypadku ujemnego wyniku badania bakteriologicznego, uzasadnione jest odstawienie antybiotyku
Slide 14
Leczenie paciorkowcowych zakażeń gardła i migdałków Lekiem z wyboru jest fenoksypenicylina Dzieci z masą ciała 40 kg 2-3 mln j.m.dobę w 2 dawkach przez 10 dni Dzieci z masą ciała 40 kg 100-200 tys j.mkgdobę w 2 dawkach przez 10 dni Lub Benzylpenicylina benzatynowa domięśniowo w 1 dawce 600 000 j.m. - dzieci z masą ciała 40 kg 1 200 000 j.m. - dzieci z masą ciała 40 kg
Slide 15
Zespół krupu zapalenie krtani Heterogenna grupa ostrych zapaleń z typowym, charakterystycznym stidorem ( świst krtaniowy) Warunki anatomiczne ( wąski przekrój nagłośni i duża ilość wiotkiej tkanki łącznej ) stwarza warunki do szybkiego narastania obrzęku Ciężki przebieg kliniczny z ryzykiem zgonu
Slide 16
Ostre podgłośniowe zapalenie krtani - wirusowa infekcja: paragrypa 1,2,3, rzadziej RSV, grypa, adeno-, entero-, rhinowirusy, wirus odry - wiek 3 mc-6 rok, zazwyczaj 1-3 rok życia - jesień-wiosna - poprzedzające objawy infekcji nosogardła - w nocy szczekający kaszel, chrypa, stridor, bezgłos, tachypnoe, tachykardia, cechy duszność, lęk, dramatyczny spadek wentylacji - leczenie- hospitalizacja, nawodnienie, KS (inh, iv, im), antybiotyk, adrenalina inh, tlenoterapia, oddech wspomagany - nie podawać leków uspakajających !!!
Slide 17
Ostre zapalenie nagłośni - etiologia bakteryjna; Hemophilus influenzae (90), paciorkowiec, Streptococus penumonia, Staphylococcus aureus - wiek 2-7 rok, szczyt - 3,5 lat - początek nagły, bez poprzedzającej infekcji - stridor, szybko narastająca duszność i obturacja, wysoka gorączka, szybko narastający ból gardła, trudności z połykaniem, pozycja trójnoga - częste powikłania (odma, uogólnienie zakażenia z posocznicą włącznie)
Slide 18
Ostre zapalenie nagłośni Leczenie: - bezwzględna hospitalizacja - pulsoksymetr, kardiomonitor - OIT, oddech wspomagany - antybiotykoterapia: amoksycylina, amoksycylina z kwasem klawulonowym, cefalosporyny III generacji (Hemophilus) - KS iv - nawadnianie - bez leków uspokajających
Slide 19
Ostre zapalenie oskrzelików - dzieci 18 mca ( szczyt zachorowań 6 mc ż) - epidemie okresu jesienno-wiosennego - etiologia RSV (50-90), metapnumowirus, paragrypa, grypa, adenowirusy, Mycoplasma - zakażenia od chorych członków rodziny - przebieg zróżnicowany od łagodnego do zagrażającego życiu
Slide 20
Ostre zapalenie oskrzelików Objawy - kilkudniowa infekcja noso-gardła - wzrost temperatury, utrata łaknienia - zwykle ciężki przebieg z ostrą niewydolnością oddechową (tachypnoe 70min, bezdechy, gaspingi) - wheezing (obrzęk, śluz, martwica i złuszczanie nabłonków) - klinicznie wyraz głodu powietrza, wypuk nadmiernie jawny, osłabienie szmeru pęcherzykowego, liczne trzeszczenia i drobnobańkowe rzężenia, świsty -
Slide 21
Czynniki ryzyka rozwoju ciężkiego zapalenia oskrzelików - wcześniactwo, pochodzenie z ciąży mnogiej - urodzenie w okresie: jesień-zima - wiek 2 mc życia - choroby: wrodzone wady serca, CF, BPD, niedobory odporności - starsze rodzeństwo, uczęszczające do żłobka, przedszkola - narażenie na dym tytoniowy - niski status ekonomiczny rodziny
Slide 22
Ostre zapalenie oskrzelików Leczenie -wskazana hospitalizacja - tlenoterapia - nawadnianie - monitoring ( pulsoksymetr, kardiomonitor) - czasami wentylacja mechaniczna - leczenie inhalacyjne KS, ß-mimetyki, adrenalina - bez antybiotyku - profilaktyka w grupach wysokiego ryzyka paliwizumab - Synagis
Slide 23
Radiologicznie cechy rozdęcia, spłaszczenie przepony, rzadko rozsiane drobne zacienienia
Slide 24
Zapalenia płuc Definicja: Stan zapalny dolnego odcinka układu oddechowego, przebiegający z gorączką, kaszlem i dusznością potwierdzony badaniem klinicznym ilub radiologicznym
Slide 25
Zapalenie płuc Podział anatomiczny: Śródmiąższowe Z wysiękiem do światła pęcherzyków płatowe odoskrzelowe mieszane
Slide 26
Przyczyny zapalenia płuc w zależności od wieku dziecka Do końca 2 tygodnia życia: Do końca 2 tygodnia życia: Bakterie G(-) Wirusy 3 tydzień 3 mc życia: Wirusy Bakterie G(-) Pneumocystis carinii (jerovici) (jerovici
Slide 27
Przyczyny zapalenia płuc w zależności od wieku dziecka 3 mc 5 rok życia Wirusy Bakterie G(-) () Mykoplasma pneumoniae 5 18 rok życia Mykoplasma pneumoniae Wirusy i bakterie
Slide 28
Typowe zapalenie Atypowe płuc zapalenie płuc Bakteryjne Wirusowe, mykoplazmatyczne Ostry początek Początek podostry Wysoka gorączka Stany podgorączkowe poprzedzone nieżytem górnych dróg oddechowych Wilgotny kaszel z odkrztuszaniem ropnej wydzieliny Suchy kaszel Wyraźne zmiany osłuchowe Zmiany osłuchowe skąpe lub ich brak
Slide 29
Podział zapaleń płuc Pozaszpitalne: (CAP- community aquired pneumonia) do zapalenia dochodzi poza szpitalem lub w pierwszych 48 godzinach hospitalizacji Szpitalne (HAP-hospital aquired pneumonia) Do zapalenia dochodzi w trakcie hospitalizacji, lub po czasie dłuższym niż 48 godzin od przyjęcia do szpitala
Slide 30
Etiologia pozaszpitalnych zapaleń płuc Bakterie: Streptococcus pneumoniae, Hemophilus influenze, Moraxella catarrhalis, Staphylococcus aureus Wirusy: RSV!!!, paragrypy, grypy, adeno, CMV Bakterie atypowe: Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, Legionella pneumoniae, Chlamydia trachomatis, Chlamydia psittaci
Slide 31
Etiologia szpitalnych zapaleń płuc Bakterie tlenowe: Gramm dodatnie : Staphylococcus aureus ( w tym MRSA), Streptococcus pyogenes Bakterie tlenowe: Gramm ujemne: Escherichia coli, Klebsiella pneumonia, Pseudomoas aeruginosa, Hemophilus influenzae, Serratia marcescens Bakterie beztlenowe: Bacteoides fragillis, Bacteroides melanogenicus, Fsobacterim sp
Slide 32
Etiologia szpitalnych zapaleń płuc Bakterie atypowe: Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, Legionella pneumoniae, Chlamydia trachomatis, Chlamydia psittaci Grzyby: Candida, Aspergillus, Pnemocystis carini Wirusy:RSV!!!, paragrypy, grypy, adeno, CMV
Slide 33
Czynniki warunkujące rozwój zapalenia płuc Czynniki predysponujące wady wrodzone, np. zaburzenia odporności, rozszczepy podniebienia, torbielowatość płuc, wiotkość krtani, wady serca czynniki wywołujące zwężenie dróg oddechowych, np. ucisk, zatkanie choroby współistniejące, np. krzywica, wady serca, nowotwory niedożywienie i wyniszczenie niedojrzałość anatomiczno-czynnościowa dróg oddechowych u dzieci do 5 r.ż., np. krótkie wąskie drogi oddechowe, szeroka krótka tchawica, wysoko ustawiona krtań, wąskie i wiotkie drogi oddechowe Czynniki prowokujące zakażenia wirusami, np. wirusem grypy, rhinowirusami, bakteriami, pierwotniakami zanieczyszczenie powietrza palenie tytoniu
Slide 34
Objawy zapalenia płuc Śródmiąższowe zapalenia płuc blada lub szara skóra typowa sinica pod nosem wokół warg, zwłaszcza wysiłkowa stany podgorączkowe lub niezbyt wysoka gorączka męczący kaszel, często z wymiotami i ulewaniami niepokój, bezsenność, płaczliwość, apatia przyśpieszenie oddechów skąpe objawy osłuchowe narastająca duszność wdechowo-wydechowa i wysiłek oddechowy- poruszanie skrzydełkami nosa, wciąganie międzyżebrzy, podżebrzy i dołka jarzmowego, stękanie wydechowe skłonność do występowania ostrej niewydolności oddechowej
Slide 35
Śródmiąższowe zapalenie płuc
Slide 36
Śródmiąższowe zapalenie płuc
Slide 37
Śródmiąższowe zapalenie płuc
Slide 38
Wieloogniskowe, odoskrzelowe zapalenie płuc - objawy szybko narastające - wiek pacjenta każdy - wysoka gorączka, tachypnoe i produktywny kaszel - liczne objawy osłuchowe: obustronnie lub jednostronnie; trzeszczenia i rzężenia drobne, oraz objawy ze strony oskrzeli; rzężenia grubobańkowe, furczenia i świsty. -- powikłania ropień płuca, ropniak opłucnej lub odma
Slide 39
Wieloogniskowe zapalenie płuc
Slide 40
Wieloogniskowe zapalenie płuc
Slide 41
Wieloogniskowe zapalenie płuc
Slide 42
Wieloogniskowe zapalenie płuc
Slide 43
Wieloogniskowe zapalenie płuc
Slide 44
Gronkowcowe zapalenie płuc
Slide 45
Gronkowcowe zapalenie płuc
Slide 46
Gronkowcowe zapalenie płuc
Slide 47
Płatowe zapalenie płuc stadium nawału- trwa ok. 24 h i charakteryzuje się przekrwieniem naczyniowym i obrzękiem, z obecnością płynu i granulocytów obojętnochłonnych w świetle pęcherzyków okres zwątrobienia czerwonegonastępuje odkładanie się włóknika w świetle pęcherzyków (włókna fibryny przechodzą przez otwory międzypęcherzykowe) i wynaczynienie krwinek czerwonych okres zwątrobienia szarego- charakteryzuje się obecnością złogów włóknika i uszkodzonych komórek w świetle pęcherzyków stadium rozejścia się rozpoczyna się mniej więcej po tygodniu i polega na trawieniu i fagocytozie
Slide 48
Zapalenie płatowe
Slide 49
Zapalenie płatowe płuc
Slide 50
Zapalenie płatowe płuc
Slide 56
Jednoogniskowe zapalenie płuc Jest formą odoskrzelowego zapalenia płuc Powstaje: w wyniku zachłyśnięcia np.:refluks żołądkowo-przełykowy ( bakterie beztlenowe, rola niskiego ph treści żołądkowej) -lub aspiracji ciała obcego nieorganicznego lub organicznego Klinicznie : różnorodność zjawisk akustycznych, jak w odoskrzelowym zapaleniu, ale o zlokalizowanym położeniu
Slide 57
Jednoogniskowe zapalenie płuc
Slide 58
Jednoogniskowe zapalenie płuc
Slide 59
Jednoogniskowe zapalenie płuc
Slide 60
Jednoogniskowe zapalenie płuc
Slide 61
Jednoogniskowe zapalenie płuc
Slide 62
Jednoogniskowe zapalenie płuc
Slide 63
Jednoogniskowe zapalenie płuc
Slide 64
Jednoogniskowe zapalenie płuc
Slide 65
???????
Slide 66
Ciało obce w prawym oskrzelu
Slide 67
Ropień płuca
Slide 68
Ropień płuca
Slide 69
Ropień płuca
Slide 70
Ropień płuca
Slide 71
Leczenie zapaleń płuc Leczenie objawowe przeciwgorączkowe wysokie ułożenie dziecka upłynnianie wydzieliny przy pomocy nawadniania , mukolityków (Mucosolvan, Flegamina) i inhalacji z SF, lub stężonych roztworów NaCl (1-3) i mukolityków, nawilżanie powietrza usuwanie wydzieliny przy pomocy fizykoterapii, dremażu ułożeniowego, podawania leków rozszerzających oskrzela (aminofilina, B-mimetyki, cholinolityki) tlenoterapia wyrównywanie zaburzeń wodno-elektrolitowych i RKZ
Slide 72
Leczenie zapaleń płuc zewnątrzszpitalnych Amoksycylina w dawce 75-90 mgkgdobę U dzieci 5 r.ż.oprócz amoksycyliny może być ampicilina ( w dawce takiej,aby było 75-90 amoksycyliny kg) lub makrolid Klarytromycyn 30 mgkg dobę Azytromycyna 10 mgkgdobę ( 1 dzień) później 5 mgkgdobe
Slide 73
Leczenie skorygowane zapaleń płuc zewnątrzszpitalnych Nietolerancja amoksycyliny Cefuroksym doustny 30mgkgdobę u dzieci 40 kg cc 2 x 500 mg u dzieci 40 kg cc Lub Cefuroksym iv 75-150 mgkgdobę W ciężkich przypadkach cftriakson lub cotaksym ew klarytromycyna
Slide 74
Wirusowe zapalenie płuc Wrota zakażenia górne drogi oddechowe I faza nieżytowa nieżyt górnych dróg oddechowych, gorączka, powiększenie węzłów chłonnych II faza zapalenie płuc proste atypowe śródmiąższowe
Slide 75
Pneumocystozowe zapalenie płuc (pneumocystis carinii v jerovici) Grupy ryzyka: Wcześniaki Dzieci z wrodzonymi i nabytymi niedoborami odporności Dzieci z chorobami przewlekłymi ( wady serca ) Zapalenie atypowe Zakażenie drogą kropelkową Okres wylęgania 20 60 dni
Slide 76
Pneumocystozowe zapalenie płuc I faza niecharakterystyczna brak łaknienia, wolne stolce, stany podgorączkowe II faza duszność, tachypnoe, napadowy kaszel z odkrztuszaniem pienistej wydzieliny!!!, tachykardia, osłuchowo trzeszczenia III faza schyłkowa niewydolność krążeniowo oddechowa, wysoka gorączka RTG: obraz płuc przez matową szybę Leczenie : Biseptol, Bactrim
Slide 77
Pneumocystozowe zapalenie płuc
Slide 78
Pneumocystozowe zapalenie płuc
Slide 79
Pneumocystozowe zapalenie płuc
Slide 80
Wysiękowe zapalenie opłucnej Objawy kliniczne: suchy kaszel, bóle kłujące w boku nasilające się podczas oddychania, gorączka, duszność, ból brzucha RTG: jednolite zacienienie, zlewające się z cieniem serca i przepony, o łukowatej granicy.
Slide 82
Podsumowanie: - szczegółowe badanie pacjenta z wykorzystaniem wszystkich znanych metod - pamiętać o pozapłucnych przyczynach kaszlu np. refluks, ring naczyniowy, reakcja tikowa - kaszel trwający 1 mc bezwzględnie rtg klatki piersiowej - KS inhalacyjne brak poprawy po 7-14 dniach leczenia odstawić - empiryczny dobór antybiotykoterapii zgodny z danymi epidemiologicznymi - próba identyfikacji patogenu - posiewy
Slide 83
Rekomendacje 2010 Nowe rekomendacje postępowania w zakażeniach kładu oddechowego Narodowy program ochrony antybiotyków www. antybiotyki.edu.pl
Slide 84
Dziękuję za uwagę
Nie znalazłeść potrzebnej prezentacji multimedialnej? Wypełnij formularz a my zrobimy to za Ciebie i poinformujemy mailowo. Wszystko w mniej niż 24 godziny!