Płyta główna

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

PŁYTA GŁÓWNA

Slide 2

WPROWADZENIE Obecnie najbardziej popularnym standardem płyt głównych jest ATX. Charakteryzuje się zintegrowanymi z płytą wszystkimi gniazdami wyprowadzeń. Złącza portów szeregowych i równoległych, klawiatury, myszy, USB czy IEEE są integralną częścią samej płyty, co zwiększa jej funkcjonalność, ułatwia instalację i korzystnie wpływa na ujednolicenie standardu. Poza tym płyty ATX dzięki lepszemu rozmieszczeniu komponentów zapewniają mniejszą plątaninę kabli wewnątrz komputera, łatwiejszy dostęp do modułów pamięci, a wszystkie złącza kart rozszerzających można wykorzystać w pełnej ich długości. Dodatkowo płyty ATX wyposażone są w tzw. funkcję Soft Power, dzięki której, płyta steruje włączaniem i wyłączaniem zasilania, co w przypadku długiej bezczynności pozwala komputerowi przejść w stan uśpienia, a tym samym oszczędzać energię. Mechanizm Soft Power daje także możliwość kontrolowania zasilania z poziomu systemu operacyjnego. Nowoczesna płyta główna zawiera system monitorowania swojego środowiska pracy: napięć zasilających, temperatury procesora itp. Oprócz sygnalizacji ewentualnych nieprawidłowości, system taki powinien sterować wydajnością wentylatorów, chłodzących poszczególne elementy zestawu - płyta musi, zatem mieć odpowiednie gniazda do ich przyłączenia. Standard ATX posługuje się lepszym sposobem chłodzenia. Mamy tu do

Slide 3

LEMENTY PŁYTY GŁÓWNE Magistrale wewnętrzne Magistrale zewnętrzne Chips et Złącza napędów Gniazdo procesora Sloty Pamięci

Slide 4

PORTY ZEWNĘTRZNE Na tylnym panelu znalazło się miejsce dla sześciu portów USB (1), jednego portu PS2 (2), dwóch portów sieciowych Gigabit LAN (3), cyfrowego wyjścia SPDIF (4), port FireWare (5), dwa porty Sata (6) oraz bardzo przydatny przycisk do czyszczenia biosu Clear CMOS (7). 3 2 1 4 7 5 6 1

Slide 5

CHIPSET Chipset to zestaw specjalizowanych układów scalonych o bardzo wysokiej skali inteligencji. W konstrukcji płyt głównych odpowiada za zapewnienie współpracy poszczególnych elementów składających się na system komputerowy. Jego zadaniem jest organizacja przepływu informacji pomiędzy poszczególnymi komponentami komputera. Pełni funkcję pośrednika pomiędzy procesorem a współpracującymi z nim urządzeniami. Wszystkie dane przesyłane z pamięci operacyjnej do procesora przechodzą przez chipset. W skład chipsetu wchodzi od jednego do czterech odrębnych (chipów) -najczęściej kontroler pamięci operacyjnej (RAM), korekcji układów błędów, szybkości rozmieszczonych czasem w różnych częściach płyty. W zależności do taktowania magistrali pamięci oraz dopuszczalnej ilości pamięci RAM. może on zawierać następujące elementy: -rodzaju, kontroler pamięci cache drugiego poziomu L2. - kontroler procesora, w tum także obsługa cache pierwszego poziomu L1. - kontroler magistrali PCI, ISA, AGP. - kontroler IDEEIDE lub SCSI. - kontroler przerwań IRQ i kanałów DMA. - zegar czasu rzeczywistego RTC. - kontroler klawiatury, myszy (portów PS2). - kontroler napędów dysków elastycznych (FDD). - kontroler portu szeregowego, równoległego i portów USB

Slide 6

CHIPSET Praktycznie żadna operacja wewnątrz komputera nie może się odbyć bez udziału jego dwóch kluczowych elementów - mostka północnego i południowego. Niestety, najczęstszym błędem jest zlekceważenie najważniejszego elementu komputera - płyty głównej czyli chipsetu. Jeśli przeanalizować funkcje, za jakie odpowiada procesor i chipset, to można pierwszy porównać do mózgu, a drugi do układu podtrzymującego życie. Chipset płyty głównej jest sercem całego komputera. Narządem, który pompuje dane przez wszystkie magistrale. Kupując płytę główną, wybierzmy chipset, który obsłuży wszystkie Mostek Północny Chipsetu urządzenia oraz w pełni wykorzysta możliwości Intel x48 naszego Źle dobrany ograniczał moc wchodzą:sprzętu. jednostka logiczna będzie obsługująca procesor, kontroler pamięci RAM, obliczeniową procesora poprzez swoją niską kontrolery magistral AGP oraz PCI. Drugim, oddzielnym członem chipsetu jest wydajność czy niedoskonałość technologiczną. mostek południowy. Dzisiejsze konstrukcje zawierają sprzętowe sterowniki. Chipset innymi jako zestaw jednostek jest Między kontrolery napędówsterujących ATA, stacji dyskietek (FDD), USB, urządzeń podzielony na dwie części, z których każda odgrywa WejściaWyjścia (port drukarki, komunikacyjne, PS2). W mostku południowym, w inną rolę. Pierwszy elementem chipsetuzmian. jest mostek ostatnich latach, nastąpiło najwięcej Z biegiem czasu na swoje barki północny. W jego skład przyjmuje on coraz więcej zadań. Lista obsługiwanych przez niego urządzeń wydłużyła się na przykład o kontrolery dźwięku, dysków Serial-ATA, magistrali FireWire oraz karty sieciowe. Dla porównania, mostki północne zyskały jedynie zintegrowane kontrolery grafiki. Nie oznacza to jednak wyższości południa nad północą. Oba mostki są od siebie w pełni zależne i żaden z nich nie może funkcjonować bez drugiego. Ostatnia ważna rzecz, na jaką warto zwrócić uwagę, to fakt, iż mostek południowy może być uniwersalny, jeśli chodzi o obsługiwane procesory. O ile mostek północny musi być dopasowany do konkretnej platformy, niezależnie czy Intel czy AMD, o tyle ten sam mostek południowy może być

Slide 7

CHIPSET Blokowy schemat klasycznej architektury chipsetu mostek północny SiS 671FX połączony z procesorem, kartą graficzną i pamięcią operacyjną, a także mostek

Slide 8

CHIPSET Chipset składa się z dwóch głównych elementów półprzewodnikowych (układów scalonych), które z uwagi na swoje położenie w schemacie blokowym zyskały miano mostka północnego (Northbridge) i mostka południowego (Southbridge). Wraz z pojawieniem się chipsetów z serii Intel 800 stosowaną początkowo terminologię zastąpiły określenia Memory Controller Hub (MCH) i IO (InputOutput) Controller Hub (ICH). Poprzednio komunikacja między mostkiem północnym i południowym odbywała się(DMI) przezIntela, szynęMutiol PCI, Media Interface jednak obecnie w klasycznych do firmy architekturach SIS czy V-Linkchipsetów firmy VIA. procesorów Intela przeważają oddzielne, firmowe szyny Tymczasem w chipsetach do transmisji danych, np. Direct procesorów AMD z serii Athlon-64 (X2FX) i Phenom wymiana informacji między mostkiem północnym i południowym następuje z udziałem magistrali systemowej HyperTransport. W sektorze chipsetów zarysowują się dwie tendencje. Mostek północny traci jednostki funkcjonalne na korzyść Chipset przeznaczony na platformę Intel Centrino ze szybszego lub bezpośredniego zintegrowanym układem przekazywania danych, podczas gdy

Slide 9

CHIPSET Chipset nForce 790i występuje w dwóch odmianach SLI i Ultra SLI, wersja Ultra obsługuje pamięci DDR3 2000MHz oraz dodatkowo standard EPP2, wersja SLI obsługuje tylko pamięci DDR3 1333. EPP2 jest zestawem dodatkowych instrukcji zaimpletowanym w module SPD, które przekazują płycie informacje o dodatkowych możliwościach pracy pamięci. Chipset umożliwia obsługę pełnego 3-way SLI pracującego na pełnych liniach x16 PCI-E 2.0 (poprzedni model 780i SLI też obsługiwał 3-way SLI jednak tam tylko dwie linie pracowały w

Slide 10

Mostek Północny Chipset składa się zazwyczaj z dwóch układów zwanych mostkami: mostek północny (northbridge) oraz mostek południowy (southbridge). Mostek północny zajmuje się wymianą danych miedzy pamięcią a procesorem, oraz steruje magistralą graficzną AGP lub PCI-Express. W tym układzie może znajdować się też zintegrowana karta graficzna

Slide 11

Mostek Północny Mostek północny łączy ze sobą wszystkie podzespoły w pececie, które muszą szybko przetwarzać i przesyłać dużo danych. Należą do nich procesor, pamięć operacyjna, karta graficzna i rzecz jasna - mostek południowy. Niemal we wszystkich procesach komunikacyjnych bierze udział procesor, dlatego mostek północny znajduje się bardzo blisko gniazda tego układu. Chodzi o to, aby zapewnić możliwie krótkie szyny transmisji danych. W klasycznych serii chipsetach Athlon 64 komputerów procesory klasy AMD PC procesor i pamięć operacyjna są połączone mostkiem wykorzystują zamiast z FSB łącze północnym przez szynę Front Side Bus (FSB). Począwszy od HyperTransport z częstotliwością wzorcową. AMD przeniósł kontroler pamięci z mostka północnego do procesora. Dzięki temu procesor i pamięć mogą błyskawicznie wymieniać się informacjami bez komunikowania się z mostkiem północnym. Mostek ten zawiera również łącze graficzne - w postaci szyn AGP albo szyn PCI Express. W rozwiązaniach ze zintegrowanym modułem graficznym, stosowanych Chipset X58 mostek przede wszystkim w notebookach i północny

Slide 12

Mostek Południowy Mostek południowy odpowiada za współpracę z pozostałymi urządzeniami, takimi jak: dyski twarde, napędy optyczne, zintegrowane audio i LAN, karty rozszerzeń, USB, mysz, klawiatura itd.

Slide 13

Mostek Południowy Jednostki funkcjonalne przetwarzające niewiele danych są podłączone do mostka południowego. Zaliczają się do nich wszystkie klawiatura, mysz,urządzenia drukarka i skaner, a także peryferyjne wyjątkiem twarde dyski, zpozostałe napędy i układ BIOS-u. monitora czyli m.in.szyny PCI łączące chipset z Do tego -dochodzą gniazdami kart rozszerzeń (np. kontrolera RAID). Mostek południowy staje się coraz bardziej rozbudowanym elementem peceta. Oprócz mostka magistrali ISA (Industry Standard Architecture), a także kontrolerów twardego uwaga należy się chipsetom dysku, RAID i -USB w wielu wypadkach zawiera typu nForce4 w niektórych układ audio NVIDIA i układ sieciowy. wariantach przeniosłaSzczególna mostek południowy do północnego, mieszcząc cały chipset w jednym układzie scalonym.

Slide 14

Magistrale Systemy magistrali Pojęcie magistrala (z ang. bus, czyli bidirectional universal switch) w mniemaniu informatyka oznacza łącze, za pomocą którego komunikują się podzespoły sprzętowe komputera. W Przyszłość i przeszłość - łącza SATA (z odróżnieniu od łączy typu punkt-punkt lewej) tuż obok niebieskiego gniazda IDE. (patrz dalej) nadajnik może przesyłać szyną dane do Nowoczesne więcej niż kontrolery jednego danymi jednocześnie co najmniej dwa urządzenia. odbiornika. Inaczej mówiąc - za pomocą USB na przykład sterują przepływem danych między 12 urządzeniami magistrali przesyła mogą dane wymieniać się lub podłączonymi do magistrali USB. Magistrala szeregowo równolegle, lecz obecnie zarysowuje się dominacja rozwiązań szeregowych. Magistrale równoległe Do najważniejszych magistrali równoległych w pececie zaliczają się: Front Side Bus (FSB), Integrated Drive Electronics (IDE) i Line Printing Terminal (LPT). Tylko Intel i VIA stosują nadal FSB jako połączenie między procesorem i mostkiem północnym, w rozwiązaniach AMD magistralę tę zastąpiło łącze dwupunktowe HyperTransport. Jednak w procesorach wielordzeniowych FSB okazuje się wąskim gardłem. Dlatego również Intel planuje zastąpić ją już w kolejnej generacji CPU łączem typu punkt-punkt. Nosi ono nazwę QuickPath (patrz dalej). Również interfejs IDE jest w odwrocie, pożegnał się z nim np. Intel, wprowadzając mostek południowy ICH8. Co prawda, producenci płyt głównych wyposażonych w chipsety ICH8

Slide 15

Magistrale Przyczynę stopniowego zanikania magistrali równoległych stanowią ich zasady działania, z których powodu nie radzą sobie z gwałtownie wzrastającą ilością danych, które mkną torami danych wewnątrz nowoczesnego peceta. Jak można się domyślić z nazwy, są one przesyłane równolegle więcej niż jedną szyną. Przykład. Twardy dysk IDE (nadajnik) przesyła po jednym bicie ośmioma równoległymi szynami i kontrolerowi dysków w mostku południowym (odbiornik) zgłasza oddzielną szyną sterowania, że wysłał prawidłowy bajt danych. W dalszej kolejności odbiornik formuje bajt z otrzymanych ośmiu bitów i potwierdza nadajnikowi (znowu przez szynę sterowania) odbiór pierwszego bajta danych. Dopiero po nadejściu tego sygnału, zwanego sygnałem uzgodnienia (z ang. handshaking), nadajnik wysyła kolejny bajt danych. Podnosząc częstotliwość taktowania, można, rzecz jasna, zwiększyć przepustowość tych ośmiu szyn, jednak są fizyczne ograniczenia, których nie sposób ominąć. Po pierwsze, na określonym poziomie częstotliwości dostępny przedział czasu jest za krótki na zrealizowanie sygnału uzgodnienia bez opóźnień. Po drugie, nie można dowolnie przyśpieszać tempa przesyłania danych na magistrali, bo po przekroczeniu określonego poziomu pojawiają się częstotliwości zakłócające, które

Slide 16

Magistrale Magistrale szeregowe Niemal wszystkie magistrale w obecnych pecetach transportują dane szeregowo. Do tej kategorii zaliczają się np. interfejsy Firewire, SATA i USB. W transmisji szeregowej nadajnik dzieli pakiet danych na poszczególne bity, po czym wstawia na początku i na końcu wysyłanego pakietu bity startu i końca. W sekwencji bitów startowych nadajnik umieszcza adres odbiornika i wysyła cały pakiet danych gęsiego (bit po bicie) jedną szyną. Wszystkie urządzenia podłączone do tej magistrali odczytują adres odbiornika. Jeśli pakiet nie jest przeznaczony dla nich, ignorują przesyłkę. Tylko uprawniony odbiornik przyjmuje ją, znajduje bity startowe, po czym składa cały pakiet z następujących po nich bitów, aż dotrze do bitów końca. Ten sposób transmisji danych ma wiele zalet. Podzespoły sprzętowe uczestniczące w przesyłaniu pakietów danych wymagają tylko jednego sterownika wyjściowego i tylko jednego układu odbiornika. W ten sposób można ograniczyć szerokość pasma wymaganego do sterowania i adresowania przesyłanych danych. Nadajnik wysyła poszczególne bity danych jeden za drugim, a więc żaden z nich nie wyprzedzi innego - co

Slide 17

Łącze typu punkt-punkt: HT, QPI Określenie łącze typu punkt-punkt w informatyce oznacza bezpośrednią szynę danych między dwoma podzespołami sprzętowymi. W kartach graficznych już od lat stosuje się łącza tego typu do wymiany danych z chipsetem i procesorem - za przykład wystarczą takie rozwiązania, jak AGP (Accelerated Graphics Port) i PCI Express (Peripheral Component Interconnect Express). W procesorach łącza dwupunktowe (np. HyperTransport w AMD) zastąpiły już magistralę Front Side Bus (FSB) a nie dawno do HT dołączyło QPI(QuickPathInterconnect) w procesorach INTEL W przeciwieństwie do takich magistrali, jak FSB, łącza typu punkt-punkt mają z góry wyznaczonego nadawcę i odbiorcę danych. Dlatego nadawca nie musi opatrywać wysyłanych pakietów danych adresem odbiorcy, ten zaś może darować sobie sygnał uzgodnienia (patrz wyżej). W ten sposób można zaoszczędzić na szerokości pasma i uzyskać znacznie większą częstotliwość taktowania, np. czterordzeniowy procesor AMD Phenom HyperTransport osiąga maksymalną częstotliwość 1000 MHz, podczas gdy najwyższa częstotliwość FSB w procesorach Intela to 400 MHz, co stało się wąskim gardłem zwłaszcza dla procesorów wielordzeniowych..

Slide 18

Łącze typu punkt-punkt: HT, QPI Łącze bezpośrednie HyperTransport na przykładzie układu Opteron Quad Core - procesor komunikuje się z mostkiem północnym i z dwoma innymi czterordzeniowcami za pomocą trzech

Slide 19

Łącze typu punkt-punkt: HT, Wraz z serią procesorów Athlon QPI 64 AMD zastąpił w 2003 r. magistralę Front Side Bus otwartym standardem przemysłowym o nazwie HyperTransport (HT). W każdym procesorze AMD do komputerów stacjonarnych i przynależnym do niego mostku północnym na płycie głównej umieszczono specjalny układ scalony o nazwie HT-Link. Pełni on funkcję zarówno nadajnika, jak i odbiornika, wymieniając dane z drugim łączem za pośrednictwem dwóch szyn o szerokości 16 bitów każda. Obie szyny HT są ekranowane względem siebie i przesyłają dane tylko w jednym kierunku. Zależnie od typu procesora fizyczna częstotliwość taktowania łączy HT sięga od 200 (w Athlonie 64) do 1000 MHz (w Phenomie). Transmisja danych odbywa się tu wraz ze wzrastającym (sygnał jedynkowy) i z opadającym zboczem sygnału (sygnał zerowy), a więc efektywna przepustowość łącza jest czterokrotnie większa niż przepustowość fizyczna. Procesory AMD Opteron do zastosowań serwerowych są wyposażone w trzy łącza HT, dzięki czemu w komputerach dysponujących kilkoma podstawkami poszczególne CPU mogą się komunikować przez HT również między sobą. Pod koniec 2008 roku Intel zastąpił magistralę Front Side Bus łączem dwupunktowym QuickPath Interconnect (QPI), wprowadzając nową architekturę procesorów w seriach serwerowych Xeon (Nehalem) i Itanium (Tukwila). Wariant Extreme układu Nehalem ma wprowadzić technologię QuickPath również do CPU komputerów stacjonarnych - jednak

Slide 20

Przykładowy przesył danych w mostku północnym MC 0 i 1 (ang. PAMIĘĆ RAM PAMIĘĆ RAM DDRII 1066 8533 MBs MC MC 00 HT 3.1 PROCESO R 51 200 MBs MOSTEK PÓŁNOC NY PC I DDRII 1066 8533 MBs MC MC 11 PCIPCIEE BIU BIU GPU GPU PCI-Ex16 v.20 KARTA 8000 GRAFICZ MBs NA MAGISTRALA MAGISTRALA HT HT MOSTEK POŁUDNIOWY UKŁAD DŻWIĘKOWY I O Memory Controller) kontroler pamięci BIU (ang. Bus Interface Unit) kontroler magistrali systemowej PCI-E magistrala lokalna typu szeregowego GPU (ang. Graphics Processing Unit ) zintegrowana karta graficzna PCI (ang. Personal Computer Interconnect) złącze dla kart rozszerzających IO (ang. InputOutput) Porty urządzeń wejścia i

Slide 21

Napięcia i konfiguracje zworek Przykładowy opis napięć na poszczególnych elementach płyty głównej oraz konfiguracja zworek; PŁYTA GŁÓWNA EPOX Z CHIPSETEM VIA KT600.

Slide 22

Napięcia i konfiguracje zworek Zworka: JCMOS, na zdjęciu ustawiona w pozycji DEFAULT, jej przestawienie powoduje powrót do ustawień domyślnych w BIOSie.

Slide 23

Napięcia i konfiguracje zworek JCK1 (dolna) JCK2(górna) służą do zmiany FSB, na zdjęciu w pozycji DEFAULT FSB ustawiane jest wtedy z poziomu BIOSU. Dostępne konfiguracje: 1 23 JCK1 JCK2 OPCJA JCK 1-2 1-2 BIOS 2 JCK JCK 1 2 JCK JCK 1 2 JCK JCK 1 2 JCK 1 2-3 1-2 133MHz 2-3 2-3 166MHz 1-2 2-3 200MHz

Slide 24

Napięcia i konfiguracje zworek CFPA - Front Panel Audio Connector, slużą do aktywacji przedniego panela audio na obudowie komputera (jeżeli panel uprzednio został podpięty do płyty głównej). Jeżeli piny 5-6 i 9-10 licząc od góry są zwarte (tak jak na zdjęciu) przedni panel nie jest aktywny, po wyjęciu zworek przedni panel jest aktywny jednak odbywa się to

Slide 25

Napięcia i konfiguracje zworek 20 pinowe gniazdo zasilające ATX 10 20 12 5V V 5V 5VSB -5V PW GND GND GND 5V GND GND PS5V ON GND GND 3.3V -12V 3.3V 1 113.3V

Slide 26

Magistrale PCI-E, PCI PCI-E, znana również jako 3GlO, jest pionową magistralą służącą do podłączania urządzeń do płyty głównej. Zastąpiła ona magistralę PCI oraz AGP. PCIExpress stanowi magistralę lokalną typu szeregowego, łączącą dwa punkty . Nie jest to więc magistrala w tradycyjnym rozumieniu, i nie jest rozwinięciem koncepcji zwykłego PCI w związku z czym nie jest z nim kompatybilne. Taka konstrukcja PCI-E PCI-E PCI eliminuje konieczność dzielenia pasma pomiędzy kilka urządzeńCzęstotliwość x16 x1 po jednej w każdym kierunku. taktowania wynosi 2,5 GHz. -Protokół każde urządzenie PCI-Express transmisji wprowadza dwa dodatkowe bity, do każdych ośmiu jest połączone bezpośrednio z Zatem przepustowość jednej linii wynosi bitów danych (kodowanie 810). kontrolerem. 250 MiBs. W związkuSygnał z tym, że urządzenia mogą jednocześnie przekazywany jest za pomocąkierunkach to można ewentualnie przyjąć, przekazywać sygnał w obydwu dwóch linii, że w przypadku takiego wykorzystania złącza, transfer może sięgać 500 MiBs. Na płytach głównych gniazda 16x montuje się zwykle w miejscu gniazda AGP na starszych płytach (ponieważ większość chipsetów z kontrolerem PCI Express nie zawiera kontrolera AGP, najczęściej obecność PCI-E

Slide 27

Magistrale PCI-E, PCI PCI - magistrala komunikacyjna służąca do przyłączania urządzeń do płyty głównej w komputerach klasy PC. Po raz pierwszy została publicznie zaprezentowana w czerwcu 1992 r. jako rozwiązanie umożliwiające szybszą komunikację pomiędzy procesorem i kartami niż stosowane dawniej ISA. Dodatkową zaletą PCI jest to, że nie ma znaczenia czy w gnieździe jest karta sterownika dysków (np. SCSI), sieciowa czy graficzna. Każda karta, pasująca do gniazda PCI, funkcjonuje bez jakichkolwiek problemów, gdyż nie tylko sygnały ale i przeznaczenie poszczególnych styków gniazda są znormalizowane. Przy częstotliwości taktowania 33 MHz i szerokości 32 bitów magistrala PCI osiąga szybkość transmisji 132 Wersje MBs. Szerokość PCI szyny adresowej i danych nowych procesorów 64 2.0 2. bitowych zmiany nie wpływają na architekturę PCI a jedynie podwaja się przepustowość do 2641 MBs. Maksymalna szerokość szyny danych Gniazda 32-bitowej szyny PCI 2.2 3.0 32 64 64 64 Maksymalna częstotliwość taktowania (MHz) 33 66 66 66 Maksymalna przepustowość (MBs) 13 3 53 3 533 533 (bity)

Slide 28

Magistrale PCI-E, PCI wariant PCIe przepustowo ść (w każdą stronę) x1 250 MBs x2 500 MBs x4 1000 MBs x8 2000 MBs x16 4000 MBs x16 v.20 8000 MBs Gniazda PCI-E od góry: 4x, 16x, 1x i 16x w porównaniu ze złączem PCI (na dole)

Slide 29

AGP Accelerated Graphics Port (AGP, czasem nazywany Advanced Graphics Port) to rodzaj zmodyfikowanej magistrali PCI opracowanej przez firmę Intel. Jest to 32-bitowa magistrala PCI zoptymalizowana do szybkiego przesyłania dużych ilości danych pomiędzy pamięcią operacyjną a kartą graficzną. Slot AGP Wersje AGP Mnożnik x1 x2 x4 x8 Szerokość szyny danych (bity) 32 32 32 32 Częstotliwość taktowania (MHz) 66 66 66 66 Przepustowość (MBs) 26 4 528 106 6 2112 Napięcie (V) 3.3 3.3 3.3 1.5 0.8

Slide 30

Sloty DDR, DDR2, DDR3 DDR rodzaj pamięci typu RAM stosowana w komputerach jako pamięć operacyjna oraz jako pamięć kart graficznych. Pamięci te mogą wytrzymać temperaturę do 70C. Kości przeznaczone dla płyt głównych zawierające Sloty DDR2 moduły DDRi SDRAM posiadają kontaktowe jeden przedział (w odróżnieniu od SDR SDRAM, który ma 184168 styki ich oraz dwa przedziały). Stosowane są dwa rodzaje oznaczeń pamięci DDR SDRAM. Mniejszy (np. PC-200) mówi o częstotliwości, z jaką działają kości. Natomiast większy (np. PC1600) mówi o teoretycznej przepustowości jaką mogą osiągnąć. Szerokość magistrali pamięci wynosi 64 bity. Przepustowość obliczana jest metodą: DDR-200 DDR-266 DDR-333 DDR-400 (PC-1600) (PC-2100) (PC-2700) (PC-3200) (64 (64 (64 (64 bity bity bity bity 2 2 2 2 100 133 166 200 MHz)8 MHz)8 MHz)8 MHz)8 1,6 2,1 2,7 3,2 GBs GBs GBs GBs

Slide 31

Sloty DDR, DDR2, DDR3 DDR2 kolejny po DDR standard pamięci RAM typu SDRAM, stosowany w komputerach jako pamięć operacyjna. Pamięć DDR2 charakteryzuje się wyższą efektywną częstotliwością taktowania (533, 667, 800, 1066 MHz) oraz niższym poborem prądu. Podobnie jak DDR, pamięć DDR2 wykorzystuje do przesyłania danych wznoszące i opadające zbocze sygnału zegarowego. Zmiany w stosunku do DDR: -Moduły zasilane są napięciem 1,8 V, zamiast 2,5 V. -DDR2 przesyła 4 bity w ciągu jednego taktu zegara (DDR tylko 2). -Podwojona prędkość układu wejściawyjścia (IO) pozwala na obniżenie prędkości całego modułu bez zmniejszania jego przepustowości. -Liczba pinów została zwiększona ze 184 do 240. -Wycięcia w płytce pamięci umieszczone są w różnych miejscach, w celu zapobiegnięcia podłączenia niewłaściwych kości. Nazwa Chipa Zegar Taktowanie Szyny Nazwa modułu Transfer max. DDR2-400 100 200 PC2-3200 3200 MBs DDR2-533 133 266 PC2-4200 4266 MBs DDR2-667 166 333 PC2-5300 5333 MBs DDR2-800 200 400 PC2-6400 6400 MBs DDR2-1066 266 533 PC2-8500 8533 MBs

Slide 32

Sloty DDR, DDR2, DDR3 DDR3 nowy standard pamięci RAM typu SDRAM, będący rozwinięciem pamięci DDR i DDR2, stosowanych w komputerach jako pamięć operacyjna. Pamięć DDR3 wykonana jest w technologii 90 nm, która umożliwia zastosowanie niższego napięcia (1,5 V w porównaniu z 1,8 V dla DDR2 i 2,5 V dla DDR). Dzięki temu pamięć DDR3 charakteryzuje się zmniejszonym poborem mocy o około 40 w stosunku do pamięci DDR2 oraz większą przepustowością w porównaniu do DDR2 i DDR. Pamięci DDR3 nie będą kompatybilne wstecz, tzn. nie będą współpracowały z chipsetami obsługującymi DDR i DDR2. Posiadają także przesunięte wcięcie w prawą stronę w stosunku do DDR2 (w DDR2 wcięcie znajduje się prawie na środku kości).Obsługa pamięci DDR3 przez procesory została wprowadzona w 2007 roku w chipsetach płyt głównych przeznaczonych dla procesorów Intel oraz w 2008 roku w procesorach firmy AMD. PC3-6400 o przepustowości 6,4 GBs, pracujące z częstotliwością 800 MHz PC3-8500 o przepustowości 8,5 GBs, pracujące z częstotliwością 1066 MHz PC3-10600 o przepustowości 10,6 GBs, pracujące z częstotliwością

Slide 33

PORTY: ATA, SATA, SATA2 ATA-133 SATA

Slide 34

PORTY: ATA, SATA, SATA2, eSATA ATA - interfejs systemowy w komputerach klasy PC i Amiga przeznaczony do komunikacji z dyskami twardymi zaproponowany w 1983 przez firmę Compaq. Używa się także skrótu IDE (zamiennie z ATA), od 2003 roku (kiedy wprowadzono SATA) standard ten jest określany jako PATA (od Parallel ATA). Standard ATA nie jest już rozwijany w kierunku zwiększania szybkości transmisji. Początkowo stosowano oznaczenia ATA-1, -2 itd., obecnie używa się określeń związanych z zegarem przepustowością interfejsu (ATA33, ATA66, ATA100, ATA133). SATA - szeregowa magistrala Serial ATA jest następcą równoległej magistrali ATA. Do transmisji przewidziane są cieńsze i bardziej elastyczne kable z mniejszą liczbą styków, co pozwala na stosowanie mniejszych złączy na płycie głównej w porównaniu do równoległej magistrali ATA. Wąskie kable ułatwiają instalację i prowadzenie ich w obudowie, co poprawia warunki chłodzenia wewnątrz obudowy. Interfejs przeznaczony do komunikacji umożliwia szeregową transmisję danych między kontrolerem a dyskiem komputera z maksymalną przepustowością ok. 1,5 gigabitóws.

Slide 35

PORTY: ATA, SATA, SATA2, - Obecnie w sprzedażyeSATA dostępne są dyski z kontrolerem SATA2 wyposażonym w magistralę SATA2, która umożliwia transfer danych z prędkością 3 gigabitóws. Podwojenie przepustowości w przypadku domowego komputera niewiele zmienia, lecz doskonale sprawdza się w przypadku serwerów, gdzie stosowane są rozbudowane macierze dyskowe lub systemy pamięci zewnętrznej. External SATA - Złącze eSATA to zewnętrzny port Serial-ATA II, przeznaczony do podłączania napędów poza komputerem. Główną ideą eSATA jest zapewnienie identycznej prędkości przesyłania danych w urządzeniach zewnętrznych, jaka osiągalna jest dla napędów wewnętrznych. Osiągane przez ten standard prędkości nie odbiegają od tych oferowanych przez SATA-II maksymalne przepustowości to 150 MBs oraz 300 MBs, czyli znacznie więcej niż może zaoferować port USB 2.0 SATA 3 - Trwają prace nad trzecią wersją tego interfejsu, która ma wg planów umożliwić przesyłanie danych z prędkością 6 gigabitóws.

Slide 36

PORT USB USB (ang. Universal Serial Bus uniwersalna magistrala szeregowa) rodzaj sprzętowego portu komunikacyjnego komputerów, zastępującego stare porty szeregowe i port równoległe. Został opracowany przez firmy Microsoft, Intel Compaq, IBM i DEC. Port USB jest uniwersalny w tym sensie, że można go wykorzystać do podłączenia do komputera wielu różnych urządzeń (np.: aparatu fotograficznego, modemu skanera, klawiatury przenośnej pamięci itp). Urządzenia podłączane w ten sposób mogą być automatycznie wykrywane i rozpoznawane przez system, przez co instalacja sterowników i konfiguracja odbywa się w dużym stopniu automatycznie (przy starszych typach szyn musiał bezpośrednio Jedną z ważniejszych cechużytkownik portu USB jest zgodność z Plug and Play. Urządzenia wprowadzić do systemu informacje o rodzaju i modelu w tym standardzie można łączyć ze sobą tworząc sieć o topologii drzewa. W urządzenia). Możliwe jest także i odłączanie całej sieci można podłączyć do 127podłączanie urządzeń USB. urządzeń bez konieczności wyłączania czy ponownego uruchamiania komputera. TYPY I PRĘDKOŚCI: -USB 1.1 Urządzenia spełniające warunki tej specyfikacji mogą pracować z prędkością (Full Speed) 12 Mbits (1.5 MBs) i (Low Speed) 1.5 Mbits (0.1875 MBs) -USB 2.0 (Hi-Speed) Urządzenia zgodne z warunkami nowej specyfikacji mogą pracować z maksymalną prędkością 480 Mbs (60 zgodne MBs). Rzeczywista prędkość USB 3.0 (SuperSpeed) Urządzenia z warunkami nowej przesyłu danych zależy od konstrukcji urządzenia. Urządzenia 4,8 w standardzie specyfikacji będą mogły pracować z prędkością Gbs (600 USB 2.0 są w MBs). pełni kompatybilne ze starszymi urządzeniami. Nowy standard oprócz pozostałych łącz elektrycznych (dla kompatybilności w dół z USB 2.0 i 1.1) korzystał będzie również z łącz optycznych (kabel połączeniowy będzie wyposażony w światłowód). Kontrolery USB tej generacji będą posiadać inteligentny system odłączający zasilanie od urządzeń, po stwierdzeniu że z niego nie korzystają. Pierwsza prezentacja tej

Slide 37

PORT COM Standard COM (RS-232) opisuje sposób połączenia urządzeń DTE (ang. Data Terminal Equipment) tj. urządzeń końcowych danych (np. komputer) oraz urządzeń DCE (ang. Data Communication Equipment), czyli urządzeń komunikacji danych (np. modem). Standard określa nazwy styków złącza oraz przypisane im sygnały a także specyfikację elektryczną obwodów wewnętrznych. Standard ten na zlecenie amerykańskiego stowarzyszenia producentów urządzeń definiuje normy wtyczek i kabli portów elektronicznych w celu ujednolicenia sygnałów i konstrukcji szeregowych typu COM. Standard parametrów RS-232 urządzeń zdolnych do wymiany danych cyfrowych za pomocą sieci (ang. Recommended Standard ) opracowano telefonicznej. w 1962 roku RS-232 jest magistralą komunikacyjną przeznaczoną do szeregowej transmisji danych. Najbardziej popularna wersja odległość nie przekraczającą 15 tego m z standardu, RS-232C pozwala naszybkością transfer na maksymalną 20 kbits. W architekturze PC standardowo przewidziano istnienie 4 portów COM oznaczanych odpowiednio COM1-COM4. Specjalizowane karty rozszerzeń pozwalały na podłączenie znacznie większej ilości portów RS-232, jednak nie były one standardowo obsługiwane przez MS-DOS i wymagały specjalistycznego oprogramowania.

Slide 38

PORT LPT Interfejs IEEE 1284 (LPT) - nazwa 25-pinowego złącza w komputerach osobistych. IEEE 1284 jest portem równoległym wykorzystywanym w głównej mierze do podłączenia urządzeń peryferyjnych: drukarki, skanery, plotery. Został opracowany w 1994 r. przez konsorcjum Network Printing Alliance jako standard zapewniający wsteczną kompatybilność z używanym od lat 70. jednokierunkowym portem Centronics. Zwany jest też portem LPT lub portem równoległym. Najważniejszym świetnie nadawał się do podłączania i skanerów oraz pamięci (historycznie)drukarek zastosowaniem portu masowych. Jednak wejście na rynek interfejsów o znacznie lepszych równoległego była komunikacja z urządzeniami walorach użytkowych, takich jak USB i FireWire spowodowało, żedanych port ten wymagającymi przesyłu dużych ilości z jest coraz rzadziej stosowany.Łączenie portu komputera dokomputerów urządzenia.za pomocą Dzięki dużej równoległego było popularne w latach dziewięćdziesiątych, gdy sprzęt prędkości transferu sieciowy był drogi, program Norton Commander posiadał wbudowaną obsługę transferu plików poprzez port szeregowy i równoległy. Dziś i to zastosowanie odeszło do lamusa za sprawą sieci komputerowych i pamięci masowych USB.

Slide 39

PŁYTY GŁÓWNE - PRZEGLAD MSI MS6156 ASUS P3V 4X Clayton CVAT217 Abit BW7 ASRock P4i65G Typ gniazda procesora Slot 1 Slot1 Socket 370 Socket 423 Socket 478 Obsługiwa ne procesory Pentium II, Pentium III, Celeron Pentium II, Pentium III, Celeron Celeron Pentium 3 Coppermine Tualatin do 1400 Mhz Pentium 4 1.4-2 GHz Pentium 4 Celeron D (Prescott, Northwood, Willamette) QPIFSB 66100 66100133 6610013316 6 400 400533800 Obsługiwa ne pamięci SDR 66100133 MHz SDR 66100133 SDR 66100133 SDR 133 DDR 266333400 512 MB 512 MB 1,5GB 2GB AGP x4 AGPx4 AGPx4 AGPx8 Maksymaln a ilość pamięci : Złącze Grafiki 256 MB AGP x4

Slide 40

PŁYTY GŁÓWNE - PRZEGLAD ASUS STRIKER II FORMULA ASUS P5Q PRO Gigabyte GA-EX58DS4 ASUS Rampage 2 Extreme Typ gniazda procesora Socket 775 Socket 775 Socket 1366 Socket 1366 Obsługiwa ne procesory Core 2 Duo Quad Extreme Pentium Dual Core, Celeron 4xx,Pentium 4 HT, Pentium D Core 2 Duo Quad Extreme Pentium Dual Core, Celeron 4xx,Pentium 4 HT, Pentium D Core I7 Core I7 QPIFSB 1600 13331066800 MHz 1600 13331066800 MHz 6,4 GTs 6,4 GTs Obsługiwa ne pamięci DDR3 133316002000 DDR2 1200106680066 7MHz DDR3 106613331600 2000 DDR3 10661333160020 00 16 GB 24 GB 24 GB 2x PCI Express x16 1x PCI Express x16 3x PCI Express x16 Maksymaln a ilość pamięci : Złącze Grafiki 8GB 3x PCI Express x16

Slide 41

CHIPSETY - INTEL CHIPSET ZESTAWIENIE x58 x48 p43 Typ gniazda procesora 1366 775 775 Obsługiwane procesory Intel Core i7 Processor Core 2 Duo Quad Extreme Pentium Dual Core, Celeron 4xx,Pentium 4 HT, Pentium D Core 2 Duo Quad Extreme Pentium Dual Core, Celeron 4xx, Pentium 4 HT, Pentium D QPI FSB QPI 6,4 GTs FSB 800106613331600 FSB 13331066800 Obsługiwane pamięci 6 x DIMM, DDR3 2000 1866 1800160013331066 DDR2, DDR3 800106613331600 DDR2 1066 800667 8 GB 8 GB Maksymalna ilość pamięci : 24 GB Karta dzwiękowa TAK TAK TAK  Karta sieciowa TAK TAK TAK Złącze Grafiki PCI Express x16 PCI Express x16 PCI Express x16 GT GigaTransactions

Slide 42

CHIPSETY - INTEL CHIPSET ZESTAWIENIE p35 975x 865PE Typ gniazda procesora 775 775 478 Obsługiwane procesory Intel Core2 Extreme Quad-Core Core2 Duo Intel Pentium Extreme Intel Pentium D Pentium 4, Pentium D, Pentium D z HT Pentium 4HT, Celeron FSB 800 1066 1333 1600 1066800 400533800 Obsługiwane pamięci DDR2 1200 1066 800 667 533 533667 266333400 8GB 4 GB Maksymalna ilość pamięci : 8 GB Karta dzwiękowa TAK TAK TAK  Karta sieciowa TAK TAK TAK Złącze Grafiki PCI Express x16 PCI Express x16 AGP x8

Slide 43

CHIPSETY - nFORCE CHIPSET ZESTAWIENIE 790i Ultra SLI 750A SLI 680i Typ gniazda procesora 775 AM2 775 Obsługiwane procesory Core 2 Duo Quad Extreme Pentium Dual Core, Celeron 4xx,Pentium 4 HT, Pentium D Phenom FX Phenom Athlon Sempron Intel Core 2 Duo Intel Pentium Extreme Intel Pentium D Intel Pentium 4 Intel Celeron D FSBMagistrala 1600 13331066800 MHz Do 5200 MTs 13331066800533 MHz Obsługiwane pamięci DDR3 133316002000 DDR2 1066 800 667 533 DDR2 800667533 8 GB 8 GB Maksymalna ilość pamięci : 8 GB Karta dzwiękowa NIE TAK TAK  Karta sieciowa TAK TAK TAK Złącze Grafiki PCI Express x16 PCI Express x16 PCI Express x16

Slide 44

CHIPSETY - nFORCE CHIPSET ZESTAWIENIE 650 i SLI nForce 3 250 nForce 2 Typ gniazda procesora 775 754 Socket A Obsługiwane procesory Core2 duo, Core2 Quad, Pentium D, Pentium 4. AMD Athlon 64, Sempron Athlon, Athlon XP, Barton FSBMagistrala 80010661333 800 MHz 200266333 Obsługiwane pamięci 800667533 400333266 200266333400 Maksymalna ilość pamięci : 8GB 2GB 3GB, lub 2GB przy DDR 400 Karta dzwiękowa TAK TAK TAK  Karta sieciowa TAK TAK TAK Złącze Grafiki PCI Expressx16 AGPx8 AGPx8

Slide 45

CHIPSETY - AMD CHIPSET ZESTAWIENIE 790 GX 780G 770 Typ gniazda procesora AM2 AM2 AM2 Obsługiwane procesory AMD Phenom (140W) Athlon 64 X2 (125W) Athlon 64 Athlon FX Sempron AMD Phenom (140W) Athlon 64 X2 (125W) Athlon 64 Athlon FX Sempron AMD Phenom (140W) Athlon 64 X2 (125W) Athlon 64 Athlon FX Sempron Magistrala HyperTransport 3.0 (5200 MTs) - 2600MHz 20001600 MTs dla AM2, do 5200 MTs dla AM2MHz HyperTransport 3.0 (5200 MTs) - 2600MHz Obsługiwane pamięci DDR II - 1066 (tylko procesory AM2) 800 667 533 DDR2 1066800667 DDR2 800667533400 8 GB 8 GB Maksymalna ilość pamięci : 8GB Karta dzwiękowa TAK TAK TAK  Karta sieciowa TAK TAK TAK Złącze Grafiki PCI Express x16 PCI Express x16 PCI Express x16

Slide 46

KOMPUTER DO GIER ZESTAW1 ZESTAW2 ZESTAW3 Płyta główna Gigabyte EX58-UD5 (Lga1366) Asus P5Q Pro (Lga775) Asus P5Q (Lga775) Procesor Core i7 920 QuadCore 64 Bit 2.66GHz BOX Core 2 Duo E8500 Core 2 Duo E8400 Pamięć OCZ Core i7 Triple 3x1GB 1333MHz Kingston Dual 2x2 GB DDR2 800MHz Kingston Dual 2x2 GB DDR2 800MHz Grafika Gigabyte GeForce 260 GTX OC Core216 896MB HDMI Gigabyte GeForce 260 GTX OC Core216 896MB HDMI Sapphire Radeon 4870 512MB DDR5 Seagate Barracuda 7200.11 500GB 32MB Cache Dysk Samsung 1TB 32MB Cache Samsung 750GB 32MB Cache Zasilacz Chieftec CFT-750-14C 750W Chieftec GPS-650AB-A 650W Chieftec GPS-450AA101A 450W Pozostałe Obudowa: dowolna, nagrywarka dvd x22, czytnik kart Obudowa: dowolna, nagrywarka dvd x22, czytnik kart Obudowa: dowolna, nagrywarka dvd x22, czytnik kart

Slide 47

KOMPUTER DO DOMU ZESTAW1 ZESTAW2 ZESTAW3 Płyta główna Gigabyte EP45-DS3 (Lga775) MSI P43 Neo-F (Lga775) Gigabyte MA770-DS3 (AM2) Procesor Core 2 Duo E8400 DualCore Core 2 Quad Q8200 QuadCore Athlon X2 5200 2.7GHz EE AM2 BOX Pamięć Kingston Dual 2x2 GB DDR2 800MHz Kingston Dual 2x1 GB DDR2 800MHz Kingston Dual 2x1 GB DDR2 800MHz Grafika Gigabyte Radeon 4850 Gigabyte GeForce 9500GT Gigabyte GeForce 9600GT Dysk Seagate Barracuda 7200 500GB 32MB Cache Samsung 320GB 16MB Cache Seagate Barracuda 7200 320GB 16MB Cache Zasilacz Chieftec GPS-500-AB-A 500W Chieftec CFT-500A-12S 500W Chieftec GPS-400AA101A 400W Pozostałe Obudowa: dowolna, nagrywarka dvd x22, czytnik kart Obudowa: dowolna, nagrywarka dvd x22, czytnik kart Obudowa: dowolna, nagrywarka dvd x22, czytnik kart

Slide 48

KOMPUTER DO BIURA ZESTAW1 Płyta główna Gigabyte M61PME-S2 (AM2) Procesor Athlon X2 5000 2.6GHz EE AM2 BOX Pamięć Kingston Dual 2x1 GB DDR2 800MHz Grafika Gigabyte GeForce 9400GT Dysk Samsung 320GB 16MB Cache Zasilacz Modecom Premium 400W Pozostałe Obudowa: dowolna, nagrywarka dvd x22, czytnik kart ZESTAW2 ZESTAW3 Gigabyte M61PME-S2 (AM2) Gigabyte G31M-S2L (Lga775) Athlon X2 5000 2.6GHz EE AM2 BOX Pentium Dual Core E5200 Kingston 1 GB DDR2 667MHz Kingston 1 GB DDR2 667MHz Zintegrowana Gforce 6100 Zintegrowana Intel X3100 Samsung 250GB 16MB Cache Modecom Premium 400W Obudowa: dowolna, nagrywarka dvd x22, czytnik kart Samsung 250GB 16MB Cache Modecom Premium 400W Obudowa: dowolna, nagrywarka dvd x22, czytnik kart