Instrumenty strunowe

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

INSTRUMENTY STRUNOWE podział i przedstawiciele opr. Marek Nowak

Slide 2

Instrumenty strunowe (chordofony) to takie, które wydają dźwięk na skutek drgania strun. Struny najczęściej wykonane są z metalu, skręconego jelita zwierzęcego, włosia, jedwabiu lub nylonu. Wprowadzanie strun w stan drgań następuje przez ich szarpnięcie, potarcie lub uderzenie.

Slide 3

Ze względu na sposób wydobycia dźwięku z instrumentów strunowych dzielą się one na: smyczkowe skrzypce, altówka, wiolonczela, kontrabas szarpane gitara, harfa, banjo (czyt. bandżo), klawesyn uderzane fortepian, pianino, cymbały

Slide 4

Instrumenty smyczkowe (pocierane) Najbardziej znanym przedstawicielem smyczkowych są SKRZYPCE

Slide 5

Na instrumentach smyczkowych gra się za pomocą smyczka smyczek to sprężysty, drewniany pręt, u góry zakończony główką, a u dołu żabką. Pomiędzy tymi częściami naciągnięte jest pasmo włosia końskiego.

Slide 6

Skrzypce Skrzypce składają się z pudła rezonansowego o charakterystycznych wcięciach na bokach, strunnika, szyjki zakończonej ślimakowatą główką oraz podbródka. Na wierzchniej płycie pudła rezonansowego skrzypiec wycięte są dwa otwory w kształcie litery f, tzw. efy, które przepuszczają fale głosowe z wnętrza pudła na zewnątrz. Instrument posiada cztery struny. Sztukę gry na skrzypcach nazywa się wiolinistyką.

Slide 7

Skrzypce dzięki swej aksamitnej, czystej barwie stały się ulubionym instrumentem wielu kompozytorów. W utworach orkiestrowych skrzypcom przypada często pierwszoplanowa rola, są również jednym z głównych instrumentów solowych. W historię muzyki wpisało się wielu wybitnych skrzypków. Wśród nich szczególne miejsce zajmują Niccolo Paganini, Henryk Wieniawski, Yehudi Menuhin, Wanda Wiłkomirska, Konstanty Andrzej Kulka, Nigel Kennedy. Skrzypce zyskały popularność w zespołach wykonujących muzykę pop i jazz. Wielką popularność zdobyła też młodziutka Vanessa Mae, która nagrała wiele trudnych kompozycji na skrzypce w nowoczesnych opracowaniach.

Slide 8

Inne instrumenty smyczkowe Altówka ma taką samą budowę jak skrzypce, lecz większe rozmiary i niższe brzmienie. Gra się na niej tak, jak na skrzypcach trzymając pod brodą. Występuje ona jako instrument solowy, a także w orkiestrze. Muzyk grający na altówce to altowiolista.

Slide 9

Wiolonczela Wiolonczela to instrument zbudowany na wzór skrzypiec, ale o dwukrotnie większym korpusie. Muzyk grający na wiolonczeli trzyma ją w pozycji pionowej. Wysokość instrumentu reguluje się za pomocą metalowego szpica umocowanego w dolnej części instrumentu. Wiolonczele spotyka się głównie w orkiestrze symfonicznej grającą z kontrabasami głosy basowe.

Slide 10

Kontrabas Kontrabas to najniższy brzmieniem i zarazem największy instrument smyczkowy. Muzyk gra na nim stojąc lub siedząc na wysokim stołku. Na kontrabasie gra się smyczkiem, można też szarpać jego struny palcami. Taki sposób gry nazywa się pizzicato (wym. piccikato). Kontrabas ma silne, głębokie brzmienie. Występuje w muzyce poważnej, a także rozrywkowej.

Slide 11

Instrumenty szarpane Najpopularniejszym instrumentem strunowym szarpanym jest gitara. Posiada ona 6 strun szarpanych palcami lub plektronem specjalnie ukształtowanym kawałkiem plastiku. Brzmienie strun wzmacniane jest przez pudło rezonansowe. Odpowiednią wysokość gitarzysta znajduje dzięki progom małym metalowym listewkom umieszczonym na gryfie. W XX wieku muzycy zaczęli poszukiwać sposobów wzmocnienia dźwięku gitary. Jednym z nich było zastosowanie przystawek elektromagnetycznych, które odbierały drgania strun i przesyłały je do wzmacniacza. W ten sposób powstała gitara elektryczna.

Slide 12

Budowa gitary akustycznej

Slide 13

Gitara akustyczna

Slide 14

Gitara klasyczna

Slide 15

Gitara elektryczna

Slide 16

Inne instrumenty szarpane Harfa znana już 3000 lat p.n.e. Przed wynalezieniem fortepianu była jednym z instrumentów akompaniujących do śpiewu. Ma prawie 2 metry wysokości, kształtem przypomina trójkąt. Jeden z boków opierany o ramię harfisty to pudło rezonansowe, z którego wychodzi 46 strun. Struny harfy szarpie się palcami. W podstawie instrumentu znajdują się pedały do przestrajania strun. Delikatny dźwięk harfy porównuje się często do promieni poświaty księżyca lub gry morskich fal.

Slide 17

Banjo (czyt. bandżo) Pochodzi z zachodniej Afryki. W XVII w. przywędrował wraz z czarnymi niewolnikami do Stanów Zjednoczonych, w XIX w. był bardzo modny w Wielkiej Brytanii. Jego korpus, wykonany z metalu i drewna, ma okrągły kształt i z jednej strony pokryty jest mocno napiętą membraną (ze skóry lub plastiku). Ma 5-8 strun. Szeroko stosowany w muzyce jazzowej.

Slide 18

Klawesyn Powstał w XIV w. Kształtem przypomina fortepian, jednak struny nie są pobudzane przez uderzanie, ale przez szarpnięcie piórkiem. Klawesyn ma dwie klawiatury, przez co muzyk może uzyskiwać na nim ciekawe efekty brzmieniowe. Okres świetności klawesynu trwał do końca XVIII w., później klawesyn wyparty został przez fortepian.

Slide 19

Instrumenty uderzane Oprócz strunowych instrumentów smyczkowych i szarpanych istnieje jeszcze jedna grupa instrumenty strunowe uderzane. W instrumentach tych struna zostaje pobudzona do drgania w skutek uderzenia. Jest to najmniej liczna grupa instrumentów, bo należą do niej tylko trzy instrumenty: - fortepian - pianino - cymbały

Slide 20

Fortepian Za konstruktora fortepianu uważany jest Włoch Bartolomeo Cristofori, który w 1711 roku zastosował w instrumencie mechanizm młoteczkowy. Naciśnięcie klawisza uruchamia mały drewniany młoteczek, który uderza w strunę i szybko od niej odskakuje. Struna swobodnie drga do momentu zdjęcia palca z klawisza, wówczas do drgającej struny dotyka tłumik, który wycisza jej brzmienie. Płyta rezonansowa i struny fortepianu ułożone są poziomo.

Slide 21

Pianino Jest to odmiana fortepianu, w którym płyta rezonansowa i struny ustawione są pionowo. Dzięki znacznie mniejszym rozmiarom i sile brzmienia instrument ten często wykorzystywany jest w domowym muzykowaniu.

Slide 22

Cymbały Instrument ten pochodzi ze wschodu. Do Europy przywędrował w średniowieczu. Jest to płaska, drewniana skrzynka, wzdłuż której naciągnięte są metalowe struny. W struny te uderza się specjalnymi pałeczkami palcatkami. Cymbały występują w kapelach ludowych szczególnie w krajach bałkańskich.

Slide 23

Muzyka ludowa w wykonaniu cymbalisty

Slide 24

Zadanie domowe Napisz 1. Jakie instrumenty nazywamy strunowymi? 2. Na jakie grupy dzielimy instrumenty strunowe? 3. Wymień i opisz kilku przedstawicieli poszczególnych grup? Prezentację opracowano na podstawie podręcznika Teresy Wójcik Muzyczny świat Dziękuję za uwagę.