Struktura społeczna i formy organizacji społeczeństw

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Struktura społeczna. Historyczne i współczesne formy organizacji społeczeństw.

Slide 2

Koncepcje struktury społecznej Struktura społeczna to wewnętrzna budowa społeczeństwa, czyli jego części składowe oraz wzajemnie powiązania między nimi. Kategorie stosunków zachodzących w strukturach społecznych (wg. S. Ossowskiego): Wzajemne zależności wynikające ze społecznego podziału pracy i funkcji, Stosunki zależności jednostronnych wynikających z grupowych przywilejów i dyskryminacji, Stosunki hierarchii i gradacji.

Slide 3

Czynniki wpływające na kształt struktury społecznej

Slide 4

Czynniki wpływające na kształt struktury społecznej

Slide 5

Teorie Klasowe Karol Marks (1818 1883) Wszelkie zbiorowości wyróżnione na podstawie miejsca, jakie zajmują w strukturze stosunków ekonomicznych, przede wszystkim stosunków własności środków produkcji i roli, jaką grają w procesie wytwarzania dóbr materialnych niezbędnych dla istnienia społeczeństwa.

Slide 6

Teorie Klasowe Max Weber (1864 1920) Klasa społeczna zespół ludzi o podobnych szansach życiowych (podobne możliwości dostępu do dóbr); podstawą wyróżnienia klas jest posiadanie własności lub jej brak.

Slide 7

Struktura Wyróżnia się 3 klasy społeczne: klasowa -Klasę wyższą dyrektorzy korporacji, właściciele przedsiębiorstw, kadry kierownicze; -Klasę średnią - drobni przedsiębiorcy, średnia kadra kierownicza; charakteryzuje ją średni poziom życia; trzon społeczeństwa demokratycznego ze względu na liczebność; -Klasę niższą osoby słabo wykształcone; wykonujące pracę nie wymagającą dużych kwalifikacji zawodowych; Klasy społeczne nie są tworami zamkniętymi, charakterystyczna jest ruchliwość społeczna: -Awans społeczny -Degradacja społeczna

Slide 8

Warstwa społeczna Warstwa społeczna zbiorowość, która wyróżnia się na podstawie jakiegoś kryterium (lub kilku kryteriów) będącego podstawą ocen społecznych i tworzenia dystansu pomiędzy ludźmi a więc podziałów utrwalonych w społecznej świadomości.

Slide 9

Warstwa społeczna Warstwy społeczne wyróżnia się najczęściej ze względu na:

Slide 10

Struktura zawodowa Podział społeczeństwa ze względu na wykonywany zawód. We współczesnych społeczeństwach jest odbiciem znaczenia, jakie mają w nich różne zawody. O hierarchii prestiżu zawodu decydują: wynagrodzenie, społeczna przydatność, wykształcenie.

Slide 11

Struktura demograficzna Podział społeczeństwa według kryteriów demograficznych. PRZYKŁAD: -kryterium wieku (pozwala na określenie zatrudnienia, sieci szkół itp.) - wiek produkcyjny i poprodukcyjny - wiek przedszkolny i szkolny - kryterium płci.

Slide 12

Wiek produkcyjny ludność wykonująca pracę przynoszącą dochód oraz bezrobotni; przedział wiekowy przyjęty w statystyce dla potrzeb ekonomii. Według metodologii Głównego Urzędu Statystycznego w wieku produkcyjnym znajdują się: mężczyźni pomiędzy 18. a 65. rokiem życia, kobiety pomiędzy 18. a 60. rokiem życia. Wiek produkcyjny dzielony jest dalej na: wiek mobilny - 1844 lata mężczyźni i kobiety, wiek niemobilny - 4564 lata mężczyźni i 45 59 lat kobiety.

Slide 13

Wiek poprodukcyjny przedział wiekowy przyjęty w statystyce dla potrzeb ekonomii. Według metodologii Głównego Urzędu Statystycznego w wieku poprodukcyjnym znajdują się: mężczyźni w wieku 65 lat i więcej, kobiety w wieku 60 lat i więcej.

Slide 14

Ruchliwość Społeczna Kryteria podziału i typy ruchliwości społecznej:

Slide 15

Przyczyny zmian społecznych - - Zmiany środowiska naturalnego (pociągają zmiany w gospodarce, a te z kolei w społeczeństwie) Zmiany wartości kulturowych ( np. poziom wykształcenia); Postęp technologiczny; Zmiany demograficzne nierówności społeczne działalność jednostek, instytucji i ruchów społecznych

Slide 16

1. Historyczne formy organizacji społeczeństw. Społeczeństwo pierwotne liczyły kilka tysięcy osób; gospodarka zbieracko łowiecka oraz prymitywna hodowla; Struktura społeczna nie była zbyt rozbudowana. O kształcie struktury społecznej decydowały płeć, wiek i pokrewieństwo (grupy plemienne); Kultura miała charakter przedpiśmienny. Obecnie: Indianie Ameryki Południowej, plemiona w Afryce, Aborygeni w Australii.

Slide 17

2. Społeczeństwa feudalne społeczeństwa te posiadały charakter zhierarchizowany (struktura stanowa) w związku z tym ruchliwość społeczna była bardzo ograniczona. Gospodarka oparta na hodowli zwierząt i uprawie roli najliczniejsza ludność chłopi; Podstawowa forma osadnictwa grody, podgrodzia, wioski i folwarki. Miasta funkcjonowały jako rynki zbytu i centra kulturalne. Obecnie : brak (w historii Europa i niektóre kraje azjatyckie)

Slide 18

3. Społeczeństwo industrialne jego powstanie miało silny związek z rozwojem przemysłu, który stał się podstawa gospodarki w XIX wieku. Społeczeństwo zostało podzielone na klasy i warstwy społeczne, na których czele stała burżuazja i robotnicy. Dynamiczny rozwój miast i upadek wsi jako siły produkcyjnej. Wzrost ruchliwości społecznej oraz powstanie ruchliwości migracyjnej. Powstanie kultury masowej Przykłady: kraje Europy Zachodniej w końcu XIX i na pocz. XIX wieku;

Slide 19

Współczesne formy organizacji społeczeństw 1. Społeczeństwo postindustrialne (A. Touraine, D. Bell) rozwój spowodowany komputeryzacja i robotyzacją produkcji. Nowa dominująca klasę społeczna tworzą wykwalifikowani specjaliści inżynierowie i menadżerowie. Rozwój sektora usług. Powstanie ponadnarodowych korporacji. Rozwój aglomeracji miejskich. Dominacja kultury masowej.

Slide 20

2. Społeczeństwo globalne obejmuje obecnie wszystkich mieszkańców Ziemi tworząc wspólnotę globalna wioska. Rozwój tego społeczeństwa spowodował rozwój telekomunikacji, które zatarły granice państwowe i przyczyniły się do ruchliwości ludzi na duże odległości w bardzo krótkim czasie. Powstanie ponadnarodowych korporacji, w których związki z krajem macierzystym są bardzo luźne. Postępujący proces globalizacji.

Slide 21

3. Społeczeństwo informacyjne podstawową rolę odgrywa informacja oraz instytucje i firmy z nich korzystające i przetwarzające je. Rozwój nowego sektora usług zwłaszcza telekomunikacji. Powszechny dostęp do informacji, dzięki Internetowi.

Slide 22

4. Społeczeństwo masowe - jego rozwój spowodowało silne zurbanizowanie i szybki wzrost demograficzny; Zanik wyższych wartości, wzrost hedonizmu i konsumpcjonizmu. Społeczeństwa staja się konformistyczne. Kultura ma charakter masowy, bezrefleksyjny i manipulacyjny (dzięki reklamom) Zanik elit, wzrost przeciętniactwa w społecznościach.

Slide 23

5. Społeczeństwo konsumpcyjne jego rozwój jest związani ze wzrostem zamożności społeczeństw. Najważniejszym elementem stratyfikacji społeczeństw konsumpcja. Kult indywidualizmu Ogromna rola mediów i reklam.

Slide 24

6. Społeczeństwo otwarte Teoria powstała w oparciu o teorie H. Bergsona i K. Poppera Duży zakres swobód politycznych i obywatelskich; poszanowanie prawa Duża swoboda dokonywania wyborów Podstawowe zasady- pluralizm, tolerancja i szacunek dla odmienności; Przeciwieństwem społeczeństwa otwartego jest społeczeństwo zamknięte , w którym jednostki są podporządkowane państwu, a wszelkie działania są ograniczone zakazami i nakazami.