DIAGNOSTYKA I LECZENIE JASKRY Katedra i Klinika Okulistyki AM we Wrocławiu Prof. nzw. dr hab. Marta MisiukHojło

JASKRA ( GLAUCOMA ) Grupa chorób o różnej etiologii i obrazie klinicznym Przyczyną powstania jaskry jest często (choć nie zawsze! ) podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe

Jaskraneuropatia wzrokowa W 90 jaskra przebiega bezobjawowo

Czynniki ryzyka występowania jaskry Wiek 40 roku życia Rodzinne występowanie Choroby układu krążenia Zaburzenia naczynioruchowe Cukrzyca Przebyty zawał lub udar Wysoka krótkowzroczność

Klasyfikacja jaskry Jaskra otwartego kąta przesączania -pierwotna, wtórna Jaskra zamkniętego kąta przesączania -pierwotna, wtórna Jaskra wrodzona -pierwotna, związana z anomaliami wrodzonymi

Jaskra ostra

Jaskra wrodzona

Jaskra torebkowa

Jaskra barwnikowa

Jaskra neowaskularna

DIAGNOSTYKA JASKRY Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego Pachymetria rogówki Gonioskopia (ocen kąta przesączania) Badanie dna oka- ocena tarczy nerwu wzrokowego Badanie pola widzenia

Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego Prawidłowa wartość T 10- 18 mmHg Ze wzg. na wahania ciśnienia wewnątrzgałkowego w ciągu dnia zalecane jest wykonanie KRZYWEJ DOBOWEJ

Techniki pomiaru ciśnienia wewnątrzgałkowego Badanie palpacyjne Badanie tonometrem impresyjnym Schiótza Badanie tonometrem bezkontaktowym air puff Badanie tonometrem aplanacyjnym Goldmana

Tonometria

Tonometria aplanacyjna

Pachymetria Metoda oceniająca grubość rogówki ( prawidłowa wartość 0,50,57mm ) -przy grubszej rogówce-zawyżanie pomiarów T -przy cieńszej rogówce zaniżanie pomiarów T

Gonioskopia Metoda oceniająca kąt tęczówkoworogówkowy (kąt przesączania) Należy zwrócić uwagę na : -kształt i szerokość kąta -zrosty i złogi patologiczne Kąt otwarty (szeroki, wąski) Kąt zamknięty (całkowicie, częściowo)

Gonioskopia

Gonioskopia

Ocena tarczy nerwu wzrokowego Tarcza n.II leży w tylnym biegunie, w poziomie dna oka, posiada ostre granice i barwę bladoróżową W centralnej części tarczy występuje fizjologiczne zagłębienie prawidłowo: cd 0,3-0,5

Ocena tarczy nerwu wzrokowego Należy zwrócić szczególną uwagę na: - zagłębienie centralne (barwę, rozmiar) - pierścień włókien nerwowych - położenie wiązki naczyniowej (czy nie jest przesunięta w stronę nosa)

Tarcza nerwu wzrokowego

Metody pozwalające ocenić tarczę nerwu wzrokowego 1.Wziernikowanie bezpośrednie przy użyciu oftalmoskopu 2.Wziernikowanie pośrednie przy lampie szczelinowej przy pomocy soczewki Volka

Zmiany okołotarczowe

Warstwa włókien nerwowych siatkówki

Metody pozwalające ocenić tarczę nerwu wzrokowego 3. GDx-laserowa polarymetria skaningowa 4. HRT-laserowa oftalmoskopia skaningowa 5. CSLO - konfokalna laserowa oftalmoskopia skaningowa

Laserowa tomografia skaningowa (HRT)

Polarymetria laserowa (GDx)

Struktura a funkcja

Pole widzenia Metoda konfrontacyjna Perymetria -izopterowa -komputerowa (Humphrey,Octopus)

Perymetria

Ewolucja zmian w polu widzenia 1. 2. 3. 4. 5. izolowane mroczki względne położone paracentralnie, bądź ogołocenie plamy ślepej bezwzględne mroczki paracentralne bez łączności z plamą ślepą bezwzględny mroczek łukowaty połączony z plamą ślepą, możliwość przerwania obwodu pola widzenia rozległe ubytki w polu widzenia z zaoszczędzeniem widzenia centralnego brak widzenia centralnego

Leczenie jaskry LECZENIE NA CAŁE ŻYCIE !!! Celem leczenia jest zahamowanie postępu neuropatii wzrokowej na istniejącym poziomie LECZENIE NIE ZLIKWIDUJE ZMIAN I NIE PRZYWRÓCI WIDZENIA

Leczenie zachowawcze W leczeniu farmakologicznym stosuje się głównie leki o działaniu miejscowym (krople) Na początku zaleca się podawanie jak najrzadziej 1 leku, w jak najmniejszym stężeniu Należy zwrócić uwagę pacjentowi na prawidłowe zakraplanie i przestrzeganie ustalonych godzin podawania leku.

Leczenie zachowawcze BETA BLOKERY np.timolol,betaxolol jako lek pierwszego rzutu w jaskrze otwartego kąta Dawkowanie:1 x dziennie, rano Działanie: blokują rec.beta adrenergiczne, zmniejszają wytwarzanie cieczy wodnistej

Leczenie zachowawcze INHIBITORY ANHYDRAZY WĘGLOWEJ np.Trusopt Jako lek drugiego rzutu w jaskrze prostej otwartego kąta Dawkowanie: 3 x dziennie Działanie: zmniejszają wytwarzanie cieczy wodnistej

Leczenie zachowawcze PROSTAGLANDYNY np.Xalatan Jako lek nowej generacji silnie obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe Dawkowanie: 1 x dziennie przed snem Działanie: otwierają dodatkową drogę odpływu cieczy wodnistej z przedniej komory oka (odpływ naczyniówkowotwardówkowy)

Leczenie zachowawcze SYMPATYKOMIMETYKI np.adrenalina,noradrenalina,neosynefry na W jaskrze otwartego kąta Dawkowanie: 2 x dziennie Działanie: pobudzają ukł. współczulny, hamują wytwarzanie cieczy wodnistej i ułatwiają jej odpływ

Leczenie zachowawcze PARASYMPATYKOMIMETYKI np.pilokarpina Stosowana w jaskrze wąskiego, zamykającego się kąta Dawkowanie: 4 x dziennie krople lub 3 x dziennie krople a na noc maść Działanie:pobudzają ukł. przywspółczulny, ułatwiają odpływ cieczy wodnistej

Leki podawane ogólnie 1. INHIBITORY ANHYDRAAZY WĘGLOWEJ (DIURAMID doustnie ) 2. LEKI OSMOTYCZNE (25 MANNITOL - dożylnie ) (50 GLICEROL - doustnie )

Zabiegi laserowe TRABEKULOPLASTYKA na całym obwodzie beleczkowania wytwarza się laserem ogniska, które bliznowacieją , dzięki czemu ułatwiają odpływ cieczy wodnistej

Zabiegi laserowe

Zabiegi laserowe IRYDOTOMIA W tęczówce wykonuje się otwór, który ułatwia odpływ cieczy wodnistej z przedniej do tylnej komory oka Zapobiega się w ten sposób powstawaniu ostrych ataków jaskry

Zabiegi laserowe CYKLOKOAGULACJA Stosowana w ciężkiej postaci jaskry, gdy inne metody leczenia nie obniżają skutecznie ciśnienia wewnątrzgałkowego

Leczenie operacyjne TRABEKULEKTOMIA W znieczuleniu miejscowym wytworzenie przetoki łączącej przednią i tylną komorę oka z przestrzenią śródtwardówkową

Leczenie chirurgiczne

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ