Wybrane ekosystemy morskie

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Wybrane ekosystemy morskie Zbigniew Witek Zakład Ekologii Wód Akademia Pomorska w Słupsku http:images.google.plimgres? imgurlhttp:geospace.co.atimageseuropegeospace.jpgimgrefurlhttp:geospace.co.atgeospacegalltxte.html h562w575sz93hlplstart10tbnidbJmEtsMFZfJN2M:tbnh131tbnw134previmages3Fq 3DEurope2Bsatellite2Bimage26gbv3D226ndsp3D1826svnum3D1026hl3Dpl26sa3DN

Slide 2

M. Północne pow. 750 tys. km2, gł. maks. 808 m, gł. średnia 95 m zasolenie 32 35 psu temp. latem ok.17C, zimą ok. 6C Rzeki: Łaba, Wezera, Ren, Tamiza 300 km3rok czas wymiany wody 1 rok pływy 1 8 m młode morze, powstałe po ostatnich zlodowaceniach

Slide 3

M. Północne Bardzo urozmaicone wybrzeża i dno: fjordy, lejkowate estuaria, delty rzeczne, słone szuwary, piaszczyste plaże, plaże żwirowe i kamieniste, klify, skaliste wyspy i rafy, piaszczyste wyspy i płycizny pływowe, piaszczyste mielizny, dna kamieniste, dna muliste zlewisko 850 tys. km2 ludność 184 mln

Slide 4

M. Północne Główne czynniki sterujące ekosystemem: 1. rybołówstwo 2. klimat 97 000 jednostek rybackich 260 000 rybaków Międzynarodowa Rada Badań Morza (ICES) Wspólna Polityka Rybacka UE (CFP) North Atlantic Oscillation (NAO) Okresy większych i mniejszych różnic ciśnienia między wyżem azorskim i niżem islandzkim (cykle ok. 10-letnie). Przy dużych różnicach ciśnień powstają silne wiatry zachodnie, wzmagające ciepły Prąd Północnoatlantycki. Przy małych różnicach ciśnień ochłodzenie klimatu.

Slide 5

PP 200 gCm2rok Morze Północne biomasa zoobentosu ok. 300 gm2 grupa taksonomiczna makrofity liczba gatunków 820 zoobentos ryby 1500 230 ssaki 19 Połowy: okowiel śledzie dobijakowate wydajność ok. 40 kgha okowiel dobijak

Slide 6

M. Północne Szkody wyrządzane przez rybołówstwo: przełowienie rocznie wyławiane 30-40 biomasy gatunków przemysłowych; ginie np. 70 młodocianego dorsza (przed 1-szym rozrodem) znaczny przyłów gatunków nieatrakcyjnych przemysłowo usuwanie do morza dużych ilości odpadów rybnych niszczenie dna przez włoki denne farmy rybne (np. hodowla ok. 150 tys. ton łososia rocznie) eutrofizacja dna, zanieczyszczenia farmakologiczne, zakłócenie naturalnej różnorodności genetycznej eksploatacja brunatnic dewastacja całych biotopów (Norwegia, zbiory co 5 lat)

Slide 7

M. Północne przyłów

Slide 8

M. Północne Eksploatacja ropy i gazu eksploatacja złóż na M. Północnym pokrywała 50 zapotrzebowania UE na energię (przed rozszerzeniem UE)

Slide 9

M. Śródziemne pow. 2501,5 tys. km2, gł. maks. 5121 m, gł. średnia 1536 m wąski szelf zasolenie 37 39 psu (2,6-krotna przewaga parowania nad dopływem rzecznym i opadami) temp. pow. latem od 20 do 30C, zimą od 7 do 16C; wody głębinowe 13,5C, dobrze natlenione Rzeki: Nil, Rodan, Ebro, Pad 230 km3rok pływy rzędu 0,1 0,2 m czas wymiany wody 68 lat Stare morze, 200 mln lat (dawne Morze Tetydy)

Slide 10

M. Śródziemne Basen Algiersko-Prowansalski Basen Centralny Basen Lewantyński zlewisko ok. 1000 tys. km2 ludność 129 mln

Slide 11

M. Śródziemne temperatura powierzchni morza, 1 listopada 2004

Slide 12

M. Śródziemne Basen Centralny Cieśnina Gibraltarska

Slide 13

P-PO4 0,01 µmoldm3 M. Śródziemne PP 100 gCm2rok biomasa zoobentosu od 0,1 gm2 w głębiach do 10 gm2 w str. przybrzeżnej grupa taksonomiczna liczba gatunków skorupiaki mięczaki 1500 2000 szkarłupnie 150 ryby 550 Połowy: sardela sardynka wydajność ok. 4 kgha sardela (anchois) sardynka ssaki 15

Slide 14

Prąd Humboldta Upwelling peruwiański Powierzchnia ok. 2500 tys. km2 prąd zimny Upwelling peruwiański - największy upwelling na świecie, ok. 300 x 30 mil, wynosi na powierzchnię olbrzymie ilości soli biogenicznych Rozmieszczenie największych upwellingów świata

Slide 15

Prąd Humboldta Upwelling peruwiański rozmieszczenie chlorofilu

Slide 16

Prąd Humboldta Upwelling peruwiański Rozmieszczenie różnych grup organizmów w zależności od odległości od brzegu PP 500 gCm2rok ok. 750 gat. ryb ok. 60 gat. ssaków olbrzymia awifauna guano

Slide 17

Prąd Humboldta Upwelling peruwiański Największe rybołówstwo na świecie połowy: Wydajność ok. 400 kgha, ok. 18 20 połowów światowych sardela (anchoveta) sardyna ostrobok

Slide 18

Prąd Humboldta Upwelling peruwiański lwy morskie ptaki

Slide 19

Prąd Humboldta Upwelling peruwiański El Niño Zjawisko ENSO El Niño Southern Oscillation - osłabnięcie pasatów i napływ ciepłych wód z zachodniego Pacyfiku, zwykle występujące około świąt Bożego Narodzenia (El Niño Dzieciątko); upwelling wówczas zanika, produkcja biologiczna gwałtownie spada, pojawiają się gatunki tropikalne; rybołówstwo w kryzysie El Niño Temperatura powierzchni wody El Niño

Slide 21

Wielka Rafa Barierowa Pow. 1 300 tys. km2 Długość WRB 2300 km 2900 raf (13,5 raf na świecie) Rozmieszczenie koralowców wody ciepłe - tworzenie węglanu wapnia wody przejrzyste - światło dla zooksantelli

Slide 22

Wielka Rafa Barierowa - park morski

Slide 23

Rafy koralowe PP ok. 200 gCm2rok bardzo efektywne krążenie pierwiastków biogenicznych: koralowiec zooksantelle koralowiec polipy koralowca zooksantelle

Slide 24

Rafy koralowe Atole caldera

Slide 25

Rafy koralowe przekrój rafy koralowej

Slide 26

Rafy koralowe do 3000 gatunków fauny i flory na jednej rafie

Slide 27

Rafy koralowe Wielka bioróżnorodność: ok. 350 gat. koralowców 1500 gat. skorupiaków 4000 gat. mięczaków wieloszczety, gąbki, glony 30 gat. głowonogów 1700 gat. ryb 240 gat. ptaków 30 gat. ssaków

Slide 28

Rafy koralowe Pandaka lidwilli 2 cm Rhincodon typus rekin wielorybi do 20 m, do 34 ton

Slide 29

Wielka Rafa Barierowa i pn.-wsch. szelf australijski Wydajność ok. 1 kgha tuńczyk bonito

Slide 30

Rafy koralowe - zagrożenia Blaknięcie raf koralowych zdrowy koral zooksantelle Przyczyna nadmierny wzrost temperatury; w 2002 r. 60-95 koralowców Parku Morskiego WRB dotknięte blaknięciem martwe rafy koralowe blaknący koral

Slide 31

Rafy koralowe - zagrożenia Inwazje COTS Huragany, ulewy Acanthaster planci rekolonizacja ok. 10 lat (crown-of-thorn starfish - korona cierniowa) 10-20 ramion, ok.. 30 cm (maks. 90 cm)