Kryzys społeczno –ekonomiczny i wielkie konflikty w Europie w XIV i XV wieku.

Zobacz slidy

Treść prezentacji

Slide 1

Kryzys społeczno ekonomiczny i wielkie konflikty w Europie w XIV i XV wieku. Jesień Średniowiecza

Slide 2

Europa na przełomie XIII i XIV wieku. - Wzrost gospodarczy; - Wzrost liczby ludności aż do 73 mln na kontynencie; - Wzrost rolnictwa, które produkowało wystarczające ilości pożywienia dla wszystkich mieszkańców; - Na początku XIV wieku załamanie gospodarcze kryzys spowodowany zmianami klimatu, wyjałowieniem ziemi, spadkiem plonów oraz epidemiami chorób;

Slide 3

Czarna śmierć - Złe warunki higieniczno sanitarne miast Europy związane z brakiem kanalizacji miejskich; ścieki płynęły ulicami; - Największą epidemią, która nawiedziła średniowieczną Europę była epidemia dżumy w latach 1348 50; - Dżuma zwana była również czarną śmiercią - Wybuchła ona w portach śródziemnomorskich, dokąd przypływały genueńskie statki znad Morza Czarnego; przypuszcza się, że na owych statkach zalęgły się szczury zarażone tą chorobą; - Od 1348 r. choroba zaczęła się szybko rozprzestrzeniać, gdyż mieszkańcy miast i wsi w panice zaczęli opuszczać zarażone miejsca i przenosić je do kolejnych, jeszcze niezarażonych; - Na skutek epidemii dżumy w latach 1348 50 liczba ludności Europy spadła o 13;

Slide 4

Rozwój gospodarczy Europy Środkowej i Wschodniej - Epidemia dżumy ani kryzys gospodarczy nie dotknęły tej części Europy; nadal rozwijało się rolnictwo związane z kolonizacją na prawie niemieckim; - Rozwój Hanzy -organizacji miast, mającej na celu opanowanie źródeł zaopatrzenia i rynków zbytu Morza Bałtyckiego i co za tym idzie miast środkowoeuropejskich;

Slide 6

Kryzys na zachodzie Europy - Kryzys trwał tutaj przez niemal cały wiek XIV ; - W rezultacie spadły dochody z królewszczyzn monarszych, a także dochody duchownych i rycerzy, toteż zaciągali oni długi u bogatych mieszczan i właścicieli banków, które na skutek braku wpłat pieniędzy zaczęły bankrutować i upadać; m.in. Król Francji Filip IV Piękny zlikwidował zakon templariuszy w 1306 i przejął ich majątek; - Zbiedniali rycerze zajmowali się rabunkami, rozwinęło się tzw. raubritterstwo, czyli rycerski bandytyzm; - W Anglii organizowano tzw. ogradzanie (grodzenia); - Upadła produkcja i handel towarami luksusowymi, a popyt wzrastał na towary tańsze, średniej jakości; na skutek tego zlikwidowano wiele zakładów rzemieślniczych i rozpoczęła się walka pomiędzy miastem a wsią;

Slide 7

Ogradzanie W Anglii feudałowie aby ograniczyć straty spowodowane kryzysem wprowadzali tzw. grodzenia zamieniali pola uprawne na pastwiska dla owiec, w ten sposób zwiększali hodowle i eksport wełny do Flandrii. Spadek dochodów feudałów, spowodował tez ograniczenie popytu na tzw. towary luksusowe sprowadzane głownie ze Wschodu.

Slide 8

Konflikty zbrojne. Kryzysowi gospodarczemu towarzyszył kryzys polityczny, który szczególnie ujawnił się w konflikcie terytorialnym i dynastycznym między Anglią i Francją. Największym długotrwałym konfliktem w tej epoce była właśnie wojna między Anglią i Francją, nazwana wojną stuletnią trwający w latach 1337 -1453.

Slide 9

Kryzys polityczny wojna stuletnia Przyczyny: - Rywalizacja Anglii i Francji o Flandrię; - Rywalizacja francusko angielska o ostatnie lenna położone na południu Francji; - Rywalizacja o tron francuski w 1328 r. we Francji zakończyła rządy dynastia Kapetyngów; następcami mieli być Walezjusze, ale król angielski Edward III również pochodził z tej dynastii i na tej podstawie zgłosił pretensje do tronu francuskiego - Dążenie rycerstwa do powetowania strat, które przyniósł im kryzys gospodarczy;

Slide 10

Przebieg wojny - Stroną atakującą była Anglia, pomimo iż była mniej zaludniona (ok. 4,5 mln a Francja 15 mln mieszkańców); - Strona francuska prowadziła tradycyjne wojsko feudalne i wojska zaciężne Anglia natomiast wojska zaciężne wsparte łucznikami; - Pierwszą wielką bitwą była bitwa pod Crécy w 1346 r. wygrana Anglii, dzięki łucznikom - w 1348 r. wybuch epidemii dżumy przerwał działania zbrojne, aż do roku 1355;

Slide 11

Bitwa pod Crécy- 1346

Slide 12

Przebieg wojny - 1356 r. wznowienie walk i bitwa pod Poitierswygrana Anglii a król Francji Jan Dobry dostał się do niewoli; - Przegrane bitwy, niewola króla spowodowały zaniepokojenie społeczeństwa francuskiego, które w Paryżu zorganizowało bunt zwany żakerią w 1358 r.; - Sytuację Francji wykorzystała Anglia, która zaatakowała i wygrała kolejną bitwę w 1415 r. pod Azincourt; w rezultacie król Anglii Henryk V zdobył tron francuski kosztem delfina Karola VII;

Slide 13

Bitwa pod Azincourt 1415

Slide 14

Joanna d Arc Panowanie angielskie wzbudziło opór francuzów, którzy organizowali bunty. Na czele jednego z nich w 1429 roku stanęła wiejska dziewczyna Joanna dArc , mówiąca że dostała takie zadanie od Boga; Joanna stanęła na czele wojsk Karola VII i zdołała wyprzeć Anglików z Orleanu oraz Reims, gdzie odbyła się tradycyjna koronacja Karola VII na króla Francji;

Slide 15

John Wiklef W 1453 Anglicy zostali pokonani, jednak obydwa kraje głęboko ucierpiały na skutek działań wojennych. Anglia zniszczona gospodarczo podatna była na wstrząsy antyfeudalne. W tym środowisku duże poparcie zdobył antyfeudalnie nastawiony profesor oksfordzki John Wiklef, który występował przeciwko instytucji papiestwa, przywiązaniu kleru do majątków i przeciw feudałom. Pod wpływem jego nauk w latach 70. i 80. założona została sekta lollardów, głosząca hasła równości społecznej i żądająca wywłaszczenia dóbr kościelnych.

Slide 16

Wat Tyler Długotrwała wojna wyniszczyła angielska gospodarkę, co spowodowało wzrost obciążeń podatkowych, Sytuacja ta doprowadziła w 1381 roku do buntu poddanych pod wodzą Wata Tylera. Do zbuntowanych przyłączyli się również lollardowie, głoszący hasło Precz z poddaństwem i przywilejami feudalnymi. Powstanie to podobnie jak żakeria zakończyło się ostrymi

Slide 17

Wojna dwóch róż W 2 poł. XIV w w Anglii wybuchały walki o władzę między rodami Yorków (biała róża) i Lancasterów (czerwona róża). Od symboli obu rodów zwiemy ją wojną dwóch róż. Ostatecznie zwycięsko wyszedł ród Lancastrów i spokrewnieni z nimi Tudorowie, którzy dali początek nowej dynastii na tronie angielskim (od. 1485)

Slide 18

Husytyzm w Czechach. Królestwo Czech w XIV wieku przeżywało swój rozkwit. Dobra passa została nagle przerwana konfliktem religijnym i narodowościowym, gdyż ludność niemiecka zajmowała uprzywilejowane miejsce. Budziło to opór ludności czeskiej. Najwybitniejszym mówca i krytykiem sytuacji państwa był Jan Hus (1369 -1415) profesor i rektor uniwersytetu w Pradze. Nauki Husa spotkały się z dużym poparciem, ale Kościół rzucił na niego klątwę. Hus został wezwany na sobór w Konstancji. Mimo iż król, Zygmunt Luksemburski ofiarował mu tzw. List żelazny, gwarantujący mu bezpieczeństwo, został na soborze osądzony i spalony na stosie jako heretyk. Śmierć Jana Husa spowodowała wybuch większego konfliktu. Zwolennicy Husa husyci- opanowali

Slide 19

KONIEC