Gospodarka Europy w XVI stuleciu

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Gospodarka Europy w XVI stuleciu.

Slide 2

Czynnikiem determinującym rozwój gospodarki europejskiej w XVI wieku był niewątpliwie wzrost demograficzny. Przyczynami gwałtownego wzrostu liczby ludności były: - poprawa jakości pożywienia; - rozwój handlu i transportu; - poprawa warunków higienicznych; - poprawa warunków mieszkaniowych; - lepsze metody walki z chorobami i epidemiami;

Slide 3

Efektem wzrostu liczby ludności był szybki rozwój miast, głównie na zachodzie kontynentu (Antwerpia, Paryż, Rzym, Neapol). Wyż demograficzny zatrzymał się w połowie XVII wieku, kiedy to spadać zaczęła liczba ludności, co było efektem walk toczonych w trakcie wojny trzydziestoletniej.

Slide 4

Postęp technologiczny W XVI wieku zaczęto udoskonalać narzędzia i metody produkcji, niemal w każdej dziedzinie wytwórczości: - We włókiennictwie ręczny kołowrotek zastąpiono poziomym warsztatem tkackim; pojawiły się też pierwsze warsztaty samoprząśnicze poprawiło to znacznie jakość tkanin i ubrań; - W hutnictwie rozwój był możliwy dzięki zastosowaniu koła wodnego, dzięki któremu siła spadającej wody napędzała inne przyrządy pompy, dźwigi, miechy itd., pod koniec XV wieku zbudowano pierwsze piece hutnicze, które zastąpiły stosowane od wieków dymarki. - Koło wodne znalazło tez zastosowanie w górnictwie; - Rozwój szkutnictwa umożliwił podróż na nowe kontynenty; budowano nowe typy statków przystosowanych do podróży morskiej (kadłub owijano miedzianą blachą, jako zabezpieczenie przed słoną wodą morską);

Slide 7

Rozwój manufaktur Powstały w XIV wieku system nakładczy w XVI wieku zaczął się rozwijać i powiększać. Skutkiem tego było powstanie manufaktur zakładów produkcyjnych opartych na zorganizowanej pracy ręcznej; manufaktury skupiające różnych rzemieślników w jednym miejscu pozwalały na zwiększenie produkcji, kontrolę rzemieślników i obniżenie kosztów wytwórczości. Skutkiem pojawienia się manufaktur było zaistnienie nowej grupy społecznej robotników.

Slide 8

Rozwój handlu Wraz z pojawieniem się w XV wieku (na skutek odkryć geograficznych) nowych rynków zbytu musiała też zmienić się organizacja handlu. Kupcy zaczęli zakładać liczne towarzystwa handlowe kompanie- w celu monopolizacji handlu z dalekimi krajami. Do największych kompanii należały: - Lewantyńska (1518) - Afrykańska (1536) - Moskiewska (1555) - Wschodnia (1579)

Slide 9

Rozkwit przeżywały również domy bankierskie, które zajmowały się zarówno handlem, kredytami jak również produkcją. Najpotężniejszym rodem bankierów w XVI wieku była augsburska rodzina Fuggerów.

Slide 10

Rewolucja cen Jednym ze skutków odkryć geograficznych był napływ dużej ilości kruszców do Europy. Spowodowało to tzw. rewolucję cen. Na przestrzeni XVI wieku ceny na kontynencie wzrosły trzykrotnie, a nawet czterokrotnie. Najdroższym towarem stała się żywność. Przyczyną drożyzny był nadmierny napływ kruszców a także narastający wyż demograficzny i napływ ludności wiejskiej do miast. Spadek liczby ludności zajmujących się produkcją żywności zmniejszył jej podaż, co zdecydowanie podniosło jej ceny.

Slide 11

Dualizm w rozwoju gospodarczym Rozwój technologii, rolnictwa i przeobrażenia społeczne nie przebiegały równomiernie w Europie. W XVI wieku wyraźny był już podział kontynentu na dwie strefy. Linią graniczną była rzeka Łaba.

Slide 12

Punkt ciężkości gospodarki europejskiej przesunął się na północ, w szczególności na Anglię ( tekstylia) oraz miasta niderlandzkie (handel zbożem). Zboże stało się jednym z najważniejszych przedmiotów handlu. Ogólnoeuropejski wzrost cen żywności był źródłem dochodu dla wschodniej części Europy, gdzie większość ziem została przekształcona na pola uprawne.

Slide 13

Z tego właśnie powodu właściciele ziemscy, głownie szlachta i kler, dążyli do przejęcia kontroli nad handlem zboża, a później i jego produkcją. W tym celu, obok gospodarstw chłopskich tworzyli potężne folwarki, wykorzystujące pracę chłopów poddańczych. Wzbogacali się zamieniając rentę pieniężną na rentę odrobkową pańszczyznę. W te sposób pogłębiał się gospodarczy podział Europy. Część kontynentu położona na wschód od Łaby zdominowała gospodarka folwarcznopańszczyźniana, zaś położona na zachód opierała się na produkcji, manufakturach i rencie pieniężnej.