Kampinoski Park Narodowy

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Kampinoski Park Narodowy

Slide 2

Położenie:   Kampinoski Park Narodowy leży w województwie mazowieckim tuż przy północno-zachodnich rogatkach Warszawy. Obejmuje rozległe tereny Puszczy Kampinoskiej w pradolinie Wisły w zachodniej części Kotliny Warszawskiej. Jest jednym z dwu parków narodowych w świecie położonych w bezpośrednim sąsiedztwie stolicy państwa .Takie położenie nie jest bez znaczenia dla Warszawy. Przy wiatrach wiejących głównie z zachodu, statystycznie co trzy dni nad miasto nawiewane jest świeże powietrze znad Puszczy Kampinoskiej, jest więc ona Zielonymi płucami Warszawy.

Slide 4

Idea utworzenia Parku powstała w latach dwudziestych XX w. W latach trzydziestych powstają w Puszczy Kampinoskiej pierwsze rezerwaty (Granica, Sieraków, Zamczysko), które obecnie są obszarami ochrony ścisłej w Kampinoskim Parku Narodowym i mają znacznie większą powierzchnię.

Slide 5

Kampinoski Park Narodowy utworzony został uchwałą Rady Ministrów z dnia 16 stycznia 1959 r. Pierwotnie zajmował prawie 40700 ha. Największe zasługi w jego utworzeniu mieli Roman i Jadwiga Kobendzowie, którzy na terenie Puszczy Kampinoskiej w latach 30-tych prowadzili szerokie badania florystyczno-fitosocjologiczne i geomorfologiczno-geologiczne. Aktualna powierzchnia parku wynosi 38544 ha, w tym 68 ha zajmuje Ośrodek Hodowli Żubrów im. prezydenta RP Ignacego Mościckiego w Smardzewicach k. Tomaszowa Mazowieckiego w województwie łódzkim.

Slide 6

Pod ochroną ścisłą 4 636 ha (22 wydzielone obszary). Ustanowiona w 1977 r. strefa ochronna wokół Parku, zwana otuliną, ma powierzchnię 37 756 ha. Ponad 70 powierzchni Parku zajmują lasy. Podstawowym gatunkiem lasotwórczym jest sosna, a dominującym siedliskiem bór świeży. W krajobrazie Parku, niezwykle urozmaiconym, dominują dwa kontrastujące ze sobą elementy - wydmy i bagna. Park jest obszarem sieci NATURA 2000 oraz Rezerwatem Biosfery (UNESCO MaB ).

Slide 7

Wydmy są najważniejszym elementem budowy terenu Puszczy. Występują one w dwóch formach: łukowej (parabolicznej) oraz wałów wydmowych. Najczęściej spotykane są wydmy paraboliczne, o zwróconym ku wschodowi czole i ramionach wyciągniętych ku zachodowi i północnemu zachodowi.

Slide 8

Bagna Powstały w odciętych od głównego nurtu korytach Prawisły. W zbiornikach stojących następowało odkładanie się substancji organicznej i postępował proces wypłycania się. Żyzne i wilgotne podłoże opanowywała roślinność bagienna i szuwarowa. Z ich obumarłych szczątków zaczęły tworzyć się pokłady torfu, co doprowadziło do powstania torfowisk niskich. W późniejszych okresach część z nich została opanowana przez roślinność leśną - bagienne lasy olchowe i brzozowe, reszta pozostała w stanie otwartym. Pierwotne stosunki przyrodnicze zakłócił dopiero na przestrzeni ostatnich dwóch stuleci człowiek, przez osuszenie i zamianę bagien na łąki i pastwiska.

Slide 9

Przyroda nieożywiona Gleby: na wydmach- rdzawe i bielicowe; na bagnach- gruntowo-glejowe; Na osadach aluwialnych pasów bagiennych wytworzonych z mało zasobnych piasków rzecznolodowcowych i rzecznych występuje wiele typów gleb: czarne ziemie, gleby gruntowo-glejowe, mułowe, torfowe, murszowe i murszowate, sporadycznie mady rzeczne.

Slide 10

Wody: W Kampinoskim Parku Narodowym wody powierzchniowe zajmują niewielki obszar (). Najważniejszą rzeką jest Łasica (prawobrzeżny dopływ Bzury), wraz z jej dopływami: kanałem Ł9, Zaborowskim oraz Olszowieckim. Występują tu też jeziora i drobne zbiorniki wodne, z których największe to Kiełpińskie i Dziekanowskie w rejonie Łomianek oraz Dolne i Górne w rejonie Kazunia.

Slide 11

Klimat Puszcza Kampinoska podlega przejściowym wpływom klimatu morskiego i kontynentalnego. Na jej klimat wpływa również położenie w głębokiej dolinie Wisły, które powoduje, że spływają do niej masy chłodnego powietrza i utrzymują się dłuższej niż na terenach sąsiednich. Niewątpliwy wpływ ma też sąsiedztwo samej Wisły oraz aglomeracji miejskiej Warszawy. Z powodu zróżnicowanego ukształtowania terenu (płaskie obszary łąkowe i bagienne obok wydm) oraz pokrycia terenu (bagna, lasy, łąki, pola orne), klimat Puszczy nie jest jednolity na całym obszarze. Według regionalizacji klimatycznej Okołowicza (1966) okolice Warszawy należą do rejonu mazowiecko-podlaskiego o przewadze wpływów kontynentalnych. Natomiast według regionalizacji Wosia (1993), do regionu środkowo- mazowieckiego. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi tu 7,8C. Opady są niewielkie i średnia roczna ich suma wynosi 529,6 mm. Na terenie tym przeważają wiatry zachodnie. Częściej niż w innych regionach występują okresy bezwietrzne.

Slide 12

Przyroda ożywiona

Slide 13

Roślinność W Kampinoskim Parku Narodowym dominują lasy (ok.71 ), a wśród nich bory mieszane. Bory sosnowe są reprezentowane przez oba geograficznie zróżnicowane zespoły: goryszowy i rzadszy modrzaczkowy, na wilgotniejszych siedliskach wykształca się zespół boru trzęślicowego. Wszystkie przejawiają tendencję przekształcania się w bory mieszane świeże i wilgotne. Cechy suchego boru chrobotkowego ujawniają tylko zbiorowiska z młodym drzewostanem, najczęściej po zalesieniach przewiewanych piasków (np. na Białych Górach). Inne: bór bagienny, grąd, dąbrowa świetlista, relikty łęgów nadrzecznych: wiązowego, wierzbowego i topolowego, którego najwartościowszym fragmentem jest uroczysko Ruska Kępa przy Moście Modlińskim przez Wisłę, występuje wiele zespołów wód otwartych powierzchniowych i podwodnych, szuwarów, turzycowisk wysokich, torfowisk niskich, przejściowych, a nawet wysokich, łąk wilgotnych i świeżych, pastwisk, psiar i wrzosowisk, muraw napiaskowych i kserotermicznych oraz duża grupa zespołów chwastów polnych. W Puszczy Kampinoskiej odnotowano łącznie 118 zespołów roślinnych.

Slide 14

Dotychczas stwierdzono występowanie na terenie Puszczy Kampinoskiej (Park z otuliną) około 1370 gatunków roślin naczyniowych, z tego liczba gatunków paprotników wynosi 35, a roślin nasiennych około 1335. Liczba gatunków chronionych całkowicie wynosi 74, a chronionych częściowo 20. Ponadto 11 innych gatunków z krajowej listy gatunków chronionych występuje przypadkowo, na zasadzie ucieczki z hodowli. Poza tym występują liczne grzyby, mszaki i inne rośliny zarodnikowe oraz rośliny reliktowe Rośliny oceaniczne: goździeniec okółkowy, chroszcz nagołodygowy, skalnica ziarnista, wąkrota zwyczajna, prosiennicznik nagi i tomka oścista. Rośliny kontynentalne: leniec bezpodkwiatkowy, krwawnik pannoński, kocanki piaskowe i szereg innych.

Slide 15

Zwierzęta Obszar Kampinoskiego Parku Narodowego ze względu na swą specyficzną mozaikę środowisk o skrajnie odmiennych warunkach (np. żyzności i wilgotności gleby, rzeźby terenu, zbiorowisk roślinnych) stwarza dogodne warunki do życia wielu gatunkom zwierząt m.in. stanowi cenny teren lęgowy ptaków i ważne miejsce na trasie ich wędrówek. Z powodu swej różnorodności biologicznej obszar Kampinoskiego PN jest jedną z najważniejszych ostoi fauny niżu polskiego, został także uznany przez UNESCO za rezerwat biosfery, a przez Parlament Europejski za ostoję ptaków o randze europejskiej.

Slide 16

Wśród gatunków lęgowych do szczególnie cennych zaliczyć należy 2 gatunki zagrożone w skali światowej: lęgowy derkacz, prawdopodobnie lęgowa wodniczka , oraz 30 gatunków zagrożonych w znacznej części areału europejskiego: bąk, bączek, bocian biały, bocian czarny, trzmielojad, błotniak stawowy, błotniak łąkowy, orlik krzykliwy, kropiatka, zielonka, żuraw, brodziec leśny, sowa błotna, rybitwa zwyczajna, rybitwa białoczelna, zimorodek, lelek, dzięcioł czarny, dzięcioł syryjski, dzięcioł białogrzbiety, dzięcioł średni, dzięcioł zielonosiwy, skowronek borowy, świergotek polny, jarzębatka, muchołówka mała, muchołówka białoszyja, gąsiorek i ortolan.

Slide 17

Środowiska i zespoły roślinne 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. W Puszczy Kampinoskiej zarejestrowano 118 zespołów roślinnych. Rozmieszczenie ich w terenie można przyrównać do mozaiki złożonej z bardzo różnej wielkości kamyków. Są to: Leśne i zaroślowe nadrzeczne zbiorowiska wierzb i topól Olsy i zarośla łozowe Łęgi olszowe i wiązowe Grądy i dąbrowy Bory sosnowe i mieszane Zbiorowiska nawodnych Zbiorowiska terofitów letnich Szuwary i wysokie turzycowiska Łąki świeże, wilgotne i mokre Murawy napiaskowe Murawy bliźniczkowe i wrzosowiska Nitrofilne zbiorowiska ruderalne Zbiorowiska segetalne i ruderalne Mozaikowe kompleksy segetalne na polach uprawnych, w ogrodach i w otoczeniu domów

Slide 18

Dziękuję za uwagę